Chỉ số bay đúng giờ tại Nội Bài đạt 94% khi thử nghiệm mô hình A-CDM

Việc áp dụng mô hình phối hợp ra quyết định tại Cảng hàng không, sân bay (A-CDM) đã được Cảng HKQT Nội Bài triển khai thử nghiệm từ ngày 26/3, mỗi ngày vào 2 khung giờ: Từ 9h-11h và 13h-15h. 

Theo tính toán sơ bộ, trong 10 ngày đầu thử nghiệm, Cảng HKQT Nội Bài và các đơn vị trong dây chuyền phục vụ bay đã điều hành hiệu quả đối với gần 350 lượt chuyến bay trong khung giờ áp dụng A-CDM cất hạ cánh an toàn.

Chỉ số đúng giờ tăng

Ông Đinh Đăng Định, Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành sân bay Nội Bài cho biết, hiệu quả bước đầu thể hiện ở mấy chỉ số gồm:

Độ tuân thủ giờ cho phép nổ máy mục tiêu (TSAT) của mỗi chuyến bay trong giai đoạn thử nghiệm trung bình đạt 94%. Chỉ số này cho thấy mức độ tuân thủ giờ cho phép nổ máy theo trình tự khởi hành đã được đưa ra bởi cơ quan không lưu cũng như việc xin cấp huấn lệnh của tổ lái được tuân thủ trong khung TSAT tiêu chuẩn +/- 5 phút được tuân thủ rất nghiêm túc và chính xác. 

Độ tuân thủ giờ khởi hành được tính toán (Off-block) đạt 98%. Tỉ lệ này cho biết trạng thái thực tế tàu bay sẵn sàng để rời khỏi vị trí đỗ đạt gần như tuyệt đối, cho thấy được mức độ chính xác, kịp thời trong công tác phục vụ cho một chuyến bay của đơn vị phục vụ mặt đất và hãng hàng không dựa trên kế hoạch đã được đưa ra trước đó. 

Chỉ số đúng giờ (OTP – On time Performance) của chuyến bay trong giai đoạn thử nghiệm A-CDM được ghi nhận đạt 94%. So với trung bình trong quý I/2023 (88,25%), chỉ số đúng giờ của các chuyến bay đã có những cải thiện đáng kể.

Mức độ tuân thủ giờ cất cánh được đánh giá bởi độ lệch giữa giờ cất cánh tính toán và giờ cất cánh thực tế, được ghi nhận chỉ chênh 1 phút, cho thấy giờ cất cánh thực tế được tuân thủ gần như tuyệt đối so với giờ cất cánh tính toán được đưa ra trước đó. Điều này cũng cho thấy hiệu quả tính toán chính xác trình tự cất cánh của hệ thống quản lý tàu bay đi của Công ty Quản lý bay miền Bắc (hệ thống DMAN).

Tiết kiệm nhiên liệu cho tàu bay

Các chỉ số rất quan trọng của A-CDM nhằm giảm chi phí cho các hãng hàng không tham gia dây chuyền A-CDM, giảm thời gian chiếm dụng đường lăn và tối ưu hóa sử dụng hạ tầng tại cảng hàng không đó là thời gian lăn ra để cất cánh của tàu bay và thời gian lăn vào vị trí đỗ của tàu bay. 

Theo tính toán thời gian lăn ra để cất cánh của tàu bay trong khung giờ thử nghiệm tại Cảng HKQT Nội Bài đạt 14 phút, giảm 2 phút so với trung bình trước khi thử nghiệm; thời gian lăn vào của tàu bay tính từ thời điểm tàu bay hạ cánh thực tế trên đường băng và lăn vào vị trí đỗ trung bình trong khung giờ thử nghiệm đạt 6,5 phút, giảm 1,5 phút so với trung bình trước khi thử nghiệm.

Tính toán sơ bộ của các hãng hàng không nội địa, mỗi phút tiết kiệm thời gian lăn sẽ tương ứng với số nhiên liệu tiết kiệm được và quy đổi chi phí như sau: Với loại tàu bay A350 tiết kiệm được 25 kg nhiên liệu/1 phút tương đương khoảng 127$ cho mỗi phút giảm thời gian lăn; với loại tàu bay B787 tiết kiệm được 20 kg nhiên liệu/1 phút, tương đương khoảng 122$ cho mỗi phút giảm thời gian lăn; với loại tàu bay A321 tiết kiệm được 13,5 kg nhiên liệu/1 phút, tương đương khoảng 68$ cho mỗi phút giảm thời gian lăn; với loại tàu bay ATR72 tiết kiệm được 13,5 kg nhiên liệu/1 phút, tương đương khoảng 19$ cho mỗi phút giảm thời gian lăn.

Nhiều lợi ích với cảng hàng không, hãng hàng không và hành khách

Đối với đơn vị quản lý bay, khi áp dụng A-CDM lực lượng kiểm soát viên không lưu giảm tần suất liên lạc với tổ bay do thông tin giờ dự kiến nổ máy đã được hiển thị trên hệ thống dành riêng cho phi công. Dẫn đến giảm khối lượng công việc cho kiểm soát viên không lưu. Các dữ liệu của chuyến bay được cập nhật liên tục và theo thời gian thực, giúp kiểm soát viên không lưu nắm rõ tiến trình quay đầu của từng chuyến bay thông qua hệ thống A-CDM portal giúp kiểm soát viên không lưu ra quyết định chính xác, kịp thời và minh bạch.

Đối với hãng hàng không và đơn vị phục vụ mặt đất, tiết kiệm chi phí nhiên liệu cho mỗi chuyến bay nhờ tối ưu hiệu quả khai thác và giảm thời gian lăn của tàu bay. Thêm vào đó, thông tin, dữ liệu của các chuyến bay đã được cung cấp đầy đủ hơn, chính xác hơn, tuân thủ các quy trình khai thác tốt hơn so với khi chưa triển khai A-CDM. Thông tin được phối hợp chia sẻ, mang tính thông suốt, rõ ràng, minh bạch giữa các đơn vị. Các đơn vị sử dụng dữ liệu chuyến bay hiệu quả, cải thiện khả năng dự đoán kiểm soát tốt quy trình quay đầu của chuyến bay.

Đối với cảng hàng không, sân bay: Khi triển khai A-CDM tối ưu được hạ tầng cảng hàng không, nâng cao hiệu quả khai thác tại sân bay, giảm khí thải CO2 ra môi trường đồng thời nâng cao vị thế sân bay trong khu vực và thế giới.

Đối với hành khách, rõ ràng với tỉ lệ đúng giờ (OTP) đối với các chuyến bay áp dụng A-CDM tại Cảng HKQT Nội Bài trong thời gian qua là 94%, hành khách sẽ có những trải nghiệm tốt hơn, do tàu bay giảm thời gian lăn, thời gian dừng chờ, hạn chế bay vòng… Đồng thời công tác phục vụ hành lý, hàng hóa của chuyến bay sẽ được phục vụ tốt hơn do các chuyến bay được lập kế hoạch tốt, có thông tin rõ ràng, được tối ưu hóa các khâu trong quá trình khai thác nhờ A-CDM.

Kế hoạch thí điểm triển khai hệ thống phối hợp ra quyết định tại Nội Bài sẽ tiếp tục được thực hiện đến ngày 30/4. Trong thời gian thí điểm, Cảng vẫn duy trì song song với phương thức điều hành truyền thống, do vậy đảm bảo mọi hoạt động điều hành hoạt động bay tại Cảng không bị xáo trộn. Cảng vụ hàng không miền Bắc là cơ quan thực hiện giám sát quá trình triển khai A-CDM tại Cảng HKQT Nội Bài để đảm bảo an ninh an toàn khai thác theo quy định.

Việc thí điểm để giúp đánh giá tổng thể quy trình phối hợp ra quyết định tại cảng hàng không, là cơ sở pháp lý để báo cáo lên các cấp có thẩm quyền tiến hành áp dụng chính thức.

Phan Trang