Chiến hạm Mỹ tuần tra gần Đá Xu Bi, Đá Vành Khăn

Tàu khu trục USS Lassen của hải quân Mỹ. Ảnh Navy Times

Một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Lassen đang tiến gần đến ranh giới 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng trên Biển Đông và sẽ lưu lại khu vực này trong vài giờ đồng hồ.

Chuyến tuần tra này của Hải quân Mỹ sẽ khởi đầu cho một loạt hành động thách thức tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh ở một trong những tuyến đường biển tấp nập nhất thế giới. Trước đó, hãng tin AP của Mỹ ngày 26/10 dẫn lời giới chức quốc phòng nước này tuyên bố Nhà Trắng đã phê chuẩn kế hoạch của Hải quân Mỹ điều động một tàu chiến tuần tra gần các đảo mà Trung Quốc tôn tạo trái phép trên Biển Đông.

Theo nguồn tin của AP, tàu khu trục được trang bị tên lửa dẫn đường USS Lassen của Hải quân Mỹ sẽ thực hiện nhiệm vụ này trong vòng 24 giờ tới. Hiện chưa rõ phía Mỹ đã thông báo với Trung Quốc kế hoạch này hay chưa.

Theo AP, Chính quyền của Tổng thống Barack Obama đã nhiều lần khẳng định sẽ thực thi quyền tự do hàng hải ở bất kỳ vùng biển quốc tế nào, trong đó có Biển Đông.

Còn theo Reuters, chuyến tuần tra của tàu USS Lassen sẽ tiến gần Đá Xu Bi và Đá Vành Khăn và khả năng sẽ được các máy bay do thám P-8A và P-3, vốn thường xuyên tiến hành hoạt động trong khu vực, hộ tống. Các chuyến tuần tra tiếp theo có thể sẽ diễn ra trong những tuần tới.

* Trong một diễn biến liên quan, Mỹ  và Trung Quốc vừa đạt được thỏa thuận, theo đó nhất trí cùng hành xử một cách an toàn giữa các máy bay quân sự của hai nước.

Phóng viên TTXVN tại Washington dẫn các nguồn tin quân sự Mỹ ngày 26/10 cho biết điều khoản bổ sung vừa đạt được trong bản ghi nhớ về an toàn bay yêu cầu phi công của các máy bay quân sự của Mỹ và Trung Quốc khi hoạt động trong cùng một khu vực phải bay cách nhau một khoảng cách đủ an toàn, trao đổi thông tin với nhau một cách rõ ràng và tránh mọi hành động mang tính khiêu khích.

Điều khoản bổ sung thứ 3 ghi rõ các tổ lái quân sự của hai bên khi gặp nhau trong không trung “cần phải kiềm chế sử dụng các ngôn từ không lịch sự hoặc các cử chỉ không thân thiện” nhằm tránh dẫn tới các vụ việc ngoài ý muốn.

Điều khoản bổ sung này phản ánh rõ nhu cầu của hai bên sau vụ ngày 15/9 hai máy bay chiến đấu của Trung Quốc chủ động chặn đường bay của một máy bay trinh sát RC-135 của không quân Mỹ đang hoạt động cách bờ biển Trung Quốc khoảng 130 km. Phía Mỹ cho rằng hành động của hai chiếc máy bay chiến đấu của Trung Quốc là “nguy hiểm và không an toàn”.

Sự cố nghiêm trọng nhất trên không giữa Mỹ và Trung Quốc là tháng 3/2001 khi máy bay trinh sát EP-3 của Hải quân Mỹ và một máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã va vào nhau trên Biển Đông, làm phi công Trung Quốc thiệt mạng và chiếc máy bay của Mỹ với 24 thành viên phi hành đoàn buộc phải hạ cánh và lưu lại một sân bay trên đảo Hải Nam trong hơn một tuần lễ, dẫn tới bế tắc quan hệ quân sự giữa hai nước trong một thập kỷ.

Theo TTXVN