Chuyển đổi số trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật toàn diện, tổng thể

Tọa đàm được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến đến điểm cầu 10 địa phương được hỗ trợ làm điểm.

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý Phan Hồng Nguyên cho hay, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác PBGDPL là xu hướng tất yếu, khách quan nhằm thay đổi cách thức quản lý, triển khai hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân, doanh nghiệp.

Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 77/NQ-CP ngày 12/5/2023 của Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 về tiếp tục xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, Bộ Tư pháp đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ Quyết định số 766/QĐ-TTg ngày 15/4/2025 phê duyệt Đề án "Chuyển đổi số trong công tác PBGDPL giai đoạn 2025-2030" (Đề án 766).

Qua đó, tạo cơ sở pháp lý cho triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đối số trong công tác PBGDPL được toàn diện, tổng thể. Đề án giao nhiệm vụ chọn một số địa phương làm điểm thực hiện Đề án. Trên cơ sở đó, tại Kế hoạch triển khai Đề án giai đoạn 1, Bộ Tư pháp đã chọn 10 địa phương gồm: Điện Biên, Cao Bằng, Lào Cai, Hưng Yên, Nghệ An, Quảng Trị, Khánh Hòa, Lâm Đồng, An Giang, Tây Ninh.

Ở Trung ương, Bộ Tư pháp đã ban hành Kế hoạch triển khai Đề án 766. Ở địa phương, đến nay đã có 23/34 tỉnh, thành phố đã ban hành Kế hoạch triển khai Đề án. Trong đó có 09/10 địa phương chọn điểm (đạt 90%) đã có Kế hoạch triển khai Đề án, chỉ còn Quảng Trị hiện đang trình UBND xem xét, ban hành Kế hoạch.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác PBGDPL vẫn còn những khó khăn, hạn chế, thách thức như một số địa phương, cơ quan, đơn vị vận hành Cổng/Trang thông tin PBGDPL còn mang tính hình thức, chưa thực chất, hiệu quả; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL chưa tương xứng với yêu cầu thực tế; cơ sở hạ tầng về công nghệ thông tin của bộ, ngành, địa phương còn hạn chế, chưa được đầu tư đúng mức; nguồn nhân lực triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL còn rất hạn chế; việc thực hiện xã hội hóa trong ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL gặp nhiều khó khăn…

Tại Tọa đàm, các địa phương đã chia sẻ về tình hình triển khai Đề án 766 trên địa bàn, đồng thời nêu những khó khăn, vướng mắc, đặc biệt ở các địa phương miền núi khi điều kiện kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn, do đó việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số còn hạn chế…

Ông Đỗ Xuân Toán, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Điện Biên cho biết, tỉnh Điện Biên là một tỉnh miền núi biên giới với nhiều xã có điều kiện đặc biệt khó khăn nên tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo của tỉnh cao nhất trong cả nước. Nguồn ngân sách eo hẹp, chưa đáp ứng yêu cầu đầu tư mạnh cho công nghệ hạ tầng thông tin phục vụ chuyển đổi số.

Chính vì vậy, nhiều thôn, bản vùng sâu vùng xa chưa có kết nối internet ổn định, không thể triển khai các nền tảng trực tuyến. Trang thông tin PBGDPL của tỉnh cũng chưa đáp ứng được yêu cầu kết nối, chia sẻ dữ liệu với trung ương và các địa phương. Chưa có hệ thống quản trị, bảo mật, an toàn để vận hành các ứng dụng số.

Về trình độ dân trí, đa số người dân sinh sống trên địa bàn tỉnh, đặc biệt bà con dân tộc thiểu số còn hạn chế rất nhiều về tiếng phổ thông, thiếu kỹ năng sử dụng công nghệ số; chưa có những cơ sở, chưa có cơ chế đặc thù để thu hút nhân lực cho các tỉnh miền núi biên giới…

Do đó, Sở Tư pháp Điện Biên kiến nghị Bộ Tư pháp xem xét, hỗ trợ kỹ thuật để tỉnh nâng cấp trang thông tin điện tử PBGDPL, kết nối đồng bộ đến Cổng thông tin quốc gia; đầu tư hướng dẫn xây dựng kho dữ liệu số pháp luật tập trung, bảo đảm liên thông, kết nối, giúp người dân, doanh nghiệp khai thác thuận lợi…

Các địa phương cũng kiến nghị Bộ Tư pháp phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu, xây dựng các tài liệu hướng dẫn chuẩn về kỹ năng chuyển đổi số trong công tác PBGDPL, ưu tiên cho các tỉnh miền núi, vùng sâu vùng xa. Xây dựng các chương trình đào tạo trực tuyến để tạo điều kiện cho cán bộ cơ sở có thể tham gia học tập mọi lúc, mọi nơi…

Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý Phan Hồng Nguyên ghi nhận những khó khăn, vướng mắc của các địa phương. Đồng thời cho biết, để đáp ứng nhu cầu tìm hiểu, học tập pháp luật của người dân, doanh nghiệp trên môi trường số, thời gian tới, cần tập trung nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành về chuyển đổi số trong công tác PBGDPL; xác định trách nhiệm chỉ đạo, triển khai thực hiện chuyển đổi số trong công tác PBGDPL thuộc về người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, địa phương.

Bên cạnh đó, nghiên cứu, hoàn thiện chính sách, thể chế để thúc đẩy việc chuyển đổi số trong công tác PBGDPL. Xây dựng, vận hành có hiệu quả các cơ sở dữ liệu, phần mềm, ứng dụng phục vụ công tác quản lý nhà nước về PBGDPL, cung cấp thông tin pháp luật, PBGDPL cho người dân, doanh nghiệp.

Ngoài ra, cần tập trung đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực (kiến thức, kỹ năng) về chuyển đổi số cho nguồn nhân lực tham mưu, thực hiện công tác PBGDPL để phục vụ có hiệu quả công tác này. Phát huy, nhân rộng các hình thức PBGDPL trên môi trường mạng, trên mạng xã hội, các diễn đàn trực tuyến, ứng dụng AI Pháp luật,…đang được triển khai có hiệu quả.

Diệu Anh