Đánh giá hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực KH&CN

Sau Hà Tĩnh, Phú Thọ, TP. Huế, các đoàn công tác của Bộ KH&CN tiếp tục khảo sát, làm việc tại Quảng Trị, TP. Đà Nẵng nhằm nắm bắt tình hình và hướng dẫn, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc về vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.

Tại Quảng Trị, Sở KH&CN tỉnh Quảng Trị cho biết, từ khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp chính thức vận hành (1/7/2025), tỉnh đã khẩn trương triển khai các Nghị định 132/2025/NĐ-CP về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ KH&CN và Nghị định 133/2025/NĐ-CP về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ KH&CN, bảo đảm sự quản lý thống nhất, đồng bộ, không để xảy ra gián đoạn hay chồng chéo nhiệm vụ.

Các hệ thống thông tin dùng chung của tỉnh vận hành thông suốt, ổn định, hỗ trợ tích cực cho hoạt động của chính quyền 2 cấp. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính đã tích hợp 100% dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, đáp ứng mô hình "một cửa số" tập trung. Đặc biệt, hệ thống văn bản điện tử cũng được gửi nhận thông suốt với Trung ương, thể hiện sự thích ứng nhanh chóng của bộ máy.

Ngoài ra, danh mục thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực KH&CN đã được ban hành kịp thời. Công tác xây dựng quy trình giải quyết thủ tục hành chính điện tử cũng được triển khai khẩn trương, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Tuy nhiên, địa phương này vẫn gặp khó khăn do một số văn bản hướng dẫn chi tiết chưa được ban hành, việc đào tạo nghiệp vụ cho cán bộ cấp cơ sở còn chậm, cùng với vướng mắc trong cấp phép tần số vô tuyến điện cho tàu cá xa bờ...

Quảng Trị kiến nghị Bộ KH&CN sớm hoàn thiện văn bản hướng dẫn, hỗ trợ xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành, chia sẻ quyền truy cập kho dữ liệu tiêu chuẩn – quy chuẩn quốc gia, và tổ chức tập huấn chuyên sâu cho cán bộ cơ sở..

Đánh giá cao sự chủ động, tinh thần trách nhiệm của tỉnh, ông Trần Hậu Ngọc, Phó Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia, Trưởng đoàn công tác số 7 của Bộ KH&CN đề xuất Quảng Trị một số giải pháp như: Sự chỉ đạo quyết liệt từ người đứng đầu; hoàn thiện hạ tầng – nhân lực gắn với hành lang pháp lý; huy động lực lượng xã hội (doanh nghiệp công nghệ, tổ chức chuyển đổi số cộng đồng, học sinh – sinh viên có kỹ năng công nghệ) hỗ trợ nguồn nhân lực ngắn hạn; đầu tư đồng bộ hạ tầng số và cơ sở dữ liệu; thiết lập cơ chế phối hợp, chia sẻ thông tin giữa Trung ương và địa phương.

Tại Đà Nẵng, Đoàn công tác do bà Trần Thị Ngọc Hà, Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo (Bộ KH&CN) làm trưởng đoàn đã làm việc với UBND TP. Đà Nẵng và UBND phường Thanh Khê.

Sau hơn một tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, bộ máy chính quyền địa phương hai cấp tại TP. Đà Nẵng vận hành ổn định, thông suốt, lấy người dân làm trung tâm phục vụ.

Thành phố đã kiện toàn 371 cơ quan chuyên môn, 989 đơn vị sự nghiệp công lập, bố trí công tác cho hơn 33.000 người; ban hành kế hoạch kiểm tra việc vận hành chính quyền hai cấp, phân công rõ trách nhiệm; chủ động điều động, bổ sung nhân lực CNTT phục vụ chuyển đổi số tại cấp xã; triển khai chiến dịch đưa sinh viên CNTT tình nguyện hỗ trợ xã, phường; huy động VNPT, Viettel bố trí nhân sự thường trực hỗ trợ chuyển đổi số.

Về thủ tục hành chính, Đà Nẵng công bố 2.227 thủ tục, cung cấp 2.061 dịch vụ công trực tuyến (92,54%), trong đó có 865 dịch vụ toàn trình. Chỉ trong hơn 1 tháng, đã tiếp nhận hơn 103.000 hồ sơ, trong đó hơn 76% được nộp trực tuyến. Đặc biệt, thành phố đang thí điểm mô hình dịch vụ công không phụ thuộc địa giới hành chính trong các lĩnh vực hộ tịch và đất đai.

93 trung tâm hành chính công cấp xã được thiết lập, trang bị đầy đủ hạ tầng CNTT, với băng thông 300Mbps-1Gbps, triển khai đồng bộ các phần mềm dùng chung như: Hệ thống quản lý văn bản và điều hành, chữ ký số, hệ thống giải quyết TTHC. Mỗi xã/phường được phân bổ 300 triệu đồng để chủ động mua sắm thiết bị CNTT.

Sở KH&CN vận hành Tổng đài 1022 hỗ trợ 24/7; Bưu điện và các Tổ công nghệ số cộng đồng hỗ trợ người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Thành phố bố trí 1-2 biên chế CNTT cho mỗi xã/phường, huy động thêm sinh viên CNTT tham gia từ tháng 8/2025.

Đà Nẵng kiến nghị Bộ KH&CN cử đầu mối hỗ trợ triển khai “hành chính công một cấp” và “hành chính công chủ động”; ban hành danh mục nền tảng số quốc gia và ngành; phối hợp hoàn thiện thể chế, triển khai cơ sở dữ liệu dùng chung; cử chuyên gia góp ý các đề án về chính quyền số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, bản sao số, sàn giao dịch dữ liệu…

Tại phường Thanh Khê, Trung tâm phục vụ hành chính công đã công khai 347 TTHC, bố trí 14 quầy tiếp nhận – tư vấn; trang bị đầy đủ hạ tầng CNTT, camera, kết nối IOC thành phố. Phường Thanh Khê đề nghị Trung ương sớm hỗ trợ áp dụng trợ lý ảo để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ.

Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo Trần Thị Ngọc Hà đề nghị phường Thanh Khê tiếp tục bám sát nhiệm vụ được phân định, bố trí, đào tạo nhân lực, chuẩn bị nguồn lực và phương tiện, tăng cường phối hợp, tranh thủ sự hướng dẫn của Sở KH&CN.

Đoàn công tác của Bộ cũng giải đáp, trả lời các kiến nghị của TP. Đà Nẵng; hướng dẫn giải quyết một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến triển khai các nội dung phân cấp về an toàn bức xạ hạt nhân, tần số vô tuyến điện, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, sở hữu trí tuệ; đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu triển khai nhiệm vụ...

Những kiến nghị của của các địa phương sẽ giúp Bộ KH&CN rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật; đồng hành, hỗ trợ đào tạo, chuyển giao công nghệ, nâng cao kỹ năng về CNTT, chuyển đổi số, nghiệp vụ chuyên ngành, góp phần vận hành hiệu quả chính quyền địa phương 2 cấp, phục vụ tốt hơn người dân và doanh nghiệp.

Thu Giang