Đào tạo nghề gắn với thế mạnh địa phương để giảm nghèo bền vững

(Chinhphu.vn) – Chương trình MTQG giảm nghèo giai đoạn 2021 – 2025 xác định đào tạo nghề là giải pháp căn cơ giúp người nghèo có việc làm, có thu nhập ổn định. Mục tiêu, lộ trình và các chỉ tiêu cụ thể về đào tạo nghề là một trong những nội dung quan trọng của Chương trình.

13/12/2022 18:03

Nhiều mô hình hiệu quả

Chia sẻ tại Tọa đàm "Vai trò của đào tạo nghề, tạo việc làm trong giảm nghèo bền vững" mới đây, theo ông Đào Trọng Độ, Vụ trưởng Vụ Đào tạo thường xuyên, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ LĐTB&XH), trong Đề án đào tạo nghề lao động nông thôn xác định đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người nghèo là một trong những chỉ tiêu quan trọng. Trong giai đoạn từ 2010 – 2020, thực hiện đề án này, đã có gần 20% người thuộc hộ nghèo được đào tạo nghề và có việc làm. Trong đó có trên 10% trong tổng số hộ nghèo được đào tạo nghề và có việc làm, có thu nhập ổn định và giảm nghèo một cách bền vững.

"Khi chúng tôi khảo sát ở các vùng nông thôn, các huyện nghèo, đã có rất nhiều mô hình đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm, vừa là việc làm tại chỗ, vừa là việc làm chuyển dịch cho người lao động thành công", ông Đào Trọng Độ cho biết.

Điển hình ở các tỉnh miền núi phía bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng… vừa đào tạo nghề vừa phát huy thế mạnh về sản xuất của địa phương gắn với các sản phẩm, như mô hình trồng na ở Lạng Sơn. Người nghèo ở Lạng Sơn trước đây chưa biết ứng dụng KHCN hay áp dụng kiến thức vào trong sản xuất hay tính toán, tuy nhiên, khi được đào tạo nghề, họ biết áp dụng, tìm cách đưa sản phẩm ra thị trường...

"Hay tại Cao Bằng, nơi có những vùng nguyên liệu rất tốt nhưng trước đây người nông dân chủ yếu sản xuất, canh tác theo hướng truyền thống. Khi đưa đào tạo nghề vào, chúng tôi đã phải làm rất lâu, từ thay đổi nhận thức, cách làm, rồi phải xây dựng mô hình, vận động cán bộ, người có uy tín ở cộng đồng làm trước, sau đó cộng đồng thấy hiệu quả mới làm theo. Sau 2 – 3 năm xây dựng những mô hình, dần dần người dân địa phương bắt đầu nhận ra hiệu quả trong việc thay đổi cách thức sản xuất", ông Đào Trọng Độ nêu ví dụ.

Việc đào tạo ngoại ngữ, kỹ năng giúp người lao động ở các huyện nghèo để đi làm việc ở nước ngoài cũng cho hiệu quả rất tốt, tạo ra sức bật để người lao động khi trở về có vốn, có kiến thức, thay đổi tư duy sản xuất kinh doanh. Nó không chỉ tác động với hộ gia đình đó, mà sẽ có tác động lan tỏa đến cả cộng đồng.

Mục tiêu, lộ trình cụ thể về đào tạo nghề gắn với giảm nghèo

Trong các chương trình MTQG giảm nghèo của giai đoạn trước, đào tạo nghề, việc làm chỉ được đề cập ở 1 khía cạnh. Nhưng trong Chương trình MTQG giảm nghèo giai đoạn 2021 – 2025, nội dung về đào tạo nghề và giải quyết việc làm được thiết kế thành một dự án riêng là dự án số 4 và có mục tiêu, lộ trình và các chỉ tiêu cụ thể.

Đây là một trong những thay đổi trong cách tiếp cận để giải quyết vấn đề giảm nghèo, tiếp cận ở góc độ người lao động có kỹ năng, có việc làm một cách thỏa đáng, bền vững. Việc làm thỏa đáng chính là cái căn cơ để giải quyết các vấn đề thiếu hụt khác như: Thiếu hụt về thu nhập, thiếu hụt về tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản...

Ông Đào Trọng Độ cho biết, trước đây, với đối tượng nghèo ở khu vực có điều kiện KTXH khó khăn, chủ yếu hướng đến đào tạo cho họ kỹ năng cơ bản, tức là đào tạo trình độ sơ cấp hay đào tạo ngắn hạn dưới 3 tháng. Chương trình lần này đã bổ sung thêm hỗ trợ đào tạo trình độ cao, nghĩa là đào tạo trung cấp, cao đẳng để họ có được kỹ năng cao, có năng suất, việc làm tốt hơn.