Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nợ công

Sáng 18/11, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công.

Đơn giản hóa và rút ngắn quy trình phê duyệt

Các đại biểu Quốc hội tán thành việc ban hành dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công nhằm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, định hướng của Đảng về sắp xếp, hoàn thiện bộ máy của hệ thống chính trị và hoàn thiện hệ thống pháp luật, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, bảo đảm đồng bộ trong cải cách thể chế và tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc thực tế phát sinh.

Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai (Hà Nội) đánh giá cao việc dự thảo Luật phân cấp cho Thủ tướng Chính phủ quyết định hạn mức vay, cho vay lại và hạn mức bảo lãnh Chính phủ hằng năm, chuyển từ thẩm quyền của Chính phủ. Việc này được nhận định là giúp đơn giản hóa và rút ngắn quy trình phê duyệt. 

Đại biểu cũng cho rằng, việc giao Bộ Tài chính thẩm quyền quyết định việc sửa đổi, bổ sung, gia hạn thỏa thuận vay ODA, vay ưu đãi không làm tăng nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của Chính phủ, cũng tạo sự linh hoạt trong thực thi và cắt giảm thủ tục hành chính. 

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP. Hồ Chí Minh) lại cho rằng, tại khoản 7 Điều 13, quy định thẩm quyền “Quyết định ký, phê duyệt, sửa đổi, bổ sung, gia hạn điều ước quốc tế nhân danh Chính phủ” cần được rà soát chặt chẽ để bảo đảm đồng bộ với Luật Điều ước quốc tế năm 2016. 

Đồng thời, đề nghị cân nhắc làm rõ tiêu chí “sửa đổi, bổ sung làm tăng nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của Chính phủ”, nhằm tránh tùy nghi hoặc diễn giải mở rộng trong thực tiễn.

Đề xuất phân cấp thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ đối với việc điều chỉnh, gia hạn, kéo dài các hiệp định ODA

Về nguyên tắc quản lý nợ công tại Điều 5, dự thảo Luật đã bổ sung khoản 6 Điều 5 quy định: “Mọi nghĩa vụ nợ của Chính phủ được đối xử bình đẳng”. Nhiều ý kiến đại biểu bày tỏ hoàn toàn đồng tình với tinh thần này vì minh bạch và bảo đảm an toàn tài chính quốc gia.

Đại biểu Tô Ái Vang (Cần Thơ) cho rằng, quy định này thể hiện sự cam kết của Chính phủ về khả năng và trách nhiệm trả nợ, theo nguyên tắc đối xử bình đẳng, cũng là một trong những tiêu chí quan trọng, mà các tổ chức xếp hạng, tín nhiệm quốc tế sử dụng để đánh giá hồ sơ rủi ro, nợ của một quốc gia. 

Vì thế, việc Luật hóa quy định trên là rất cần thiết, nhằm giúp Chính phủ, dễ dàng huy động vốn trong thời gian tới.

Để bảo đảm tính thống nhất, trong các hoạt động quản lý nợ công, đại biểu Tô Ái Vang đề nghị, cần bổ sung 1 khoản giao Chính phủ quy định, trách nhiệm của Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan trong việc công khai đầy đủ và kịp thời các thông tin về nghĩa vụ nợ đã vay, tình hình sử dụng và tình hình trả nợ, để các cơ quan giám sát thuận tiện theo dõi và kiểm tra việc sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đã vay.

Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (Vĩnh Long) cho rằng, về thủ tục ODA liên quan đến thẩm quyền của Chủ tịch nước, quy trình thủ tục để gia hạn, bổ sung, kéo dài các hiệp định ODA đã ký kết và đang triển khai hiện nay đang rất dài, gây vướng mắc và chờ đợi rất nhiều cho các địa phương khi có phát sinh vướng mắc trong thực tiễn. 

Do vậy, đại biểu đề xuất phân cấp thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ đối với việc điều chỉnh, gia hạn, kéo dài các hiệp định ODA khi hiệp định không tác động lớn hoặc không thay đổi quá lớn về bản chất hoặc chỉ là những điều chỉnh về quy mô hoặc nguồn vốn (ví dụ phân bổ từ nguồn dự phòng sang phân bổ khác). 

Theo đại biểu Nguyễn Trúc Sơn, việc này giúp quy trình điều chỉnh, gia hạn sau khi đã ký kết và triển khai được nhanh gọn, khắc phục tình trạng vướng mắc, kéo dài trong thực tiễn.

Phương Liên