ĐBSCL đối mặt nhiều nguy cơ dịch hại vụ thu đông

Theo Trung tâm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phía Nam, thời tiết bất lợi cùng mưa trái mùa kéo dài đang khiến nhiều đối tượng dịch hại tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có nguy cơ bùng phát mạnh, đặc biệt là bệnh đạo ôn, cháy bìa lá, bạc lá và sâu cuốn lá trên lúa vụ thu đông.

Để duy trì đà tăng trưởng, việc bảo vệ sản xuất vụ thu đông – đặc biệt tại ĐBSCL có ý nghĩa then chốt.

Toàn vùng hiện đã ghi nhận trên 12.200 ha lúa nhiễm đạo ôn và hơn 7.000 ha nhiễm cháy bìa lá với tỷ lệ phổ biến 15–30%, tập trung tại Cần Thơ, Vĩnh Long, An Giang và Tây Ninh. Cơ quan chuyên môn cảnh báo nếu không xử lý kịp thời, nguy cơ mất năng suất cuối vụ là rất lớn, nhất là khi ĐBSCL đang bước vào giai đoạn đòng – trỗ, thời điểm quyết định năng suất.

Tại nhiều địa phương, nông dân cho biết bệnh bạc lá, đạo ôn diễn biến phức tạp hơn do mưa nắng thất thường. Cùng với đó, nhiều nơi ghi nhận mưa lớn, ngập úng kéo dài, khiến việc chăm sóc, quản lý dịch hại gặp khó khăn. Theo Trung tâm Bảo vệ thực vật (BVTV) phía Nam, bệnh đạo ôn dễ lây lan qua gió và tồn tại trên cỏ dại, rơm rạ, trong khi bệnh cháy bìa lá và bạc lá do vi khuẩn thường bùng phát ở ruộng ẩm, thừa đạm.

Cơ quan chuyên môn khuyến cáo người nông dân cần: Dọn sạch cỏ, rơm rạ sau thu hoạch, giảm mật độ sạ để hạn chế nguồn bệnh; Khi xuất hiện chòm đạo ôn đầu tiên, cần phun phòng toàn ruộng, tránh phun cục bộ; Với bệnh cháy bìa lá, bạc lá cần tháo nước kịp thời, giảm đạm, tăng kali, phun thuốc đúng hướng dẫn.

Tại Đồng Tháp, Chi cục Trồng trọt và BVTV ghi nhận bệnh đạo ôn đang lan nhanh, đặc biệt từ giai đoạn đẻ nhánh đến trỗ đòng. Cơ quan này đã khuyến cáo nông dân ngừng bón đạm khi xuất hiện bệnh, đồng thời thăm đồng thường xuyên để xử lý sớm.

Ở Tây Ninh, Sở Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu các huyện bám sát thời vụ, tăng cường giám sát sâu bệnh và hướng dẫn nông dân biện pháp xử lý kịp thời.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bộ bám sát diễn biến đồng ruộng, chủ động dự báo và hướng dẫn nông dân biện pháp phòng trừ dịch hại, bảo vệ lúa trong giai đoạn nhạy cảm. Đồng thời, địa phương cần chuẩn bị tốt kế hoạch sản xuất vụ đông xuân 2025–2026 phù hợp với điều kiện nguồn nước và nguy cơ hạn, mặn.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, quản lý dịch hại phải dựa trên nguyên tắc "phòng là chính, trị kịp thời", kết hợp kỹ thuật canh tác bền vững. Sự chủ động của nông dân cùng sự đồng hành của ngành chuyên môn và doanh nghiệp sẽ là yếu tố quyết định để ĐBSCL bảo vệ năng suất vụ thu đông và giữ vững vai trò vựa lúa quốc gia.

Đỗ Hương