Để pháp luật đến gần với dân hơn

Ảnh minh họa

 Nhiều luật sư đã nói như vậy khi trao đổi với phóng viên nhân lần đầu tiên Ngày Pháp luật được tổ chức thống nhất trên toàn quốc.

Sự kiện lớn

Luật sư Tạ Quốc Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội khẳng định Đảng và Nhà nước ta đang phấn đấu xây dựng một Nhà nước pháp quyền XHCN, vì vậy đây là một sự kiện mang ý nghĩa to lớn trong tiến trình này.

Sự kiện thể hiện quyết tâm, nỗ lực của Nhà nước và nhân dân ta trong việc tôn vinh Hiến pháp, pháp luật. Trên cơ sở đó, Ngày Pháp luật sẽ góp phần xây dựng niềm tin, tình cảm, thái độ ứng xử phù hợp của nhân dân với quy định của hệ thống pháp luật, ý thức bảo vệ pháp luật của toàn dân.

Đặc biệt, đây còn là ngày để đề cao giá trị con người, xây dựng nhân cách tạo nên sự bền vững ý thức pháp luật của kỷ cương, phép nước; nâng cao hiệu quả xây dựng, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) và thi hành luật pháp.

Vị luật sư này cũng nhìn nhận: Đối với đội ngũ cán bộ công chức, viên chức Nhà nước, Ngày Pháp luật là cơ hội để mỗi người tự soi mình, suy ngẫm. Từ đó, điều chỉnh ý thức và thái độ hành xử trong quan hệ với nhân dân sao cho xứng đáng với mong đợi và đòi hỏi của người dân, của xã hội về một Nhà nước gần dân, vì dân.

Tránh "bệnh"hình thức

Nói về hiệu quả của công tác PBGDPL thời gian qua, luật sư Tạ Quốc Cường khẳng định: Công tác tuyên truyền, PBGDPL là một nhiệm vụ chính trị vô cùng quan trọng đối với bất cứ quốc gia nào. Thời gian qua, chúng ta đã đạt được những kết quả nhất định và đáng ghi nhận trong công tác này.

Tuy nhiên, ở một số nơi và ở một số thời điểm, việc tuyên truyền, PBGDPL vẫn còn nặng tính hình thức, phong trào mà chưa nhận thức đúng đây là một hoạt động có tầm quan trọng trong việc nâng cao hiểu biết, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân, ông Cường thẳng thắn nói.

Chia sẻ quan điểm này trên Báo Pháp luật, luật sư Ngọc Hà, Văn phòng Luật sư Đa Phúc dẫn chứng: Tại Hà Nội, 3 quận huyện như Đông Anh, Long Biên, Sóc Sơn “dùng” chung một Chi nhánh Trợ giúp pháp lý đặt tại Đông Anh. Người dân ở nơi xa nhất của huyện phải đi 30 cây số mới đến được điểm trợ giúp miễn phí. Trong khi đó, người được trợ giúp lại là đối tượng nghèo, già cô đơn... mà phải đi tới 30 cây số thì chắc chắn là họ khó có thể tiếp cận được việc trợ giúp.

Từ những hạn chế ấy, luật sư Cường cho rằng, phải thấy rõ những tồn tại, để làm sao tìm ra được những giải pháp thiết thực, hiệu quả, giúp người dân thấm nhuần chính sách, pháp luật của Nhà nước. Bởi đây là một trong những tiền đề để xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và văn minh.

Nói đúng thứ dân cần

Để đưa góp phần đưa pháp luật đến gần hơn với người dân, các luật sư gợi ý: Ngày Pháp luật nên được tổ chức phù hợp với sắc thái và đặc trưng của từng đơn vị, địa bàn, từng trình độ nhận thức và nếp sinh hoạt của người dân. Quan trọng hơn, cần chú trọng tuyên truyền, phổ biến những quy định của pháp luật có tác động ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích của người dân.

Ông Cường nêu ví dụ, tại địa bàn dân cư có chủ yếu lao động là công nhân sinh sống thì tập trung phổ biến những quy định liên quan đến quyền, nghĩa vụ của người lao động. Địa bàn xảy ra nhiều vi phạm pháp luật về hôn nhân gia đình thì tập trung phổ biến tuyên truyền Luật Hôn nhân và Gia đình. Còn tại những địa bàn xảy ra nhiều tranh chấp đất đai thì chú trọng phổ biến các quy định pháp luật về đất đai hoặc nơi xảy ra nhiều vi phạm an toàn giao thông tập trung phổ biến các quy định về an toàn giao thông... Như vậy sẽ thu hút được sự quan tâm của đông đảo người dân.

Đây cũng là quan điểm của nhiều luật sư, theo đó, những vấn đề pháp luật mà người dân có nhu cầu thực sự là: Việc bồi thường, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; thủ tục liên quan đến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; các quy định pháp luật về lao động… Do vậy để tuyên truyền “trúng”, các cơ quan nhà nước, các tổ chức, đơn vị cần nắm được nhu cầu của từng đối tượng như trên để pháp luật được phủ sóng nhiều hơn, thực chất hơn.

Phát huy vai trò của giới luật sư, truyền thông

Còn theo luật sư Hà: Để Ngày Pháp luật hàng năm thực sự có ý nghĩa thì bản thân các cơ quan nhà nước trong hoạt động của mình cần thượng tôn pháp luật để người dân chấp hành, noi theo. Ngoài ra, giới Luật sư cần có sự tiên phong trong việc tư vấn, trợ giúp pháp lý miễn phí bằng một kế hoạch cụ thể của các Đoàn Luật sư. Luật sư có thể kết hợp với các tổ chức, đơn vị để phổ biến, tuyên truyền về một mảng kiến thức luật pháp nào đó họ đang cần phải trang bị.

Đã từng tham gia tư vấn pháp luật miễn phí cho nhiều địa phương, Luật sư Văn Điệp, Đoàn Luật sư tỉnh Bắc Giang hiến kế: Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần thường xuyên tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật nhưng cần phải làm một cách bài bản, tránh hình thức. Hiệu quả nhất là kết hợp với các cơ quan truyền thông, báo chí để thông báo công khai đến các địa phương sẽ được tuyên truyền, phổ biến để người dân biết trước mà có sự chuẩn bị những vấn đề cần hỏi.

Riêng đối với các Bộ, ngành, đoàn thể, luật sư Cường đề xuất tập trung phổ biến, giáo dục và triển khai thi hành các văn bản pháp luật mới thuộc lĩnh vực quản lý Nhà nước của ngành mình, đồng thời, cần đa dạng về hình thức tuyên truyền, PBGDPL để tăng tính hấp dẫn cho công tác này.

Chỉ có như vậy, Ngày Pháp luật mới thực sự ghi dấu ấn trong đời sống xã hội, góp phần đưa pháp luật đến gần hơn với người dân.