Nguyên tắc xây dựng Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, Danh mục sản phẩm công nghệ thông tin trọng điểm quy định tại Thông tư số 19/2021/TT-BTTTT đến thời điểm hiện tại không còn phản ánh đầy đủ quy mô và bản chất của ngành công nghiệp công nghệ số do chỉ tập trung quy định các sản phẩm CNTT truyền thống (phần cứng, phần mềm).

Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm theo quy định của pháp luật về công nghiệp công nghệ số không chỉ là một bản cập nhật về tính pháp lý đơn thuần mà còn là một bước chuyển dịch quan trọng thể hiện quan điểm, định hướng phát triển sản phẩm, dịch vụ công nghệ số của Việt Nam. 

Trong đó, chuyển dịch từ việc chỉ quy định các sản phẩm công nghệ thông tin truyền thông (phần cứng, phần mềm) sang định hướng tập trung vào các hệ sinh thái công nghệ số toàn diện, nhằm mục tiêu tự chủ về công nghệ, thúc đẩy sản xuất "Make in Việt Nam", nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và định vị Việt Nam sẽ trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.

Việc mở rộng Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm với nhiều sản phẩm, dịch vụ công nghệ số mới nhằm mục tiêu bắt kịp xu thế, tạo điều kiện thuận lợi cho các mô hình kinh doanh mới phát triển dựa trên công nghệ số.

Tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp công nghệ số với các chính sách ưu đãi đầu tư phát triển

Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, Luật Công nghiệp công nghệ số (71/2025/QH15) được Quốc hội ban hành ngày 14/6/2025 là một khuôn khổ pháp lý quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp công nghệ số của Việt Nam. Trong đó, một trong các điểm quan trọng là các cơ chế, chính sách ưu đãi đặc thù cho các dự án đầu tư sản xuất sản phẩm và cung cấp dịch vụ công nghệ số trọng điểm (Điều 28), cụ thể:

Sản xuất sản phẩm, cung cấp dịch vụ công nghệ số trọng điểm là ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư, được hưởng ưu đãi, hỗ trợ theo quy định của pháp luật về đầu tư; thuế; đất đai và pháp luật khác có liên quan.

Dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm có quy mô đầu tư lớn thuộc đối tượng dự án ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt theo quy định tại Luật Đầu tư thì được hưởng ưu đãi theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp; đất đai và pháp luật khác có liên quan.

Dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm được Nhà nước hỗ trợ trực tiếp chi phí đầu tư xây dựng nhà máy, hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị máy móc từ nguồn chi đầu tư phát triển từ ngân sách địa phương theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và các quy định pháp luật khác có liên quan.

Doanh nghiệp thực hiện dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm được hưởng chế độ ưu tiên theo quy định của pháp luật về hải quan.

Do đó, việc xây dựng Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm đóng vai trò và cơ sở pháp lý quan trọng để xác định các dự án và tổ chức, doanh nghiệp được hưởng cơ chế hỗ trợ, ưu đãi theo quy định của Luật Công nghiệp công nghệ số. 

Nguyên tắc xây dựng Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm

Dự thảo nêu rõ, Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm là một công cụ chính sách hiệu quả, được thiết kế để định hướng nguồn lực quốc gia, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) chất lượng cao và xây dựng năng lực nội sinh trong những lĩnh vực công nghệ được xác định là có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và an ninh quốc gia trong tương lai.

Trên cơ sở đó, Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm được xây dựng căn cứ theo tiêu chí được quy định tại khoản 1 Điều 14 Luật Công nghiệp công nghệ số và dựa trên một hệ thống nguyên tắc có chọn lọc, cụ thể:

Thứ nhất, sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm là sản phẩm, dịch vụ công nghệ số đáp ứng một trong các tiêu chí sau: Thị trường trong nước có nhu cầu lớn và tạo ra giá trị gia tăng cao; thị trường thế giới đang có nhu cầu và có tiềm năng xuất khẩu; thực hiện các nhiệm vụ trọng điểm về chuyển đổi số quốc gia; có tác động tích cực, đột phá về đổi mới công nghệ và hiệu quả kinh tế các ngành, lĩnh vực.

Thứ hai, phù hợp với chủ trương, định hướng phát triển công nghệ số tại các văn bản chỉ đạo, điều hành của Đảng và Nhà nước. 

Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm

Trên cơ sở thực tiễn trên, Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm được xây dựng trên cơ sở kế thừa có chọn lọc 16 sản phẩm công nghệ thông tin trọng điểm tại Thông tư số 19/2021/TT-BTTTT; bổ sung các sản phẩm công nghệ số và dịch vụ công nghệ số đáp ứng tiêu chí trọng điểm trên cơ sở cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. 

Cụ thể, danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm bao gồm  nhóm sản phẩm, dịch vụ:

1. Nhóm sản phẩm, dịch vụ trí tuệ nhân tạo, bản sao số, thực tế ảo/thực tế tăng cường: Mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt; trợ lý ảo; trí tuệ nhân tạo chuyên ngành; bản sao số (Digital Twin)...

2. Nhóm sản phẩm, dịch vụ điện toán đám mây, lượng tử, dữ liệu lớn: Thiết bị và phần mềm của hệ thống điện toán đám mây; dịch vụ điện toán đám mây; dịch vụ điện toán lượng tử, truyền thông lượng tử...

3. Nhóm sản phẩm, dịch vụ công nghệ Blockchain: Sản phẩm phần mềm ứng dụng công nghệ blockchain; tài sản số, tiền số, tiền mã hóa; hệ thống truy xuất nguồn gốc.

4. Nhóm sản phẩm, dịch vụ mạng di động thế hệ sau (5G/6G): Nhóm sản phẩm, dịch vụ mạng di động thế hệ sau (5G/6G); thiết bị, giải pháp mạng lõi 5G/6G; điện thoại di động thông minh 5G/6G và các thế hệ mạng sau...

5. Robot và tự động hóa: Robot di động tự hành và Robot công nghiệp.

6. Nhóm sản phẩm, dịch vụ về bán dẫn: Chip bán dẫn (Chip chuyên dụng, chip AI, chip IoT); nghiên cứu và phát triển thiết kế, đóng gói, kiểm thử chip bán dẫn.

7. Nhóm sản phẩm, dịch vụ an toàn, an ninh mạng: Thiết bị, phần mềm nền tảng định danh và xác thực điện tử; sản phẩm an toàn thông tin mạng; sản phẩm an toàn cho thiết bị đầu cuối; sản phẩm an toàn lớp mạng; sản phẩm an toàn lớp ứng dụng; sản phẩm bảo vệ dữ liệu.

8. Nhóm sản phẩm, dịch vụ khác như thiết bị, phần mềm nền tảng IoT trong hạ tầng thiết yếu; phần mềm cổng dịch vụ công và một cửa điện tử; phần mềm điều hành tác nghiệp và quản lý văn bản...

Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến đối với dự thảo này trên Cổng TTĐT của Bộ.

Minh Hiển