Đề xuất quy định mới về Giấy phép kinh doanh của nhà đầu tư nước ngoài

Bộ Công Thương cho biết, dự thảo Nghị định đề xuất quy định nhằm thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đầu tư nước ngoài, về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Tuân thủ quy định pháp luật về đầu tư nước ngoài, thương mại và quản lý ngoại thương và về nguyên tắc phân định thẩm quyền, phân cấp, ủy quyền của các Luật có liên quan (Luật Đầu tư 2020, Luật Thương mại 2025, Luật Quản lý ngoại thương 2017, Luật Tổ chức Chính phủ 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025).

Bên cạnh đó, đẩy mạnh việc phân cấp, phân quyền theo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị đúng tại Kết luận số 155 và Kế hoạch 447 và các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; cụ thể hóa để triển khai các quy định về thẩm quyền của chính quyền địa phương trong lĩnh vực công thương phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm". Hoàn thiện quy định pháp luật bảo đảm hoạt động liên tục, thông suốt của cơ quan quản lý nhà nước liên quan, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp. Cập nhật và thực thi cam kết liên quan của Việt Nam trong các điều ước quốc tế.

Một số nội dung sửa đổi

So với Nghị định số 09/2018/NĐ-CP quy định chi tiết Luật thương mại và Luật Quản lý ngoại thương về hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, dự thảo Nghị định đề xuất thay đổi căn bản về cơ quan có thẩm quyền thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa dẫn đến việc thay đổi về một số quy trình thực hiện thủ tục hành chính.

Cụ thể, về thẩm quyền quản lý hoạt động mua bán hàng hóa và hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa, thực hiện quy định của Luật Tổ chức chính phủ 2025 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, dự thảo Nghị định thống nhất quy định:

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục là cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép kinh doanh, Giấy phép lập cơ sở bán lẻ và quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tại địa phương. Bộ Công Thương phối hợp triển khai công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

Bãi bỏ quy định lấy ý kiến Bộ Công Thương và bộ quản lý chuyên ngành trong quy trình xem xét, cấp Giấy phép kinh doanh, Giấy phép lập cơ sở bán lẻ như tại Nghị định số 09/2018/NĐ-CP để đảm bảo nguyên tắc "địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm" và phù hợp với quy định của Nghị định số 146/2025/NĐ-CP ngày 15 tháng 6 năm 2025.

Quy định về Giấy phép kinh doanh

Trên cơ sở tổng kết, rà soát, đánh giá quá trình thực thi Nghị định số 09/2018/NĐ-CP từ năm 2018 cho đến nay và tiếp tục kế thừa quy định của Nghị định số 09/2018/NĐ-CP, dự thảo Nghị định tiếp tục đề xuất quy định: các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa chưa cam kết mở cửa thị trường song thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Thương mại, các mặt hàng loại trừ khỏi phạm vi cam kết mở cửa thị trường (như gạo, đường, băng, đĩa "đã ghi", dầu bôi trơn, mỡ bôi trơn, sách báo, tạp chí...) thuộc diện phải cấp Giấy phép kinh doanh. Giấy phép kinh doanh có thời hạn 05 năm để đảm bảo phù hợp với lộ trình đàm phán và nhu cầu mở cửa thị trường của cũng như sự điều tiết thị trường tương ứng của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền trong từng thời kỳ.

Quy định về Giấy phép lập cơ sở bán lẻ

Trên cơ sở tổng kết, rà soát, đánh giá quá trình thực thi Nghị định số 09/2018/NĐ-CP từ năm 2018 cho đến nay và tiếp tục kế thừa quy định của Nghị định số 09/2018/NĐ-CP, có điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn trong giai đoạn mới, dự thảo Nghị định tiếp tục kế thừa các quy định còn hiệu quả của Nghị định số 09/2018/NĐ-CP.

Ngoài ra, để đảm bảo sự phù hợp với các cam kết quốc tế có liên quan, dự thảo Nghị định đề xuất bổ sung quy định về việc loại bỏ yêu cầu thực hiện ENT (kiểm tra nhu cầu kinh tế) đối với việc lập cơ sở bán lẻ của các nhà đầu tư nước ngoài đến từ các quốc gia, vùng lãnh thổ thành viên các điều ước quốc tế mà Việt Nam có cam kết loại bỏ ENT (Hiệp định CPTPP...).

Đồng thời, dự thảo Nghị định đề xuất bổ sung quy định về điều kiện kiểm tra nhu cầu kinh tế đối với nhà đầu tư nước ngoài đến từ các quốc gia, vùng lãnh thổ không được hưởng cam kết loại bỏ ENT để nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ thị trường phân phối trong nước theo định hướng, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước.

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý dự thảo này trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ.

Tuệ Văn