Đổi mới sáng tạo xanh: Nâng cao thu nhập từ chuỗi giá trị lúa gạo và xoài ở ĐBSCL

Dự án GIC Việt Nam là một hợp phần của Chương trình các trung tâm đổi mới sáng tạo xanh trong nông nghiệp và thực phẩm, thuộc sáng kiến toàn cầu "Một thế giới không nạn đói" (One World - No Hunger) do Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển CHLB Đức (BMZ) tài trợ, thực thi bởi Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) tại 15 nước châu Phi và châu Á.

Dự án GIC Việt Nam là gói cam kết hỗ trợ kỹ thuật từ Chính phủ Đức, được phối hợp thực hiện bởi GIZ, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn thuộc Bộ NN&MT và 6 tỉnh, thành phố ở vùng ĐBSCL: Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Hậu Giang, Kiên Giang và Sóc Trăng. 

Dự án thực hiện trên 2 chuỗi giá trị nông sản chủ lực là lúa gạo và xoài. Mục tiêu của dự án là hỗ trợ cải thiện thu nhập cho các hộ sản xuất nhỏ, tạo thêm việc làm, nâng cao khả năng chống chịu của các chuỗi giá trị lúa gạo và xoài thông qua những mô hình kinh doanh có tính cạnh tranh, giảm thiểu tác động môi trường.

Dự án đã thúc đẩy đổi mới sáng tạo thông qua việc triển khai 10 giải pháp tiên tiến dành cho nông hộ, bao gồm 6 giải pháp cho chuỗi giá trị lúa gạo và 4 giải pháp cho chuỗi xoài. 

Cụ thể, đối với lúa, gồm: Canh tác lúa gạo bền vững (SRP), tưới nước ngập khô xen kẽ (AWD), quản lý mức tồn dư hóa chất tối đa (MRL), quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), mô hình sản xuất lúa hữu cơ trên ruộng lúa - tôm, quản lý rơm rạ, lớp học kinh doanh cho nông dân (FBS). 

Đối với xoài, gồm: Kỹ thuật tỉa cành tạo tán cho cây xoài, quản lý dinh dưỡng trong đất, tưới tiêu bền vững, MRL và IPM.

Không chỉ dừng lại ở cấp nông hộ, dự án cũng triển khai các giải pháp đổi mới cho các hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp vừa và nhỏ như: Giải pháp quản lý kinh doanh cho HTX lúa gạo, canh tác lúa gạo theo hợp đồng và cải thiện năng lực cung cấp dịch vụ nông nghiệp, kinh doanh sản phẩm thương hiệu (gạo và xoài), quản lý thất thoát sau thu hoạch đối với xoài. Những đổi mới này giúp nâng cao năng suất, giảm tác động môi trường và tăng tính bền vững cho sản xuất nông nghiệp.

Sau hơn 4 năm triển khai (từ 2021-2025), Dự án GIC Việt Nam đã mang lại rất nhiều kết quả tích cực và ý nghĩa, những bài học kinh nghiệm cùng các đổi mới sáng tạo đã thực hiện từ dự án là những công cụ, giải pháp hữu ích thúc đẩy cơ cấu lại ngành nông nghiệp Việt Nam.

Tại hội nghị, các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ NN&MT, đại diện GIZ cùng các địa phương, doanh nghiệp, HTX và các bên có liên quan báo cáo kết quả thực hiện dự án. Chia sẻ các mô hình, kinh nghiệm và giải pháp nhằm tiếp tục phát huy, nhân rộng ứng dụng các đổi mới sáng tạo đối với chuỗi giá trị lúa gạo và xoài ở ĐBSCL. 

Tham dự hội nghị, nhiều nông dân, doanh nghiệp và HTX cho biết, tới đây vẫn tiếp tục duy trì thực hiện các mô hình và nhân rộng ứng dụng các đổi mới sáng tạo nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành lúa gạo và xoài…

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&MT Võ Văn Hưng đề nghị chính quyền các địa phương vùng ĐBSCL và các bên có liên quan nhân rộng, phát huy, tiếp tục khuyến khích đổi mới, sáng tạo trong nông nghiệp. 

Bộ NN&MT sẽ tiếp tục đồng hành cùng các địa phương, với tinh thần đổi mới về cơ chế, thể chế và tháo gỡ những “điểm nghẽn”, hướng đến nền nông nghiệp bền vững, hiệu quả. Đồng thời, cần tiếp tục tăng cường hợp tác giữa các bên có liên quan ở trong nước và với quốc tế, thúc đẩy triển khai các chương trình, dự án…

LS