Động thái của các hãng hàng không thế giới trước việc cập nhật phần mềm máy bay Airbus khẩn cấp

Theo Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh châu Âu (EASA), lỗi phần mềm liên quan hệ thống điều khiển thăng bằng và cánh lái (ELAC) có thể bị nhiễu bởi bức xạ Mặt Trời mạnh, dẫn tới nguy cơ máy bay bất ngờ thay đổi quỹ đạo. Cùng với nhiều cơ quan quản lý trên thế giới, các nước châu Á đã ra lệnh buộc các hãng hoàn tất cập nhật hoặc quay lại phiên bản phần mềm cũ trước khi tiếp tục khai thác.

Tại Ấn Độ, cơ quan quản lý hàng không cho biết 338 máy bay bị ảnh hưởng và việc cập nhật dự kiến hoàn tất trong ngày 30/11. IndiGo - hãng có đội bay A320 lớn nhất tại nước này, cho biết đã cập nhật 160/200 chiếc. Air India cũng đã xử lý 42 trong tổng số 113 máy bay gặp lỗi và cảnh báo nguy cơ chậm, đổi chuyến trong ngày.

Cơ quan hàng không Đài Loan (Trung Quốc) cho biết khoảng gần 70% trong số 67 máy bay A320/A321 của đảo này phải cập nhật. Về phần mình, chính quyền Macau (Trung Quốc) cũng yêu cầu hãng Air Macau điều chỉnh lịch bay để hạn chế ảnh hưởng tới hành khách.

Tại Hàn Quốc, Bộ Đất đai, Hạ tầng và Giao thông cho biết hơn 50% số máy bay dòng A320 thuộc 5 hãng, gồm Korean Air, Asiana Airlines, Air Busan, Air Seoul và Aero K, nằm trong diện triệu hồi. Tuy nhiên, quá trình cập nhật - chỉ dưới 1 giờ cho mỗi máy bay - gần như hoàn tất và dự kiến toàn bộ sẽ được xử lý trước 9h ngày 30/11. Vì vậy, Hàn Quốc gần như không ghi nhận hủy chuyến quy mô lớn.

ANA Holdings, hãng khai thác đội A320 lớn nhất Nhật Bản, đã hủy 95 chuyến bay nội địa trong ngày 29/11, ảnh hưởng khoảng 13.500 hành khách tại các sân bay Haneda, Akita, Saga, Tottori và nhiều địa phương khác. ANA có 34 máy bay thuộc diện phải cập nhật. Trong khi đó, Japan Airlines không bị ảnh hưởng do đội bay chủ yếu là Boeing.

Tại Philippines, 3 hãng hàng không gồm Philippine Airlines, Cebu Pacific và AirAsia Philippines phải hủy ít nhất 82 chuyến sau khi 93 máy bay bị yêu cầu cập nhật. Cơ quan Hàng không Dân dụng Philippines (CAAP) khẳng định việc dừng bay là biện pháp phòng ngừa, đồng thời cho biết nhiều máy bay đã hoàn tất cập nhật và toàn bộ dự kiến xong trong ngày 30/11.

Ở Australia, Jetstar - hãng hàng không giá rẻ thuộc Qantas - cảnh báo một số chuyến bay bị ảnh hưởng, trong khi truyền thông nước này ghi nhận tình trạng chậm chuyến đáng kể tại sân bay Melbourne.

Nguồn tin trong ngành cho biết chính sự cố ngày 30/10 – khi một chiếc A320 của JetBlue bay từ Cancun (Mexico) đến Newark (Mỹ) bất ngờ giảm độ cao mạnh khiến nhiều hành khách bị thương - đã thúc đẩy Airbus mở cuộc kiểm tra và ban hành đợt triệu hồi được đánh giá là lớn nhất trong 55 năm lịch sử hãng. Airbus cho rằng nguyên nhân liên quan đến bức xạ Mặt Trời mạnh làm nhiễu dữ liệu quan trọng trong hệ thống ELAC, dẫn đến yêu cầu cập nhật phần mềm trên toàn cầu.

Dù biện pháp sửa lỗi được đánh giá là "đơn giản nhưng bắt buộc", các cơ quan quản lý nhấn mạnh tất cả máy bay phải hoàn tất cập nhật trước khi được phép cất cánh trở lại, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành khách.

Ảnh hưởng hàng không toàn cầu

A320 là dòng máy bay được sử dụng phổ biến trên toàn cầu. Sự việc này có thể ảnh hưởng hơn một nửa đội bay trên thế giới, đe dọa gây xáo trộn việc di chuyển cuối tuần.

Đây là một trong những vụ triệu hồi lớn nhất trong lịch sử 55 năm hoạt động của Airbus. Động thái này diễn ra đúng thời điểm cao điểm du lịch cuối năm, gây gián đoạn nghiêm trọng tại Mỹ, châu Âu, Nam Mỹ và châu Á, buộc hàng loạt hãng hàng không phải tạm dừng khai thác hoặc hủy chuyến.

American Airlines - hãng khai thác dòng máy bay A320 lớn nhất thế giới, cho biết khoảng 340 trong số 480 chiếc A320 của họ cần chỉnh sửa. Họ dự kiến phần lớn hoàn tất trước ngày 29/11, với khoảng hai giờ sửa cho mỗi phi cơ.

Hãng Avianca của Colombia thông báo triệu hồi ảnh hưởng hơn 70% đội bay, buộc hãng tạm dừng bán vé cho các ngày bay đến 8/12.

Hiện có khoảng 11.300 chiếc A320 đang hoạt động trên toàn cầu. Bốn trong 10 hãng khai thác A320 lớn nhất thế giới đến từ Mỹ, gồm American Airlines, Delta Air Lines, JetBlue và United Airlines. Các hãng bay Trung Quốc, châu Âu và Ấn Độ cũng là khách hàng lớn của dòng này.

Theo Airbus, việc sửa chữa chủ yếu là cài lại phiên bản phần mềm trước đó và tương đối đơn giản, song phải được thực hiện trước khi máy bay bay trở lại.