Drone: "Trợ thủ" mới của nhà nông

 
CropLife thúc đẩy ứng dụng Drone trong sản xuất nông nghiệp Việt Nam

Theo ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), drone đang được ứng dụng rộng rãi trong các khâu phun thuốc bảo vệ thực vật, tưới nước chính xác, gieo sạ, bón phân và giám sát mùa vụ. Thiết bị giúp giảm 20–30% lượng thuốc, tiết kiệm đến 90% nhân công, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với hóa chất độc hại, đồng thời giảm tác động môi trường nhờ lượng thuốc, nước phun đều và chuẩn xác.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và BVTV, cho biết Bộ NN&MT đã xây dựng nhiều đề án nhấn mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong trồng trọt, trong đó drone là công nghệ nổi bật mang lại hiệu quả thiết thực, đặc biệt tại các vùng sâu vùng xa, địa hình phức tạp hay các loại cây trồng tán cao.

Trong quá trình thúc đẩy nông dân tiếp cận công nghệ mới, Hiệp hội CropLife Việt Nam được đánh giá là một trong những đơn vị tiên phong. Đại diện hiệp hội, ông Đặng Quốc Thắng – Trưởng nhóm Drone, chia sẻ: "Khoảng năm 2017–2018, nông dân Việt Nam bắt đầu thử nghiệm drone. Ban đầu bà con còn e ngại, nhưng nhờ có các doanh nghiệp như CropLife hỗ trợ thí điểm, đào tạo và truyền thông, người nông dân đã quen dần, thấy rõ lợi ích của công nghệ."

CropLife không chỉ tổ chức các lớp tập huấn về vận hành, an toàn, mà còn phối hợp với Cục Trồng trọt và BVTV xây dựng tài liệu hướng dẫn kỹ thuật phun thuốc BVTV bằng drone. Đây là tài liệu quan trọng, giúp bà con nông dân và các tổ dịch vụ bay nắm rõ quy trình "4 đúng" (đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc, đúng cách), đảm bảo an toàn cho người, cây trồng và môi trường.

Đặc biệt, năm 2024, CropLife cùng Cục BVTV đã phát hành video hướng dẫn sử dụng drone an toàn, phổ biến trên các kênh truyền thông như Facebook và YouTube. Ông Thắng nhấn mạnh: "Chúng tôi mong muốn lan tỏa thông điệp an toàn và hiệu quả đến càng nhiều nông dân càng tốt, đồng thời phát triển nền tảng huấn luyện trực tuyến để hỗ trợ bà con chủ động tiếp cận công nghệ."

Thách thức và hướng phát triển

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, việc ứng dụng drone vẫn gặp không ít khó khăn. Chi phí đầu tư cao, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, nhân lực vận hành hạn chế là những rào cản lớn. Ngoài ra, khung pháp lý quản lý hoạt động bay, cấp phép sử dụng, cũng như quy chuẩn kỹ thuật về pha chế thuốc vẫn cần hoàn thiện và cập nhật.

Để khắc phục, Bộ NN&MT cùng các địa phương đang thúc đẩy hình thành các tổ đội dịch vụ drone, nhất là tại vùng sản xuất tập trung. Đây được coi là giải pháp tối ưu, giúp hộ nông dân nhỏ lẻ vẫn có thể tiếp cận công nghệ hiện đại. Theo thống kê, đến cuối năm 2024, số lượng drone nông nghiệp tại Việt Nam đã vượt 6.000 chiếc, chủ yếu tập trung ở Tây Nam Bộ – nơi có diện tích lúa và cây ăn trái lớn.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh cho rằng, ngoài việc phun thuốc, drone còn có thể mở rộng ứng dụng như gieo sạ, vận chuyển nông sản, giám sát đồng ruộng, thu thập dữ liệu phục vụ dự báo sâu bệnh, năng suất. "Drone sẽ không chỉ là công cụ phun thuốc, mà trở thành 'trợ thủ đa năng' của nhà nông," ông nhấn mạnh.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, già hóa lao động nông thôn và yêu cầu sản xuất bền vững ngày càng cao, drone được xem là một trong những giải pháp quan trọng để thúc đẩy cơ giới hóa, hiện đại hóa nông nghiệp Việt Nam.

Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và BVTV cũng lưu ý ba điểm quan trọng khi đưa drone vào đồng ruộng: Thứ nhất, drone phải được đăng ký, xin phép bay và tuân thủ quy định của Bộ Quốc phòng về độ cao và khu vực bay.

Thứ hai, người vận hành chỉ sử dụng những loại thuốc có trong danh mục được phép tại Việt Nam và đã được Cục Trồng trọt và BVTV chứng nhận đủ điều kiện phun bằng drone. Thứ ba, người vận hành phải được tập huấn, có giấy phép điều khiển drone, đồng thời nắm vững quy định về an toàn không phận và sử dụng thuốc BVTV an toàn.

Với sự đồng hành của CropLife cùng các cơ quan quản lý, công nghệ này hứa hẹn sẽ tiếp tục lan tỏa, giúp nông dân tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất và tiến tới nền nông nghiệp xanh, an toàn và bền vững.

Đỗ Hương