Hải quan đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp vượt qua các khó khăn

10 năm phát triển quan hệ đối tác Hải quan- Doanh nghiệp

Phát biểu tại Diễn đàn, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay, nền kinh tế nước ta tiếp tục phải đối mặt với những khó khăn, thách thức rất lớn. Việc tiếp tục phát triển quan hệ đối tác Hải quan- DN trong thời gian tới là rất cần thiết nhằm chia sẻ, hỗ trợ, đồng hành cùng cộng đồng DN vượt qua các khó khăn để ổn định và phát triển.

Cơ quan Hải quan luôn tăng cường thông tin, tuyên truyền, phổ biến, hỗ trợ cho người dân và DN nắm bắt đầy đủ, kịp thời các quy định của pháp luật về hải quan, pháp luật về thuế. Ngành hải quan cũng tập trung tham vấn cộng đồng DN các chính sách, quy định pháp luật về hải quan và thuế; các chương trình cải cách, hiện đại hóa trọng điểm trước khi được ban hành; các giải pháp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho DN.

Việc hỗ trợ, hướng dẫn, giải đáp vướng mắc, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục hải quan luôn được ngành Hải quan đặc biệt chú trọng, thực hiện thống nhất trong toàn Ngành, dưới nhiều hình thức đa dạng và linh hoạt.

Hằng năm, cơ quan Hải quan đã tổ chức hàng trăm hội nghị đối thoại Hải quan-DN và đã xử lý hàng chục nghìn vướng mắc của cộng đồng DN.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ nhấn mạnh, hiện nay Hải quan Việt Nam đang triển khai Chiến lược phát triển hải quan đến năm 2030 theo Quyết định phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, trong đó có mục tiêu: "Nâng cao chất lượng phục vụ người dân, DN trong thực hiện thủ tục hải quan, quản lý hải quan. Tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, du lịch và vận tải hợp pháp qua biên giới, tạo môi trường xuất nhập khẩu minh bạch, công bằng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia" và "Phát triển quan hệ hợp tác, đối tác giữa Hải quan với các bên liên quan tạo nền tảng và góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về Hải quan".

Với mục tiêu xây dựng và phát triển ngành trong giai đoạn tới, công tác phát triển quan hệ đối tác Hải quan-DN và các bên liên quan sẽ tiếp tục được ngành Hải quan đẩy mạnh triển khai, tích cực đổi mới, đảm bảo ngày càng thực chất, đi vào chiều sâu; coi DN là đối tác hợp tác; lấy sự hài lòng của DN là một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu để đánh giá hiệu quả hoạt động của cơ quan Hải quan. Ngành Hải quan sẽ tiếp tục đa dạng hóa các hình thức thông tin, tuyên truyền đảm bảo phù hợp với đặc điểm loại hình doanh nghiệp và đặc thù địa bàn quản lý; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số vào công tác thông tin.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ cho rằng, để sự đồng hành Hải quan-DN ngày càng hiệu quả, ngoài nỗ lực của ngành Hải quan, không thể thiếu sự tham gia tích cực của các bộ, ngành, các hiệp hội DN, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và đặc biệt là sự tham gia tích cực của cộng đồng DN.

"Ngành hải quan mong muốn các DN tiếp tục phối hợp, hưởng ứng cùng cơ quan hải quan phát triển phong phú hơn các hoạt động phát triển quan hệ đối tác Hải quan- DN. Sự đồng hành, năng động, sáng tạo của cộng đồng DN sẽ là nhân tố quan trọng để tạo nên sự thành công, phát triển", Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ nhấn mạnh.

Cần thêm sáng kiến để đồng hành tốt hơn với DN

Ông Lương Khánh Thiết, Phó Trưởng ban thường trực Ban Cải cách hiện đại hóa Hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết: Ban Cải cách hiện đại hóa Hải quan là đơn vị được giao chủ trì tham mưu, hướng dẫn và tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển quan hệ đối tác; có trách nhiệm hỗ trợ các đơn vị triển khai hoạt động đối tác; chủ trì thực hiện một số hoạt động đối tác theo phân công của Tổng cục Hải quan, là đầu mối trong xây dựng quan hệ đối tác với các Hiệp hội DN. Tổng cục Hải quan cũng tổ chức thành lập các Tổ tư vấn Hải quan - DN, Tổ xử lý vướng mắc… tại cấp cục và các chi cục để làm đầu mối thực hiện phát triển quan hệ đối tác tại từng đơn vị.

Tại địa phương, nhiều đơn vị đã tích cực triển khai hoạt động tham vấn với DN trên địa bàn như Hải Phòng, Hà Nội, TPHCM, Quảng Ninh, Bình Dương. Năm 2023, toàn ngành đã thực hiện 846 lượt hải quan tham vấn DN, nội dung chủ yếu về các quy định chính sách pháp luật về thuế và hải quan, các chương trình cải cách hiện đại hóa hải quan.

Việc hỗ trợ, giải đáp vướng mắc cho DN cũng được chú trọng. Chỉ riêng năm 2013, có 17.179 lượt yêu cầu giải đáp vướng mắc pháp luật hải quan, trong đó các Cục Hải quan tỉnh, thành phố đã tiếp nhận 15.784 vướng mắc; các đơn vị vụ, cục nghiệp vụ đã tiếp nhận 1.395 vướng mắc. Các vướng mắc được ngành Hải quan giải đáp thông qua email, điện thoại, qua văn bản, thông qua các hội nghị, hội thảo, đối thoại, tập huấn, tọa đàm…

Đánh giá cao nỗ lực của cơ quan Hải quan trong phát triển đối tác với DN, ông Trần Tiến Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội DN dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) cho rằng, ngành hải quan không chỉ đóng vai trò then chốt trong việc quản lý, giám sát hoạt động xuất nhập khẩu, mà còn là cầu nối quan trọng giúp DN logistics vượt qua các rào cản thương mại, thúc đẩy sự lưu thông hàng hóa một cách thuận lợi và hiệu quả.

Việc phát triển hợp tác giữa VLA và cơ quan hải quan trong suốt thời gian qua đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực không chỉ cho DN mà còn tạo điều kiện thuận lợi để hàng hóa Việt Nam nhanh chóng tiếp cận thị trường quốc tế. Hơn nữa, sự phối hợp chặt chẽ này còn góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư và đối tác quốc tế, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Dưới góc độ địa phương, ông Bùi Ngọc Lợi, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh cho biết: Để phục vụ DN tốt hơn, hải quan Quảng Ninh có nhiều sáng kiến, trong đó có việc thành lập Tổ phản ứng nhanh tháo gỡ khó khăn cho DN.

Quảng Ninh có sáng kiến triển khai Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp sở ban ngành và địa phương (DDCI) được đánh giá thực hiện đối với 36 cơ quan, đơn vị, địa phương. Qua nhiều năm thu thập lấy ý kiến đánh giá, thì các DN ghi nhận đóng góp của các chi cục hải quan, với các tiêu chí như: thời gian, minh bạch...

Ngành hải quan ở địa phương trong nhiều năm đứng đầu về chỉ số DDCI. Trong thời gian tới, hải quan Quảng Ninh sẽ tiếp tục điều chỉnh để bám sát hơn các nhu cầu thực tiễn khi thông quan.

Nhân đây, đại diện hải quan Quảng Ninh cũng nêu kiến nghị: Quan hệ đối tác với DN không chỉ là hải quan, hải quan chỉ là một đầu mối thực thi chính sách. Các bộ ngành địa phương cần tiếp tục có các tham vấn với DN hiệu quả hơn.

Ví dụ, tỉnh Quảng Ninh có cơ sở hạ tầng tốt, các cửa khẩu được đầu tư khang trang, nhưng hiện lưu lượng hàng hóa qua đây chưa đạt kỳ vọng đặt ra

"Bên cạnh đó, cần có sự phối hợp đồng bộ hơn ở các cấp cơ sở, cần bổ sung các nguồn nhân lực, nâng cao sự trao đổi để thực hiện hiệu quả hơn việc tạo thuận lợi, giảm chi phí, hỗ trợ DN hiệu quả hơn", ông Bùi Ngọc Lợi đề nghị.

Anh Minh