Hiện thực hóa tuyến đường sắt kết nối quốc tế Hà Nội-Hải Phòng-Lào Cai vào 19/12

Tại Lào Cai, điểm cầu chính của sự kiện Lễ khởi công của Dự án thành phần 1 thuộc Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, công tác chuẩn bị đang được triển khai quyết liệt. Theo ghi nhận của phóng viên Báo Điện tử Chính phủ, đến nay mặt bằng khu vực chuẩn bị khởi công đã sạch, thông thoáng; các đơn vị huy động nhân lực, máy móc, thiết bị khẩn trương triển khai các hạng mục công việc.

Cùng đó, tại 4 điểm còn lại được Bộ Xây dựng thống nhất với địa phương đưa vào khởi công đợt này là: Phú Thọ (phường Phong Châu, tỉnh Phú Thọ), Bắc Hồng (xã Phúc Thịnh, TP Hà Nội), Lương Tài (xã Đại Đồng, tỉnh Hưng Yên), Hải Dương Nam (xã Gia Lộc, Yết Kiêu, TP Hải Phòng), không khí chuẩn bị cũng rất khẩn trương.

Ông Mai Minh Việt, quyền Giám đốc Ban QLDA Đường sắt chia sẻ: "Những ngày qua là cuộc 'chạy đua tốc lực' để đảm bảo đủ điều kiện theo quy định để khởi công. Đến nay, mọi thứ đều đã sẵn sàng theo đúng kế hoạch".

Mặt bằng sạch, sẵn sàng khởi công

Với tinh thần quyết liệt, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo Ban QLDA Đường sắt và các cơ quan, đơn vị liên quan tích cực triển khai song song hai dự án thành phần gồm Dự án thành phần 1: Đầu tư hạ tầng kết nối các ga trên tuyến và quảng trường ga; Dự án thành phần 2: Đầu tư xây dựng công trình đường sắt.

Đồng thời, Bộ Xây dựng cũng phối hợp với các địa phương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam triển khai 7 dự án thành phần giải phóng mặt bằng; 1 dự án di dời công trình điện có điện áp từ 110kV trở lên; trong đó ưu tiên hoàn thành công tác GPMB tại 5 ga phục vụ khởi công Dự án thành phần 1.

Ông Việt cho biết, để đạt được tiến độ này, các cấp thẩm quyền, địa phương và Ban QLDA Đường sắt phải tiến hành đồng thời khối lượng công việc khổng lồ trong thời gian ngắn với nhiều khó khăn, thách thức.

Dự án quy mô lớn với công nghệ kỹ thuật chưa từng được triển khai tại Việt Nam

"Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là dự án quan trọng quốc gia với quy mô lớn, công nghệ kỹ thuật chưa từng triển khai ở Việt Nam; hướng tuyến lại trải dài gần 400km, đi qua nhiều địa bàn dân cư đông đúc, khu công nghiệp và khu vực có địa hình, địa chất phức tạp", ông Mai Minh Việt chia sẻ. 

Với tổng mức đầu tư lớn, dự án đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng, cân đối giữa vốn ngân sách, vốn vay ODA (nếu có) và vốn đối ứng để đảm bảo hiệu quả đầu tư. Việc triển khai thực hiện cần nhiều bộ môn tham gia, trong khi nguồn nhân lực am hiểu về đường sắt điện khí hóa tại Việt Nam rất hạn chế.

Chưa kể đến quá trình nghiên cứu hướng tuyến đã nhiều lần thay đổi, nhằm lựa chọn hướng tuyến tối ưu, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, hạn chế tối đa GPMB… cũng ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Dự án thành phần 1.

"Với sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Chính phủ, Bộ Xây dựng; các bộ, ngành liên quan đã vào cuộc rất chủ động, tích cực; UBND các tỉnh/thành phố phối hợp chặt chẽ.

Ban QLDA Đường sắt đã huy động cả trăm nhân lực tham gia, chia thành các nhóm: Nhóm phối hợp Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan để kịp thời thông tin, nắm bắt chỉ đạo, tham mưu và phối hợp thực hiện các nhiệm vụ của Dự án. Nhóm đôn đốc và làm việc cùng tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi.

Nhóm kỹ thuật luôn sẵn sàng ở tất cả các địa điểm đang triển khai để hỗ trợ thu thập, điều tra thông tin, dữ liệu phục vụ công tác nghiên cứu, thiết kế; đồng thời nắm bắt, giải quyết nhanh các vấn đề tại hiện trường, báo cáo kịp thời tình hình, vướng mắc. Tất cả nỗ lực làm việc không kể ngày đêm, phối hợp chặt chẽ với tư vấn, các bộ, ngành và địa phương, bám tiến độ từng giờ, từng ngày", Ban QLDA Đường sắt cho hay.

Hiện thực hóa tuyến đường sắt hiện đại, kết nối quốc tế

Theo các Quyết định số 1972/QĐ-BXD ngày 7/11/2025, số 2176/QĐ-BXD ngày 28/11/2025 của Bộ Xây dựng phê duyệt Dự án thành phần 1, Dự án có tổng mức đầu tư 3.299 tỷ đồng với phạm vi, quy mô: Điểm đầu kết nối từ các tuyến đường bộ hiện hữu hoặc đang quy hoạch của địa phương, điểm cuối kết nối vào 21 ga trên tuyến.

Với ga hành khách: Đường bộ kết nối tối thiểu 2 làn xe cơ giới ra/vào, 2 làn thô sơ; vỉa hè tối thiểu 3m trong khu vực đô thị hoặc theo định hướng phát triển đô thị.

Với ga hàng hóa: Đường bộ tối thiểu 2 làn xe cơ giới ra/vào. Với ga kỹ thuật: Đường bộ kết nối mới hoặc mở rộng đường hiện hữu, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân và nhân viên đường sắt.

Quảng trường ga đầu tư phù hợp với quy mô, tính chất và phương án kiến trúc nhà ga, tính toán nhu cầu vận tải đến năm 2040 (phạm vi còn lại đầu tư khi có nhu cầu).

Với nỗ lực vượt bậc của các cơ quan, đơn vị, địa phương, đến nay Dự án thành phần 1 đã hoàn thành công tác lập, thẩm định phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi; lập, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công; lựa chọn nhà thầu thi công, tư vấn giám sát… Đảm bảo đủ điều kiện khởi công gói thầu thi công nền đường vào ga và quảng trường các ga Lào Cai, Phú Thọ, Bắc Hồng, Lương Tài, Hải Dương Nam vào ngày 19/12 và hoàn thành toàn bộ Dự án thành phần 1 đồng bộ với Dự án thành phần 2 chậm nhất trong năm 2030.

Công tác triển khai Dự án thành phần 2: Đầu tư xây dựng công trình đường sắt cũng được tiến hành khẩn trương. Tổng mức đầu tư khoảng 155.503 tỷ đồng.

Tiến độ được đặt ra với các mốc thời gian cụ thể: Hoàn thành lập Báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 6/2026; thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư trong tháng 7/2026; triển khai song song lập thiết kế kỹ thuật từ tháng 2/2026 - 8/2026; thẩm định, phê duyệt các gói thầu và tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công từ tháng 9/2026 - 12/2026; triển khai thi công gói thầu đầu tiên của Dự án thành phần 2 từ tháng 12/2026, hoàn thành năm 2030.

"Việc khởi công Dự án thành phần 1 mới là bước khởi đầu cho triển khai xây dựng toàn tuyến. Sau đó là cả hành trình dài 5 năm với rất nhiều khó khăn, thách thức gấp bội, đòi hỏi tinh thần quyết tâm hơn nữa, nỗ lực hơn nữa để vượt qua, đạt được các mốc tiến độ. Bước khởi đầu này là dấu mốc quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tuyến đường sắt mới hiện đại, đồng bộ nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang Đông - Tây, kết nối liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc", ông Mai Minh Việt thông tin.

Phan Trang