Hình thành 'hệ sinh thái' hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Nga

Đây là hoạt động trong khuôn khổ Khóa họp lần thứ 24 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Liên bang Nga về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật (Khoá họp 24) do Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Phát triển Kinh tế Liên bang Nga phối hợp cùng Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đồng tổ chức.

Diễn đàn có sự tham gia của nhiều lãnh đạo các bộ, ngành hai nước, hơn 150 DN Việt Nam và hơn 50 DN Nga.

"Dòng chảy hợp tác Việt – Nga" vẫn luôn mạnh mẽ

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, quan hệ Việt Nam và Liên bang Nga đã trải qua hơn 70 năm hợp tác gắn bó. Đặc biệt, kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2012 và cùng triển khai Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á – Âu vào năm 2016, quan hệ kinh tế - thương mại và đầu tư giữa hai nước không ngừng phát triển và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Trong bối cảnh tình hình quốc tế có nhiều biến động phức tạp, khó lường, việc tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nga có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước. Sáng kiến tổ chức Diễn đàn DN Việt Nam - Nga là hết sức quan trọng, cần thiết.

Phó Thủ tướng cho biết, tại Khóa họp 24, hai bên đã tổng kết, đánh giá tình hình hợp tác thời gian qua, cho thấy dù có nhiều khó khăn, biến động thì "dòng chảy hợp tác Việt – Nga" vẫn luôn mạnh mẽ.

"Những kết quả hợp tác đạt được trong thời gian qua vẫn còn nhỏ bé, khiêm tốn so với tình hữu nghị, tiềm năng của hai nước. Lãnh đạo các bộ, ngành đã đề xuất nhiều nội dung, nhiệm vụ mới, dự án mới, ý tưởng mới, hết sức sáng tạo, nhằm hình thành "hệ sinh thái" hợp tác từ kinh tế, thương mại, hạ tầng, năng lượng đến giáo dục, đào tạo, văn hoá, nghiên cứu khoa học công nghệ", Phó Thủ tướng nói.

Diễn đàn DN Việt Nam - Nga đã thể hiện tinh thần "nói và làm", cụ thể hoá những nội dung được bàn trong Khoá họp 24 về kinh tế, thương mại, nghiên cứu khoa học, công nghệ như: Khoa học vũ trụ, hạt nhân, biến đổi khí hậu, năng lượng mới, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số… và cả những vấn đề về văn hoá, giáo dục, phát triển con người.

Phó Thủ tướng cho biết, mặc dù những năm qua, kinh tế thế giới bị tác động nghiêm trọng bởi đại dịch COVID-19, kinh tế Việt Nam vẫn phát triển với tốc độ tương đối cao và bền vững.

Năm 2022, trong bối cảnh tình hình kinh tế và thương mại toàn cầu suy giảm và gặp nhiều rủi ro như nêu trên, kinh tế Việt Nam vẫn tiếp tục tăng trưởng nhanh, đạt hơn 8%. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt mức kỷ lục hơn 732 tỷ đô la Mỹ (USD), đưa Việt Nam vào nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới về thương mại quốc tế.

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam cũng thuộc nhóm đầu thế giới với môi trường pháp lý hội nhập quốc tế, tuân thủ các định chế quốc tế, bảo đảm ổn định chính trị-xã hội. Việt Nam cũng luôn trân trọng, thuỷ chung với bạn bè quốc tế, truyền thống.

Vì vậy, Việt Nam là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư các nước, trong đó có các doanh nghiệp Nga.

Theo Phó Thủ tướng, hợp tác trong lĩnh vực kinh tế, thương mại giữa Việt Nam, Nga sẽ đóng góp vào hệ thống "hệ sinh thái" kết nối giữa hai nước, hướng tới tương lai lâu dài cho mối quan hệ hai nước, dựa trên nền tảng vững chắc được vun đắp từ các thế hệ đi trước.

"Chính phủ Việt Nam luôn tạo mọi điều kiện về môi trường đầu tư, hành lang pháp lý, cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, nhằm tạo thuận lợi cho cộng đồng DN trong nước, nước ngoài", Phó Thủ tướng khẳng định.

Phó Thủ tướng tin tưởng với truyền thống hữu nghị và ngoại giao, sự hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân và DN hai nước, trong đó có các thế hệ lưu học sinh, sinh viên, nhà khoa học Việt Nam đã từng học tập, làm việc tại Nga, với tình yêu văn hoá, đất nước, con người Nga (qua những vần thơ của Đại thi hào Puskin, những kiệt tác hội hoạ về mùa thu, những giai điệu âm nhạc êm đềm…), sẽ tạo ra nguồn năng lượng, cảm hứng tích cực trong các lĩnh vực hợp tác truyền thống giữa hai nước, trong đó có cộng đồng DN, cũng như mở ra những cơ hội mới.

Việt Nam là đối tác quan trọng hàng đầu của Nga

Phó Thủ tướng Nga Dmitry Chernyshenko khẳng định Việt Nam luôn là một đối tác quan trọng hàng đầu của Nga tại Đông Nam Á. Hiện nay, Việt Nam là quốc gia đầu tiên và duy nhất trong khu vực có Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Kinh tế Á – Âu. Hoạt động kinh doanh giữa các DN Việt Nam và Nga đã được hưởng những lợi ích đáng kể từ Hiệp định. Nga và Việt Nam sẵn sàng thảo luận về các biện pháp mới để khai thác hiệu quả hơn nữa Hiệp định này.

Nga đang tập trung phát triển nền kinh tế mở, hỗ trợ DN tự do kinh doanh. DN Nga làm việc với các đối tác trên cơ sở tôn trọng các cam kết và nghĩa vụ trong hợp đồng, trung thực và cởi mở trong công việc.

Chính phủ Nga ưu tiên các hướng phát triển mới trong lĩnh vực khoa học, giáo dục, công nghệ số, du lịch và sẵn sàng chia sẻ các thành tựu, cũng như công nghệ trong các lĩnh vực này trong các dự án chung với Việt Nam; đồng thời nỗ lực giải quyết các vấn đề tồn tại trong vận tải và logistics để thúc đẩy hợp tác thương mại với các nước, đồng thời sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuận lợi và cơ hội để các nhà đầu tư nước ngoài phát triển tại thị trường Nga.

Khai thác hiệu quả tính bổ trợ của hai nền kinh tế

Tại Diễn đàn đồng thời đã diễn ra bốn phiên "Bàn tròn kết nối" DN theo các chủ đề: Hợp tác trong lĩnh vực vận tải hàng hóa và logistics; Hợp tác trong lĩnh vực năng lượng; Hợp tác công nghiệp và sản xuất xanh; Hợp tác trong lĩnh vực kinh tế số.

Các DN Việt Nam và Nga đã trao đổi, thảo luận thẳng thắn và cởi mở về nhu cầu hợp tác, các định hướng quan trọng trong từng lĩnh vực hai bên cùng quan tâm, để từ đó tạo tiền đề triển khai hiệu quả và thực chất các dự án hợp tác trong tương lai.

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Thị Bích Ngọc phân tích, Nga và Việt Nam là hai nước đối tác truyền thống luôn kề vai sát cánh bên nhau trên con đường phát triển. Quan hệ song phương giữa hai nước đang phát triển nhanh, toàn diện, đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong đó, phải khẳng định rằng hợp tác về kinh tế, đầu tư tiếp tục là trụ cột quan trọng và là động lực thúc đẩy mối quan hệ song phương.

Châu Á-Thái Bình Dương là một trong những khu vực năng động, với nhiều tiềm năng phát triển và có vị trí thuận lợi. Trong đó, Việt Nam đã và đang trở thành mắt xích quan trọng, là trung tâm, cầu nối của Nga với khu vực ASEAN, cũng như châu Á-Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, đầu tư của Nga vào Việt Nam vẫn còn khiêm tốn, hạn chế. Cho đến nay, Nga mới có 171 dự án đầu tư tại Việt Nam. Số vốn đầu tư còn hiệu lực chỉ khoảng 970 triệu USD. Ở chiều ngược lại, tại Nga có 17 dự án của DN Việt Nam với vốn đăng ký khoảng 1,63 tỷ USD.

 "Bộ KH&ĐT cam kết đồng hành cùng các DN Nga để làm sao các bạn có môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi tại Việt Nam. Đồng thời, mong muốn phía Nga tạo điều kiện và cải cách mạnh mẽ hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh để tạo điều kiện cho các DN Việt Nam hoạt động hiệu quả", Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc nói.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An đề xuất, trong thời gian tới, DN hai nước cần khai thác hiệu quả hơn nữa tính bổ trợ của hai nền kinh tế. Việt Nam có thế mạnh về nông nghiệp, dệt may, da giày, đồ gỗ, công nghiệp điện tử, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng. Việt Nam có nhu cầu thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp phụ trợ, công nghiệp có tính chất nền tảng như cơ khí, chế biến chế tạo, vật liệu mới, luyện kim, hóa chất...

Trong khi đó, Liên bang Nga là quốc gia có nền công nghiệp phát triển, có tiềm lực mạnh về nghiên cứu khoa học - công nghệ, tài nguyên thiên nhiên phong phú. Do đó, DN hai nước cần chủ động kết nối, trao đổi thông tin, nắm rõ nhu cầu và thị hiếu của thị trường, tham gia tích cực các hoạt động xúc tiến thương mại của hai nước để kết nối giao thương hiệu quả, tìm kiếm các cơ hội kinh doanh và đầu tư cụ thể.

Đứng trước tiềm năng và những cơ hội, thách thức mới, cộng đồng DN Việt Nam và Nga đã cho thấy sự sẵn sàng nắm bắt thời cơ để cùng Chính phủ hai nước hiện thực hóa những cam kết mà hai bên đã đạt được trong khuôn khổ Khóa họp lần thứ 24 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Nga về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học kỹ thuật.

Minh Khôi