Hoa Kỳ: Xung quanh quyết định đổi tên Bộ Quốc phòng thành Bộ Chiến tranh

Phát biểu tại Phòng Bầu dục trong lễ ký sắc lệnh trên, ông Trump khẳng định: "Đây là sự thay đổi rất quan trọng".

"Tấn công chứ không chỉ phòng thủ"

Bộ trưởng Quốc phòng, nay là Bộ Chiến tranh, ông Pete Hegseth Hegseth hoan nghênh sự thay đổi trên: "Chúng tôi sẽ tấn công, chứ không chỉ phòng thủ. Tấn công tối đa, chứ không phải phòng thủ hời hợt".

Theo Nhà Trắng, sắc lệnh mới nhất cho phép Bộ trưởng Hegseth và các quan chức cấp dưới sử dụng các chức danh như "Bộ trưởng Chiến tranh" và "Thứ trưởng Chiến tranh" trong các thư tín chính thức và thông tin liên lạc công khai.

Động thái trên thể hiện nỗ lực mới nhất của ông Trump nhằm đổi mới thương hiệu quân đội Mỹ. Trước đó, ông đã quyết định chủ trì cuộc duyệt binh đặc biệt ở trung tâm thủ đô Washington và khôi phục tên gốc của các căn cứ quân sự đã bị thay đổi sau các cuộc biểu tình đòi công lý chủng tộc vào năm 2020.

Tổng thống Trump cũng đã thách thức các chuẩn mực thông thường về việc triển khai lực lượng vũ trang Mỹ trong nước, tạo ra các khu vực quân sự dọc biên giới phía Nam với Mexico để hỗ trợ trấn áp nhập cư, cũng như triển khai quân đội tại các thành phố như Los Angeles và Washington.

Việc đổi tên các bộ rất hiếm khi xảy ra và cần phải được Quốc hội phê chuẩn. Hai thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, là ông Mike Lee của bang Utah và ông Rick Scott của bang Florida, cùng một thành viên Hạ viện đảng Cộng hòa, thượng nghị sĩ Greg Steube của bang Florida, đã trình dự luật vào ngày 5/9 để thực hiện thay đổi này.

Tổng thống Mỹ đang nỗ lực tái định hình quân đội

Động thái cho thấy Tổng thống Trump đang nỗ lực tái định hình quân đội cho phù hợp với các mục tiêu của ông. Thông qua việc đổi tên, ông muốn khơi dậy hình ảnh mạnh mẽ và gửi đi thông điệp Mỹ sẵn sàng hành động cứng rắn bằng sức mạnh quân sự trước mọi thách thức.

George Washington, tổng thống đầu tiên và cũng là người sáng lập nước Mỹ, thành lập Bộ Chiến tranh vào năm 1789 để quản lý lục quân. Năm 1798, tổng thống John Adams thiết lập Bộ Hải quân Mỹ, phụ trách lực lượng hải quân và lính thủy đánh bộ.

Cơ cấu này của quân đội Mỹ được duy trì đến năm 1947, hai năm sau Thế chiến II. Tổng thống Harry Truman khi đó ký ban hành Đạo luật An ninh Quốc gia để sáp nhập Bộ Chiến tranh, Bộ Hải quân và Bộ Không quân mới thành lập thành Cơ quan Phòng vệ Quốc gia, đặt dưới quyền lãnh đạo của một quan chức dân sự.

Tổng thống Truman cho biết mục tiêu của ông là "thống nhất các lực lượng vũ trang trong một bộ duy nhất" và không đặt bất kỳ quân chủng nào dưới quyền quân chủng khác. Năm 1949, ông đổi tên Cơ quan Phòng vệ Quốc gia thành Bộ Quốc phòng.

Richard H. Kohn, giáo sư danh dự Đại học Bắc Carolina chuyên về lịch sử quân sự, cho rằng quyết định đổi tên của Tổng thống Truman nhằm phản ánh những nhiệm vụ mở rộng của Bộ Quốc phòng, như tham chiến, đối ngoại, tình báo và trên hết là an ninh quốc gia.

"Trong thời kỳ đầu của kỷ nguyên hạt nhân, tên gọi mới còn thể hiện ý muốn tránh chiến tranh", ông Kohn nói. "Rõ ràng quyết định đổi tên này không phải vì ràng buộc chính trị, mà nhằm gửi thông điệp đến thế giới rằng Mỹ không gây chiến, chú trọng phòng thủ và nếu cần, sẽ có 4 lực lượng tham chiến".

Nhưng kể từ khi lên nắm quyền nhiệm kỳ hai, ông Trump ngày càng muốn tăng cường vai trò, nhiệm vụ của quân đội cả trong và ngoài nước. Ông đã ra lệnh cho không quân tiến hành chiến dịch không kích cơ sở hạt nhân Iran, điều tàu chiến của hải quân tấn công "xuồng ma túy" ngoài khơi Venezuela, đồng thời điều Vệ binh Quốc gia đến nhiều thành phố trong nước để chống tội phạm.

Tổng thống Trump lần đầu nêu ý tưởng dùng lại tên gọi Bộ Chiến tranh hồi cuối tháng 8, cho rằng thay đổi này sẽ gợi lại những thắng lợi quân sự mà Mỹ từng giành được.

An Bình (tổng hợp)