Hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về thông tin đối ngoại

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, sau 10 năm thực hiện, Nghị định số 72/2015/NĐ-CP đã khắc phục được một phần những hạn chế, tồn tại trong công tác thông tin đối ngoại, là căn cứ pháp lý cao nhất để các bộ, ngành, địa phương triển khai thống nhất công tác thông tin đối ngoại; quy định đầy đủ những nguyên tắc hoạt động thông tin đối ngoại...

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai đã bộc lộ một số vấn đề hạn chế, bất cập như: Nguồn nhân lực thực hiện công tác thông tin đối ngoại chủ yếu là kiêm nhiệm, chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác; công tác thông tin đối ngoại liên quan đến nhiều cơ quan, tổ chức, dẫn đến tình trạng phân tán, thiếu tập trung; việc phối hợp giữa các bộ, ngành vẫn còn chồng chéo, thiếu cơ chế đồng bộ.

Hoạt động thông tin đối ngoại vẫn theo cách làm truyền thống, chưa khai thác hiệu quả không gian mạng và các nền tảng số, chưa đo lường rõ ràng hiệu quả triển khai. Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, phương thức truyền tải thông tin đã thay đổi, nhưng các quy định hiện hành chưa theo kịp xu hướng này...

Đổi mới phương thức thông tin đối ngoại, tăng cường ứng dụng công nghệ số, quảng bá hình ảnh quốc gia

Do đó, việc sửa đổi, bổ sung các quy định của Nghị định số 72/2015/NĐ-CP nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác thông tin đối ngoại, phù hợp với tình hình mới và yêu cầu phát triển của đất nước theo hướng kết hợp chặt chẽ giữa quản lý - phối hợp - điều phối; chuyển đổi số - đo lường - điều chỉnh các tin giả, tin sai sự thật về Việt Nam, giúp thông tin đối ngoại chủ động, đồng bộ, sáng tạo và hiệu quả hơn.

Đồng thời, hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về thông tin đối ngoại, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành. Tạo hành lang pháp lý rõ ràng để các cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện các hoạt động thông tin đối ngoại theo hướng bài bản, thống nhất.

Đổi mới phương thức thông tin đối ngoại, tăng cường ứng dụng công nghệ số, mạng xã hội để nâng cao hiệu quả truyền thông, quảng bá hình ảnh quốc gia.

Bảo đảm nguồn lực triển khai công tác thông tin đối ngoại, kết hợp hài hòa giữa ngân sách nhà nước và nguồn lực xã hội hóa, giữa các cơ quan nhà nước với các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài.

Bổ sung chính sách của Nhà nước đối với hoạt động thông tin đối ngoại

Trước đây, Nghị định 72/2015/NĐ-CP không có quy định về chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực thông tin đối ngoại. Chính sách chủ yếu thể hiện qua các chương trình, chiến lược nhưng chưa có cơ sở pháp lý rõ ràng trong văn bản quy phạm pháp luật dẫn đến thiếu cơ sở pháp lý trong việc bảo đảm nguồn lực, hợp tác công tư, xã hội hóa, sử dụng cơ chế đặc thù để triển khai hoạt động thông tin đối ngoại ra nước ngoài. 

Theo đó, dự thảo Nghị định đề xuất bổ sung khoản 3 của Điều 4 Nghị định 72/2015/NĐ-CP gồm:

a) Bảo đảm điều kiện cần thiết cho hoạt động thông tin đối ngoại để triển khai các nhiệm vụ thông tin đối ngoại ổn định, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm.

b) Ưu tiên bố trí ngân sách cho các hoạt động thông tin đối ngoại phục vụ nhiệm vụ chính trị, bảo vệ chủ quyền, quảng bá hình ảnh đất nước.

c) Khuyến khích, huy động nguồn lực xã hội tham gia hoạt động thông tin đối ngoại.

Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 4 Nghị định 72/2015/NĐ-CP chưa xác định rõ vai trò của các cơ quan Đảng và tổ chức chính trị - xã hội trong phối hợp thực hiện nhiệm vụ thông tin đối ngoại, trong khi Kết luận số 57-KL/TW ngày 15/6/2023 của Bộ Chính trị nêu rõ: “Gắn kết chặt chẽ, triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm giữa thông tin đối ngoại với thông tin đối nội, giữa đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân. Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, đồng thời động viên sự tham gia tích cực của nhân dân, đồng bào Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế.” 

Do đó, việc bổ sung các nội dung nêu trên là cần thiết để làm rõ cơ chế phối hợp, thống nhất trong quản lý các hoạt động thông tin đối ngoại, đặc biệt là trong bối cảnh số hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng. Theo đó, bổ sung các cơ quan phối hợp với Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước hoạt động thông tin đối ngoại bao gồm: Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ để bảo đảm phát huy vai trò, trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang lấy ý kiến dự thảo này trên Cổng TTĐT của Bộ.

Minh Đức