Họp báo Chính phủ tháng 9: Các vấn đề kinh tế, tài chính, giáo dục thu hút quan tâm

PV Hoàng Lê (báo Điện tử VOV): Đề nghị đại diện Bộ Tài chính cho biết đến nay có bao nhiêu doanh nghiệp đề xuất thực hiện thí điểm giao dịch tài sản mã hóa và dự kiến khi nào có những doanh nghiệp đầu tiên được cấp phép và phê duyệt?

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi: Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, Bộ Tài chính đã xây dựng kế hoạch chi tiết để triển khai, trong đó chúng tôi tập trung xây dựng các nghị định chi tiết để có thể thực hiện thí điểm thị trường giao dịch tài sản mã hóa.

Chúng tôi đã phân công các đơn vị soạn thảo các nội dung liên quan như chính sách thuế đối với giao dịch, phí, lệ phí trong giao dịch tài sản mã hóa… Chúng tôi cũng đã triển khai xây dựng các quy định liên quan về kế toán của hoạt động này cho các doanh nghiệp cũng như các đối tượng tham gia thị trường này. Đặc biệt, chúng tôi xây dựng quy trình phối hợp triển khai giữa Bộ Tài chính và một số bộ ngành có liên quan như Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam…, để xin ý kiến và hoàn thiện các quy trình triển khai cấp phép, xem xét cấp phép cho các đơn vị.

Cho đến thời điểm hiện nay, Bộ Tài chính chưa nhận được đề nghị nào của doanh nghiệp nhưng chúng tôi nắm được thông tin có một số doanh nghiệp đã chuẩn bị cho việc này, như đăng ký ngành nghề kinh doanh cho việc tham gia thị trường tài sản mã hóa, cũng đã có phối hợp ở cấp kỹ thuật với cán bộ Bộ Tài chính để trao đổi vấn đề về công nghệ thông tin, năng lực của cán bộ, các yêu cầu về vốn, các quy trình nghiệp vụ… để làm sao doanh nghiệp có đủ thông tin, chuẩn bị một cách chính xác nhất, nhanh nhất trong hoàn thiện đề án của mình, cũng như có quy trình cụ thể phối hợp với Bộ Tài chính xem xét, thẩm định, cấp phép triển khai thị trường giao dịch tài sản mã hóa theo đúng Nghị quyết số 05.

Chúng tôi hy vọng có nhiều doanh nghiệp quan tâm, nhưng tối đa cũng chỉ có 5 doanh nghiệp theo quy định của Chính phủ. Chúng tôi đang triển khai nhanh nhất để trong thời gian sớm nhất có thể có những doanh nghiệp đầu tiên đủ điều kiện được cấp phép và thực hiện hoạt động này trên thị trường Việt Nam. Chúng tôi rất mong đẩy sớm hơn trước thời điểm của năm 2026. Tuy nhiên, việc này phụ thuộc vào chuẩn bị các điều kiện của các doanh nghiệp có đáp ứng được các yêu cầu hay không. Mong rằng với sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp với các đơn vị chức năng của Bộ Tài chính, chúng ta sẽ đẩy sớm được tiến độ này.

PV Lý Hà (tạp chí Kinh tế Việt Nam VNEconomy): Xin Bộ tài chính cho biết dự kiến cân bằng thế nào giữa yêu cầu tốc độ giải ngân và ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát để thực hiện được mục tiêu tăng trưởng bền vững?

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi: Kế hoạch đầu tư công năm 2025 được giao 1.112.000 tỷ đồng. Cập nhật đến ngày 30/9/2025, tỉ lệ giải ngân đã đạt trên 51% kế hoạch. Mục tiêu và hành động của Chính phủ là năm 2025 giải ngân đạt 100% kế hoạch. Để đạt được mục tiêu này, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các Phó Thủ tướng trực tiếp là tổ trưởng các tổ làm việc, nắm bắt, có giải pháp kịp thời để hỗ trợ giải quyết những khó khăn, vướng mắc của các địa phương,các bộ ngành, các chủ đầu tư; trên cơ sở đó đẩy nhanh tiến độ thi công, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và hướng tới mục tiêu 100%.

Về tác động của việc giải ngân 100% vốn đầu tư công đến ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng, chúng ta đều biết và đều đồng tình rằng việc giải ngân vốn đầu tư công, thực hiện các kế hoạch vốn đầu tư công là một trong những yếu tố quan trọng, một trụ cột để thực hiện tăng trưởng kinh tế và đảm bảo các cân đối vĩ mô khác. Chúng ta yên tâm rằng kế hoạch đầu tư công được xem xét, quyết định và đánh giá trong mối quan hệ tổng thể với tăng trưởng, lạm phát và tất cả các cân đối khác trong một mô hình tổng thể. Khi xây dựng vốn đầu tư thì đã tính đến trong các mối quan hệ khác, với mục tiêu tăng trưởng và lạm phát kỳ vọng mà chúng ta đặt ra từ đầu năm và đã báo cáo với các cấp, với Trung ương, với Quốc hội và đã được quyết định. Chính phủ đặt ra mục tiêu 100% để chúng ta hướng tới đạt và vượt mục tiêu tăng trưởng từ đầu năm đề ra và cộng với các yếu tố khác.

Thế còn có ảnh hưởng tới lạm phát hay không thì như tôi đã nói ở trên, đã được tính toán trong mối quan hệ tổng thể. Chúng ta sẽ hướng tới kiểm soát lạm phát trong lạm phát kỳ vọng đã được thông qua. Chúng ta không phải lo ngại, không phải băn khoăn việc giải ngân đầu tư công tác động không tốt đến các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô khác hoặc các cân đối lớn của nền kinh tế mà nó sẽ tác động tốt đến tất cả các chỉ tiêu chúng ta đã đề ra từ đầu năm. Chính phủ đang điều hành và đang triển khai các giải pháp quyết liệt.

Bộ trưởng Trần Văn Sơn: Năm nay chúng ta đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8,3-8,5%. Trong ba trụ cột tăng trưởng có trụ cột về đầu tư. Trong đầu tư có đầu tư công, đầu tư khối doanh nghiệp ngoài nhà nước và đầu tư của khối doanh nghiệp FDI. Riêng vấn đề đầu tư công, năm nay dự kiến kế hoạch sẽ phấn đấu giải ngân 100% và được tính toán rất kỹ lưỡng, giữa giải ngân đầu tư công, kế hoạch đầu tư công và giải ngân 100% với kiểm soát lạm phát và đảm bảo được ổn định kinh tế vĩ mô cũng như tỉ giá và lãi suất. Chúng ta hoàn toàn yên tâm như báo cáo của đồng chí Thứ trưởng Bộ Tài chính.

PV Kiều Chinh (tạp chí Mekong – ASEAN): Tình trạng lạm thu tái diễn nhiều năm, dù đã có nhiều văn bản chỉ đạo chấn chỉnh, nhưng những khoản đóng góp xã hội hóa tự nguyện vẫn bị biến tướng thành bắt buộc. Bộ Giáo dục và Đào tạo có biện pháp gì để phân định rõ ràng, tránh tình trạng ép buộc phụ huynh? Giải pháp cụ thể để giải quyết dứt điểm tình trạng lạm thu trong năm học 2025 – 2026 là gì?

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng: Trong thời gian vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng chính quyền các địa phương đã có nhiều văn bản chấn chỉnh tình trạng lạm thu của các cơ sở giáo dục. Năm học 2025 -2026 này, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản 5542 ngày 12/9/2025 gửi các bộ, ngành, địa phương, các cơ sở giáo dục về thực hiện chính sách học phí, miễn giảm học phí và các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục-đào tạo. Bộ Giáo dục và Đào tạo có 9 nhóm giải pháp dài hạn và ngắn hạn để chấn chỉnh tình trạng lạm thu.

Thứ nhất, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản yêu cầu các cấp, các ngành thực hiện nghiêm chính sách giáo dục cũng như các quy định về học phí, miễn giảm, hỗ trợ về học phí theo đúng Nghị định 238 ngày 3/9/2025 của Chính phủ.

Thứ hai, quy định các khoản thu dịch vụ phục vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục-đào tạo phải được cơ quan có thẩm quyền quyết định. Nghiêm cấm tất cả các trường hợp, cơ sở giáo dục tự đặt ra các khoản thu trái quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Thứ ba, việc vận động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phải đảm bảo đúng quy định của cơ quan có thẩm quyền

Thứ tư, thực hiện nghiêm các quy định về niêm yết, công khai thông tin giá vật tư, thiết bị giáo dục, sách giáo khoa trên địa bàn, đảm bảo công khai, minh bạch.

Thứ năm, hiện nay qua theo dõi ở các địa phương, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận thấy nhiều địa phương đã có sự chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn với tinh thần thực hiện theo đúng danh mục mà HĐND ban hành. Thứ hai, nhà trường tuyệt đối không được gộp nhiều khoản thu, không thu trước nhiều kỳ. Thứ ba, không được lợi dụng danh nghĩa Ban Đại diện cha mẹ học sinh để thu trái quy định.

Thứ sáu, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục rà soát lại hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để có điều chỉnh bổ sung đảm bảo quyền của người học, đặc biệt là học sinh và các bậc cha mẹ học sinh.

Thứ bảy, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của mình, Bộ sẽ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, khi phát hiện sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Thứ tám, Bộ Giáo dục và Đào tạo kiến nghị với các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thường xuyên giám sát việc này ở cả cấp Trung ương và địa phương.

Thứ chín, đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, thanh tra để chỉ đạo chấn chỉnh tình trạng này ngay tại cơ sở giáo dục, đào tạo trên địa bàn.

PV Ngọc An (báo Tuổi trẻ TPHCM): Xin Bộ GD&ĐT cho biết về định hướng hợp nhất và sắp xếp các trường đại học, đặc biệt là những trường nào sẽ thuộc diện sắp xếp hợp nhất này? Trong cơ cấu tại các trường đại học, Bộ GD&ĐT có định hướng như thế nào về cơ cấu lại các ngành nghề, lĩnh vực cũng như chương trình học để đảm bảo hiệu quả dạy và học gắn với việc đào tạo sinh viên ra trường có thể tìm được việc làm, và doanh nghiệp cũng sẽ tìm được nhân lực phù hợp?

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Lê Tấn Dũng: Hiện nay chủ trương sắp xếp lại cấu trúc, sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được Bộ Chính trị khẳng định rõ tại Nghị quyết số 71 ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Đây là một chủ trương lớn của Đảng, vì vậy được thực hiện nghiêm túc, khẩn trương, quyết liệt. Việc sắp xếp này tác động đến tâm tư rất nhiều nên triển khai phải rất thận trọng nhưng đồng thời cũng phải khoa học, bài bản, quyết liệt.

Bộ GD&ĐT nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc hệ trọng này nhưng việc này không thể một mình Bộ GD&ĐT tự làm được mà phải có sự chung tay, phối hợp và đồng thuận của các bộ, ngành Trung ương và các địa phương, đặc biệt là các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp.

Bộ GD&ĐT theo phân công được giao xây dựng Đề án sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục đào tạo, giáo dục nghề nghiệp; Đề án thứ hai là chuyển một số cơ sở giáo dục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp về địa phương. Sắp tới chúng tôi sẽ trình Thủ tướng Chính phủ quyết định và sẽ triển khai ngay trong năm 2026.

Về việc giải quyết vấn đề đào tạo phải gắn với thực hành yêu cầu của xã hội cũng như của thị trường lao động, đây là điều hiện nay rất đúng với thực tiễn. Để làm được điều này, Bộ GD&ĐT xác định Đề án sắp tới sẽ căn cứ vào cơ sở, quan điểm Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết Chính phủ... Thứ hai là căn cứ vào chiến lược phát triển giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Thứ ba là căn cứ vào quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được phê duyệt. Thứ tư là căn cứ vào mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của đất nước trong giai đoạn sắp tới và các vùng phát triển kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng.

Mục tiêu này đặt ra vấn đề đòi hỏi đào tạo như thế nào để gắn với mục tiêu. Từ kinh nghiệm quốc tế và điều kiện thực tiễn của nước ta, Đề án cũng xác định rõ các sứ mệnh của các cơ sở này (giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp). Thứ hai là những nguyên tắc, tiêu chí rất cụ thể, rõ ràng để triển khai công khai, minh bạch, tránh tình trạng xin cho, chạy chọt, tiêu cực… Đề án này sắp tới chúng tôi sẽ xin ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, đặc biệt là các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp để tạo sự đồng thuận cao khi thực hiện.

Khi Đề án được các cấp thẩm quyền phê duyệt sẽ được công khai, lúc đó Bộ GD&ĐT sẽ cung cấp đầy đủ các thông tin đến các cơ quan truyền thông, báo chí.

Thời gian gần đây có một số thông tin lan truyền không đúng, không phải do Bộ GD&ĐT cung cấp. Do vậy đề nghị các tổ chức, cá nhân không chia sẻ khi thông tin chưa được kiểm chứng.

PV Hoàng Yến (báo Tài chính Đầu tư): Đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho biết mức tăng trưởng tín dụng từ đầu năm đến nay đang tập trung vào những lĩnh vực nào? Tiến độ tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên, định hướng của Chính phủ đến đâu?

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn: Như chúng ta đã biết, trên cơ sở mục tiêu của Chính phủ về tăng trưởng kinh tế và chỉ số GDP, Ngân hàng Nhà nước đã xây dựng mục tiêu tăng trưởng tín dụng cho năm 2025 là 16%. Ngân hàng Nhà nước cũng đã làm rõ rằng sẽ có điều chỉnh phù hợp với thực tế trong quá trình điều hành.

Để điều hành tăng trưởng tín dụng này, từ đầu năm 2025 đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản, trong đó có Văn bản số 01/NHNN về triển khai các yếu tố tín dụng, cũng như tổ chức nhiều hội nghị, cuộc họp liên quan đến kết nối tín dụng giữa ngân hàng và doanh nghiệp.

Ngân hàng Nhà nước thường xuyên chỉ đạo các tổ chức tín dụng tập trung vào: Thứ nhất, tăng trưởng tín dụng một cách an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh mang tính ưu tiên, các động lực tăng trưởng kinh tế theo đúng chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, tích cực triển khai các điều kiện tín dụng, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Thứ hai, tăng cường chuyển đổi số, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, thủ tục cho vay, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh.

Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp như vậy, tính đến ngày 29/9/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã đạt 17,71 triệu tỷ đồng, tăng 13,37% so với cuối năm 2024.

Cơ cấu tín dụng của các ngành về cơ bản phù hợp với cơ cấu kinh tế. Tỉ trọng tín dụng đối với ba ngành kinh tế lớn lần lượt là: Lĩnh vực nông, lâm, thủy sản chiếm 6,23%; công nghiệp và xây dựng chiếm 23,97%; thương mại, dịch vụ chiếm 69,8%. So với cùng kỳ năm 2024, các tỉ lệ này lần lượt là 6,84%, 25,65% và 67,51%. Như vậy, dù có biến động nhưng nhìn chung vẫn có tăng trưởng.

Vốn tín dụng tiếp tục hướng vào sản xuất kinh doanh, trong đó khoảng 78% dư nợ tín dụng hỗ trợ sản xuất kinh doanh. Một số lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chiếm tỉ trọng rất lớn. Cụ thể, cuối tháng 8/2025, dư nợ nông nghiệp đạt 3,9 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 22,6%; tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ đạt khoảng 3,3 triệu tỷ đồng, chiếm 19,04%.

Một số lĩnh vực ưu tiên có tốc độ tăng trưởng rất cao, như lĩnh vực công nghệ-công nghiệp hỗ trợ tăng trưởng khoảng 23,4%, tín dụng cho doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao tăng trưởng khoảng 25,14% so với cuối năm 2024.

Các chương trình tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng tiếp tục được triển khai và có kết quả tích cực, như chương trình cho vay khắc phục khó khăn đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản xuất khẩu với tổng giải ngân lũy kế khoảng 166.000 tỷ đồng, nâng quy mô hỗ trợ này. Chương trình cho vay nhà ở xã hội, cho vay người trẻ dưới 35 tuổi theo Quyết định số 33/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ cũng đạt kết quả giải ngân khoảng 4.000 tỷ đồng, tăng 66,2% so với cuối năm 2024. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đã triển khai các gói tín dụng khác.

Trong thời gian tới, để đạt được mục tiêu tín dụng đã đề ra cho năm 2025 và góp phần hỗ trợ kinh tế, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp đồng bộ. Trong đó, liên quan đến tín dụng sẽ được điều hành phù hợp với các chỉ đạo kinh tế vĩ mô và nhu cầu hấp thụ vốn của nền kinh tế; chỉ đạo các tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả; hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; đẩy mạnh triển khai các chương trình, chính sách theo chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước về hỗ trợ 2% lãi suất từ ngân sách nhà nước cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh để hướng tới tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn ESG.