Hợp tác kinh tế ASEAN và các nền kinh tế mới nổi với Liên bang Nga trong bối cảnh mới

Chiều 12/4, tại Hà Nội, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp với Viện Kinh tế - Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Hợp tác kinh tế ASEAN và các nền kinh tế mới nổi với Liên bang Nga trong bối cảnh mới: Vấn đề và triển vọng”. 

Hướng tới giải quyết các vấn đề cấp bách về kinh tế-xã hội

Sự kiện được tổ chức nhân kỷ niệm 30 năm Ngày Việt Nam và Nga ký kết hiệp ước về các nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Liên bang Nga, kỷ niệm 300 năm thành lập Viện Hàn lâm khoa học Nga, hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội (1974-2024).

Tham dự Diễn đàn trực tiếp và trực tuyến có đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga, Đại sứ quán Liên bang Nga tại Việt Nam, Đại sứ quán Lào tại Việt Nam cùng đại diện các bộ, ngành, các tổ chức phát triển, viện nghiên cứu, hiệp hội, các nhà khoa học trong và ngoài nước...

Diễn đàn là cơ hội để các chuyên gia trong và ngoài nước thảo luận, đóng góp ý kiến về cách thức khai thông các điểm nghẽn, thúc đẩy hợp tác giữa các nước ASEAN, các nền kinh tế mới nổi (BRICS) và Liên bang Nga trong bối cảnh mới.

Diễn đàn gồm 3 chủ đề chính: Quan hệ hợp tác Việt Nam - Liên bang Nga, Quan hệ hợp tác ASEAN - Liên bang Nga, Quan hệ hợp tác BRICS - Liên bang Nga. Các tham luận tại Diễn đàn đề cập đến các khía cạnh, lĩnh vực khác nhau về quan hệ hợp tác giữa ASEAN, các nền kinh tế mới nổi với Liên bang Nga trong bối cảnh mới, trong đó tập trung phân tích hợp tác đầu tư Nga-Việt qua các dữ liệu về kinh tế, thương mại, đầu tư, việc điều chỉnh chính sách của Nga trong bối cảnh mới, các vấn đề và triển vọng hợp tác trong lĩnh vực tài chính giữa Nga và các nước ASEAN…

Diễn đàn là dịp tăng cường trao đổi về mối quan hệ và hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa ASEAN, các nền kinh tế mới nổi và Liên bang Nga cũng như tìm hiểu mối quan hệ kinh tế giữa Việt Nam, ASEAN, các nền kinh tế mới nổi với Nga trong bối cảnh toàn cầu hóa, phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu. 

Ngoài ra, diễn đàn cũng nhằm đánh giá thực trạng và tìm giải pháp tháo gỡ các rào cản kỹ thuật trong thương mại quốc tế; cung cấp luận cứ khoa học, giải pháp chính sách, tài chính, kỹ thuật và xã hội hướng tới mục tiêu thúc đẩy phát triển bền vững, tăng trưởng xanh tại Việt Nam, ASEAN, các nền kinh tế mới nổi và Liên bang Nga.

Diễn đàn cũng mở ra những hợp tác mới trong nghiên cứu giữa các trường đại học thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội với các cơ quan nghiên cứu, các doanh nghiệp, tổ chức phát triển, các cơ quan quản lý nhà nước của Việt Nam và Liên bang Nga, hướng tới giải quyết các vấn đề cấp bách về kinh tế-xã hội tại Việt Nam và Liên bang Nga, trong các mối quan hệ chung với ASEAN và các nền kinh tế mới nổi.

Một thị trường rộng mở trong tương lai

Theo PGS.TS Nguyễn Trúc Lê - Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội), mối quan hệ giữa Liên bang Nga với các quốc gia ASEAN và các nền kinh tế mới nổi đã được hình thành thông qua sự tương tác nhiều chiều của các yếu tố kinh tế mà đã bị ảnh hưởng bởi sự gia tăng của toàn cầu hóa, phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu trong những năm gần đây. Thương mại giữa ASEAN và Nga đạt khoảng 20 tỷ USD năm 2021.

Trong đó, xuất khẩu của ASEAN sang Nga là 12,6 tỷ USD với lĩnh vực dẫn đầu là máy móc và thiết bị điện tử. Trong khi đó, chỉ trong vòng 5 năm, từ năm 2016-2021, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam-Liên bang Nga đã tăng gấp đôi về trị giá, đạt 5,5 tỷ USD vào năm 2021, tương ứng tăng trưởng bình quân 15%/năm.

ASEAN là một trong các khu vực có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất thế giới, trở thành đối tác thương mại đầy tiềm năng đối với mọi quốc gia. BRICS (trong đó có Nga) cũng là nhóm quốc gia lớn, chiếm tổng cộng hơn 40% dân số thế giới và 25% GDP toàn cầu. 

PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê nhấn mạnh: "Nga là một cường quốc có nhiều thế mạnh kinh tế, đặc biệt là về tài nguyên thiên nhiên, kinh tế số và công nghiệp về năng lượng. Việc hợp tác kinh tế giữa Nga, ASEAN và BRICS đã mang lại nhiều thành công nhất định. Có thể kể đến như Tuyên bố Sochi, đưa quan hệ ASEAN-Nga trở thành quan hệ đối tác chiến lược, hoặc các thành tựu về thương mại giữa Nga-Trung Quốc (thương mại song phương đạt 240 tỷ USD năm 2023), Nga-Ấn Độ (thương mại song phương đạt 55 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2023), Nga- Braxin (Nga là đối tác thương mại lớn thứ 5 của Braxin năm 2022)… 

Quan hệ thương mại giữa các quốc gia trong các khu vực này vẫn còn tiềm năng và triển vọng phát triển mạnh mẽ, có thể tạo ra một thị trường rộng mở trong tương lai, mang lại nhiều lợi ích cho tất cả các bên".

Năm 2023 đánh dấu mốc kỷ niệm 5 năm Quan hệ đối tác chiến lược giữa Nga với ASEAN. Trong quá trình chuyển đổi của hệ thống kinh tế toàn cầu hiện nay, Nga đặc biệt quan tâm đến việc tạo ra các động lực bổ sung để tăng cường và đa dạng hóa thương mại cũng như hợp tác kinh tế với ASEAN. Các ưu tiên bao gồm đảm bảo an ninh lương thực và năng lượng, kinh tế tuần hoàn, các vấn đề môi trường, số hóa kinh tế, phát triển thành phố thông minh và tăng cường hợp tác trong khoa học và giáo dục.  

Chính vì vậy, theo PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê, diễn đàn được kỳ vọng sẽ là nơi chia sẻ những kinh nghiệm quý báu của các chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Liên bang Nga về phát triển kinh tế bền vững, những vấn đề, cơ hội và thách thức mà Việt Nam đang gặp phải. 

Từ đó giúp tăng cường, làm sâu sắc hơn nữa sự hiểu biết, mối quan hệ tốt đẹp, bền chặt trên nhiều lĩnh vực thương mại, đầu tư, hợp tác khoa học công nghệ, văn hóa, giáo dục giữa Việt Nam và Liên bang Nga, Việt Nam với các quốc gia khác trong khu vực ASEAN và trên thế giới, hướng tới việc hoàn thiện một nền kinh tế xanh và phát triển bền vững tại Việt Nam trong những năm tiếp theo. 

Phương Liên