Không chữa bệnh huyết áp cao, nguy cơ bệnh tim mạch gia tăng

Gần đây, Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiếp nhận nhiều trường hợp người bệnh nhập viện vì các bệnh lý tim mạch nguy hiểm kèm theo tăng huyết áp.

Ông N.V.X (68 tuổi, Vĩnh Phúc) đi khám chuyên khoa tiêu hoá vì thấy đau bụng quanh rốn. Người bệnh được thăm khám và thực hiện các chỉ định cận lâm sàng, phát hiện bị phình hình thoi động mạch chủ bụng dưới thận.

ThS. Khổng Tiến Bình, Trưởng khoa Nội, Can thiệp Tim mạch - Hô hấp, Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, người bệnh được chẩn đoán phình động mạch khi có sự phình khu trú động mạch với đường kính ngang lớn hơn 1,5 lần kích thước động mạch bình thường. Phình động mạch chủ dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như phình tách hoặc vỡ động mạch. Đa số các trường hợp phình đồng mạch chủ là do tăng huyết áp do đó với người phình động mạch chủ, kiểm soát huyết áp là điều cực kỳ quan trọng để không xảy ra những biến chứng nguy hiểm. Điều đáng nói, ông X không tin mình bị tăng huyết áp vì người bệnh cho biết, tại gia đình, bệnh nhân có đo huyết áp nhưng không phát hiện được cơn tăng huyết áp.

Ngay khi nhập viện, chỉ số huyết áp đo được trung bình sau 3 lần của người bệnh là 150/90 mmHg. Ông X đã được đo huyết áp thường xuyên và ghi holter huyết áp để loại trừ người bệnh tăng huyết áp do tâm lý khi tiếp xúc với nhân viên y tế (tăng huyết áp áo choàng trắng) và kết quả ông bị tăng huyết áp độ II. Chính thói quen đo huyết áp chưa đúng cách đã khiến người bệnh chủ quan và không phát hiện mình bị tăng huyết áp.

Bên cạnh bệnh phình động mạch chủ bụng, khi siêu âm tim, các bác sĩ còn phát hiện ông X bị giãn động mạch chủ ngực - một hậu quả nữa do căn bệnh tăng huyết áp. Tuy chưa đến mức phải can thiệp cấp cứu nhưng nếu ông X không kiểm soát huyết áp thì động mạch chủ ngực cũng có thể giãn to hơn làm hở van động mạch chủ ngực hoặc phình động mạch chủ ngực. 

ThS. Khổng Tiến Bình cho biết thêm, lóc tách động mạch chủ ngực là bệnh lý vô cùng nguy hiểm, đặc biệt với lóc tách động mạch chủ type A, tỉ lệ tử vong tăng dần 1% sau mỗi giờ trong 48 giờ đầu, số còn lại sẽ phải bước vào cuộc phẫu thuật cấp cứu cưa xương ức mở ngực và thay đoạn động mạch chủ.

Một trường hợp nữa mới đến điều trị tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là ông N.V.Q (55 tuổi, Hải Phòng). Ông nhập viện do đau ngực và đã được khám, chẩn đoán phình động mạch chủ bụng. Ông có tiền sử bệnh lý tim mạch nặng, đa bệnh lý như sỏi thận, cột sống, gout, huyết áp cao. 10 năm nay, huyết áp của ông Q cao liên tục nhưng ông sử dụng thuốc không thường xuyên dẫn đến việc điều trị không được hiệu quả. Bên cạnh đó, ông Q còn có nhiều bệnh lý nền đi kèm như rối loạn chuyển hóa liên quan đến ăn uống và sinh hoạt.

Hiện tại, ông Q đang được điều trị tại khoa Nội, Can thiệp Tim mạch - Hô hấp, Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Ông được theo dõi và kiểm tra toàn bộ hệ cơ quan trong cơ thể, trong đó có mạch vành là mạch máu nuôi tim. Kết quả ông Q có tổn thương hẹp 60-70% 2/3 nhánh động mạch vành.

Theo ThS. Khổng Tiến Bình, người bệnh vào viện vì cơn đau ngực sau đó tìm thấy tổn thương động mạch cả ở bụng và ngực. Cả 2 tổn thương này đều là những tổn thương rất nguy hiểm và trong trường hợp của ông Q đó là hậu quả của tăng huyết áp không được điều trị.

Trường hợp ông X, ông Q chỉ là số ít bệnh nhân trong số rất nhiều người bệnh tăng huyết áp phải nhập viện do chủ quan, không điều trị triệt để bệnh. Tăng huyết áp là căn bệnh rất nguy hiểm nhưng lại thường ít triệu chứng thể hiện, khiến cho nhiều người không phát hiện ra bệnh kịp thời mà chỉ tình cờ phát hiện khi đi khám một bệnh lý khác. Nhưng những biến chứng của tăng huyết áp lại rất nguy hiểm, khó lường, thậm chí gây tử vong.

Bệnh tăng huyết áp là một bệnh mạn tính. Để ngăn ngừa lâu dài các biến chứng, người bệnh nhất thiết phải kiểm soát tốt huyết áp, bằng cách áp dụng lối sống khoa học và tuân thủ thuốc điều trị của bác sĩ.

Cụ thể, người bệnh phải có chế độ ăn hợp lý, duy trì cân nặng lý tưởng với chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 18,5 đến 22,9, tích cực giảm cân (nếu quá cân). Cần hạn chế uống rượu, bia, ngừng hoàn toàn việc hút thuốc lá hoặc thuốc lào, tăng cường tập thể dục, đi bộ, đi xe đạp hoặc vận động ở mức độ vừa phải, đều đặn khoảng 30-60 phút mỗi ngày; tránh lo âu, căng thẳng thần kinh, tránh bị lạnh đột ngột.

Đặc biệt theo lời khuyên của bác sĩ, người trưởng thành cần thường xuyên đo kiểm tra huyết áp đúng cách để phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp; uống đúng thuốc, đủ liều, đều đặn theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Không tự ý dừng thuốc, thay đổi thuốc, tăng hoặc giảm liều; đo huyết áp ít nhất mỗi ngày hai lần và ghi vào sổ  theo dõi huyết áp giúp cán bộ y tế theo dõi, đánh giá kết quả điều trị. Khám lại theo lịch hẹn của cán bộ y tế hoặc đến ngay cơ sở y tế khi có dấu hiệu bất thường (đau đầu, khó thở, chóng mặt, buồn nôn, mặt đỏ…) trong quá trình điều trị.

Nhằm tư vấn người dân biết cách phát hiện sớm và điều trị bệnh tăng huyết áp, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức sẽ tổ chức Chương trình khám và tư vấn miễn phí bệnh tăng huyết áp cùng các chuyên gia hàng đầu về tim mạch.

Đặc biệt, người dân tham gia chương trình sẽ được thực hiện chỉ định đo huyết áp, điện tim đồ miễn phí và siêu âm tim miễn phí.

Chương trình khám miễn phí vào ngày 27/6 (Thứ 7) tại phòng khám số 2, tầng 2, nhà C4, Khu Khám bệnh theo yêu cầu Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Để được khám và tư vấn miễn phí, người dân có thể đăng ký trực tiếp qua tổng đài 19001902.

Hiền Minh