Không để bị động trong quản lý, điều hành giá

 3 kịch bản điều hành giá

Báo cáo của Bộ Tài chính về kết quả công tác quản lý, điều hành giá Quý I năm 2024, định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại của năm 2024 cho biết từ đầu năm đến nay, thị trường hàng hóa tương đối ổn định. Bình quân quý I/2024, CPI tăng 3,77% so với cùng kỳ năm 2023.

Thị trường bán lẻ vẫn được kỳ vọng đang trên đà phục hồi. Tính chung quý I/2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt hơn 1537 nghìn tỷ đồng, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm trước, trong đó doanh thu du lịch lữ hành tăng 46,3%...

Trên cơ sở tổng hợp thông tin và cập nhật dự báo xu hướng giá các mặt hàng quan trọng thiết yếu là trọng tâm của công tác quản lý, điều hành giá trong năm 2024, tổng hợp các thông tin đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Ngân hàng Nhà nước về các yếu tố tác động đến lạm phát năm 2024, Bộ Tài chính cập nhật 3 kịch bản điều hành giá, tương ứng dự báo CPI bình quân tăng khoảng 3,64% so với năm 2023 (kịch bản 1); tăng 4,05% (kịch bản 2) và tăng khoảng 4,5% (kịch bản 3).

Bộ Tài chính cũng kiến nhị các biện pháp điều hành giá trong Quý II/2024 và các tháng còn lại của năm 2024.

Theo đó công tác quản lý, điều hành giá cần bảo đảm thực hiện kiểm soát tốt lạm phát, tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân.

Tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường các dịch vụ công và hàng hóa do Nhà nước quản lý với mức độ và liều lượng phù hợp; đẩy mạnh công tác hoàn thiện hệ thống pháp luật về giá, triển khai thi hành Luật Giá có hiệu lực từ 1/7/2024.

Tính toán cặn kẽ thời điểm điều chỉnh giá một số mặt hàng, dịch vụ thiết yếu

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu các thành viên thảo luận, làm rõ những nguyên nhân về vướng mắc, tồn tại trong công tác quản lý điều hành giá nhất là giá hàng hóa các mặt hàng thiết yếu, các hàng hóa đặc biệt (giá vàng miếng, giá nhà chung cư), cũng như chính sách tài khóa, tiền tệ; đánh giá sát tình hình diễn biến thị trường, cung cầu hàng hóa trong nước và quốc tế để chuẩn bị sẵn sàng các kịch bản với những giải pháp điều hành chủ động, kịp thời, hiệu quả.

Tại cuộc họp, đại diện Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Y tế, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Thống kê, Bộ Tài chính…bày tỏ thống nhất với các nội dung trong báo cáo của Bộ Tài chính.

Phân tích diễn biến CPI và cung cầu hàng hóa thiết yếu trong nước và quốc tế, các ý kiến nhấn mạnh một số nội dung liên quan đến điều hành chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, quản lý tỷ giá, giá vàng; công tác triển khai Luật giá; đảm bảo cung cầu thị trường; quản lý giá dịch vụ khám chữa bệnh, giá cước vận tải hàng không, hàng hải, giá mặt hàng xăng dầu, dầu thô, khí hóa lỏng, điện, giá nông sản, lương thực, thực phẩm, vật liệu xây dựng…

Các ý kiến cũng đề nghị các bộ, ngành tính toán cặn kẽ thời điểm điều chỉnh giá một số mặt hàng, dịch vụ thiết yếu do nhà nước quản lý, đảm bảo phù hợp, điều phối nhịp nhàng với tổng thể triển khai thực hiện cải cách chính sách tiền lương từ 1/7/2024;…

Chủ động ứng phó với những thách thức trong công tác điều hành giá

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá cao ý kiến của đại diện các bộ ngành, thành viên Ban chỉ đạo, đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện báo cáo làm căn cứ để tiếp tục điều hành, chỉ đạo trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng nêu rõ, công tác quản lý, điều hành giá trong Quý I năm 2024 tuy gặp nhiều áp lực, tiếp tục chịu nhiều thách thức do những biến động nhanh, phức tạp, đa chiều đan xen từ bối cảnh thế giới và khu vực nhưng vẫn đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Để thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, từ đầu năm đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng - Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổ chức triển khai quyết liệt nhiều giải pháp như đảm bảo thông suốt hoạt động cung ứng, lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ, nhất là đối với các mặt hàng chiến lược.

Chính phủ cũng chú trọng, tăng cường công tác quản lý, điều hành giá trong dịp lễ Tết; chuẩn bị sớm phương án điều hành các mặt hàng Nhà nước định giá, các dịch vụ công theo lộ trình thị trường; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; thực hiện chính sách tài khóa hợp lý; tổ chức, theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng thiết yếu để có biện pháp điều hành phù hợp.

Trong quý II và những tháng còn lại của năm 2024, áp lực rất lớn, để chủ động ứng phó với những thách thức trong công tác điều hành giá, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung quyết liệt triển khai một số giải pháp trọng tâm sau.

Trước hết, cần theo dõi sát diễn biến kinh tế trong và ngoài nước, dự báo chi tiết, cụ thể các yếu tố tác động tới mặt bằng giá chung, nhất là những mặt hàng, dịch vụ thiết yếu để chủ động xây dựng các kịch bản chi tiết theo từng ngành, lĩnh vực, bảo đảm sát đúng với thực tế, qua đó tham mưu, đề xuất, triển khai các giải pháp điều hành giá phù hợp, kịp thời, hiệu quả.

"Từng bộ, ngành, nhất là Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo phải chủ động xây dựng các kịch bản quản lý, điều hành giá các dịch vụ, hàng hóa thiết yếu, phù hợp với kịch bản điều hành chung, không để bị động", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Hoàn thiện chính sách, thể chế pháp luật về quản lý giá

Về điều chỉnh giá các mặt hàng, dịch vụ thiết yếu, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành phải tính toán thời điểm phù hợp với quá trình thực hiện chính sách tiền lương mới, đảm bảo thực hiện kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đã đề ra.

Trên cơ sở kịch bản điều hành giá, các bộ ngành, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao chỉ đạo chuẩn bị đầy đủ nguồn cung hàng hóa thiết yếu, đặc biệt là những mặt hàng thiết yếu, có quyền số cao trong CPI.

Tiếp tục thực hiện lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường và các mặt hàng do Nhà nước quản lý theo nguyên tắc thị trường, chủ động tính toán, chuẩn bị sẵn sàng các phương án giá, lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng để kịp thời điều chỉnh theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét quyết định mức độ, thời điểm điều chỉnh phù hợp với diễn biến, mặt bằng giá thị trường, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Tiếp tục nghiên cứu, tham mưu, đề xuất các giải pháp liên quan đến thuế, phí để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; điều hành chính sách tiền tệ (tính dụng, lãi suất, tỷ giá) hợp lý góp phần kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng,...

Các bộ ngành tập trung xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến pháp luật về giá, để triển khai, hướng dẫn Luật Giá đảm bảo thống nhất, đồng bộ và hiệu quả trong triển khai thực hiện nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho công tác quản lý, điều hành giá.

Bảo đảm cung cầu mặt hàng vàng với giá cả hợp lý

Liên quan đến giá vàng, nhất là vàng miếng, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu Ngân hàng Nhà nước thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về quản lý mặt hàng vàng. Trước mắt phải đảm bảo cung cầu, giá hợp lý. Đồng thời phải nghiên cứu, đề xuất các giải pháp lâu dài về quản lý mặt hàng vàng, vừa đảm bảo yêu cầu quản lý nhà nước vừa đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu các bộ ngành tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, đảm bảo kịp thời, công khai, minh bạch, trung thực, thông tin về giá và công tác điều hành giá của Chính phủ, Ban chỉ đạo điều hành giá, nhất là diễn biến giá cả các vật tư quan trọng, các mặt hàng thiết yếu liên quan đến sản xuất và đời sống người dân.

"Tất cả phải vì lợi ích chung, lợi ích của nhân dân, kiên quyết đấu tranh chống tình trạng thổi giá, chống lợi ích nhóm, hạn chế gia tăng lạm phát kỳ vọng, ổn định tâm lý người tiêu dùng và doanh nghiệp", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh./.

Trần Mạnh