Không để mặt bằng phải 'chờ' vật liệu làm cao tốc

Ngày 10/10, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng chủ trì cuộc họp trực tuyến kiểm điểm tiến độ triển khai các dự án đường bộ cao tốc hoàn thành năm 2025.

9 dự án thành phần cần tháo gỡ khó khăn

Báo cáo tại cuộc họp, ông Lê Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) cho biết, tại phiên họp lần thứ 13 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT, Bộ GTVT đã báo cáo về tình hình triển khai các dự án đường bộ cao tốc có kế hoạch hoàn thành năm 2025.

Tổng chiều dài cao tốc khoảng 1.172km, trong đó: 1.104km có kế hoạch hoàn thành vào năm 2025 và 68km theo kế hoạch hoàn thành năm 2026, có thể rút ngắn tiến độ để hoàn thành vào năm 2025. Ngoài ra, UBND tỉnh Đồng Tháp đề xuất bổ sung dự án thành phần 2, dự án Cao Lãnh - An Hữu dài 16km vào danh mục dự án hoàn thành năm 2025.

Đến nay, có 28 dự án/dự án thành phần (16 dự án do Bộ GTVT làm cơ quan chủ quản, 12 dự án do địa phương làm cơ quan chủ quản) dự kiến hoàn thành trong năm 2025, được chia làm 3 nhóm dự án.

Nhóm 1 gồm 13 dự án/dự án thành phần hoàn thành năm 2025 (736km) cơ bản không còn nhiều khó khăn, vướng mắc.

Nhóm 2 gồm 9 dự án/dự án thành phần cần tập trung tháo gỡ các khó khăn về giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu xây dựng, tổ chức thi công 3 ca, 4 kíp để hoàn thành trong năm 2025 (300km). Trong đó, công tác giải phóng mặt bằng tại các dự án: Hòa Liên - Túy Loan, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột đoạn qua Khánh Hòa chưa đáp ứng yêu cầu.

Dự án Vành đai 3 TP.HCM và Cần Thơ - Cà Mau nguồn vật liệu cát đắp còn gặp nhiều khó khăn, khối lượng khai thác chưa đáp ứng tiến độ thi công. Dự án Hòa Liên - Túy Loan, Tuyên Quang - Hà Giang đoạn qua Hà Giang còn thiếu nguồn cung cấp đá.

6 dự án cao tốc 'rất chậm'

Nhóm 3 gồm 6 dự án/dự án thành phần và đoạn qua cầu Phước Khánh thuộc dự án Bến Lức - Long Thành với tổng chiều dài 152km có kế hoạch hoàn thành năm 2025. Tuy nhiên, Cục Quản lý đầu tư xây dựng nhìn nhận "các dự án này phải rất nỗ lực mới có thể hoàn thành".

Theo đó, hiện nay việc giải phóng mặt bằng tại tỉnh Đồng Nai triển khai rất chậm (dự án cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu, Vành đai 3 TP.HCM); nguồn vật liệu cho các dự án Biên Hòa - Vũng Tàu, Vành đai 3 TP.HCM chưa được tháo gỡ, nếu không giải quyết dứt điểm để khai thác trong tháng 10/2024 sẽ khó hoàn thành trong năm 2025.

Gói thầu J3-1 dự án Bến Lức - Long Thành (cầu Phước Khánh) do phải chờ ý kiến của cấp có thẩm quyền về nguồn vốn VEC tự thu xếp nên chưa thể lựa chọn nhà thầu, rất khó hoàn thành đúng tiến độ.

Không để mặt bằng phải 'chờ' vật liệu

Đánh giá cao sự nỗ lực của các chủ đầu tư, ban quản lý dự án và các địa phương trong xử lý vướng mắc mặt bằng, vật liệu, nghiên cứu giải pháp tối ưu thời gian thi công các dự án, tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhìn nhận: Một số dự án vẫn chưa đáp ứng được tiến độ kỳ vọng. 

"Do đó, chủ đầu tư, ban quản lý dự án, các địa phương phải chia sẻ trách nhiệm, nâng cao tinh thần, trách nhiệm ở mức cao nhất, nhận diện khó khăn, kịp thời tháo gỡ vướng mắc thuộc thẩm quyền hoặc đề xuất cơ quan có thẩm quyền tháo gỡ khó khăn cho dự án. Phần việc nào của địa phương, địa phương phải chủ động. Công việc nào của Bộ GTVT, Bộ sẽ xắn tay tháo gỡ ngay lập tức, sớm nhất có thể", Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng yêu cầu các ban quản lý dự án phối hợp với các địa phương để hoàn thành công tác GPMB, di dời hạ tầng kỹ thuật, thực hiện ngay các thủ tục chuyển mục đích sử dụng rừng, tăng cường các mũi thi công để đẩy nhanh tiến độ các đoạn tuyến vướng rừng tại dự án cao tốc Bắc - Nam các đoạn: Vũng Áng - Bùng, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Vân Phong - Nha Trang.

"Với các dự án thành phần thuộc cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 có kế hoạch về đích dịp 30/4/2025 cần kiểm soát chặt chẽ tiến độ. Trong đó, toàn bộ công tác nền đường, công trình cầu, hầm phải hoàn thành trước ngày 31/12/2024 để tổ chức thi công mặt đường và hệ thống an toàn giao thông.

Các dự án còn lại cần xử lý nền đất yếu, thi công hầm, cầu lớn để bảo đảm hoàn thành theo kế hoạch đề ra; đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống giám sát điều hành giao thông, đảm bảo khi tuyến cao tốc vào khai thác, hệ thống giao thông thông minh hoạt động đồng thời", Bộ trưởng chỉ đạo.

Đối với khó khăn về vật liệu xây dựng,  Bộ trưởng yêu cầu: Tính toán nguồn vật liệu phải song song với tháo gỡ mặt bằng, không để xảy ra tình trạng mặt bằng chờ vật liệu, đặc biệt đối với dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Cần Thơ - Cà Mau.

"Chủ đầu tư, nhà thầu phải có giải pháp cụ thể. Ngay cả khi tính đến dùng đá thay cát trong thi công nền thì vẫn phải nỗ lực làm thủ tục nâng công suất các mỏ cát, duy trì nguồn vật liệu liên tục phải thi công. Chủ đầu tư phải tính toán kỹ, trong bối cảnh vật liệu không đảm bảo, thời gian gia tải kéo dài thêm, tức là thời gian thi công ngắn lại, khi tổ chức thi công móng mặt đồng loạt, nhà thầu có đảm bảo được thiết bị, con người không? Có đủ điều kiện để máy móc dàn trải ra làm không. Phải hoạch định những đoạn tuyến thi công cuốn chiếu, tiết giảm tối đa thời gian thực hiện các công đoạn cuối cùng", Bộ trưởng lưu ý.

Về phía địa phương, dành sự quan tâm đặc biệt đối với các dự án trọng điểm triển khai trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Bộ trưởng đánh giá: Thời gian qua, tỉnh Đồng Nai đảm nhận khối lượng công việc rất lớn, từ sân bay, đường vành đai, các tuyến cao tốc. Cho đến hiện tại, đoạn tuyến giao Bộ GTVT đã bớt khó hơn nhưng thách thức còn rất lớn. Đồng Nai cần cố gắng bàn giao 100% mặt bằng trong tháng 10/2024. Khi mặt bằng sạch, vật liệu đủ, nhà thầu dồn lực 24/7 trên tất cả các mũi thi công, chúng ta mới có hy vọng đưa dự án về đích năm 2025. 

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng đề nghị TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương chủ động làm việc với các địa phương có mỏ để xác định nguồn vật liệu đắp, chỉ đạo các nhà thầu triển khai khai thác đáp ứng tiến độ; chủ động tìm kiếm các nguồn vật liệu (cát nhập khẩu, cát biển) để bảo đảm tiến độ gia tải.

Riêng dự án cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang, Bộ trưởng đề nghị tỉnh Tuyên Quang cần quyết liệt chỉ đạo chủ đầu tư, nhà thầu đẩy nhanh tiến độ, bù sản lượng bị chậm. Đồng thời, chủ động trong việc điều chỉnh quy hoạch khai thác khoáng sản để khơi thông vướng mắc về nguồn đá cho dự án, bố trí đủ nguồn vốn ngân sách địa phương hoàn thành dự án đúng tiến độ. 

Phan Trang