Không để xảy ra tình trạng còn vật liệu tại mỏ nhưng không thể cấp cho các dự án trọng điểm khác

UBND tỉnh Đồng Nai vừa có văn bản báo cáo về tình hình cung ứng vật liệu cho các dự án và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giải quyết một số vướng mắc trong quá trình thực hiện. 

Đối với kiến nghị của UBND tỉnh Đồng Nai về việc bổ sung Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành vào danh mục dự án được áp dụng cơ chế đặc thù để UBND tỉnh làm cơ sở nâng công suất khai thác tại các mỏ đá lên 50%, Bộ Xây dựng cho biết, việc bổ sung các dự án sân bay Long Thành và Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh vào danh mục được áp dụng cơ chế đặc thù và thực hiện thủ tục nâng công suất khai thác các mỏ đá tại tỉnh Đồng Nai để cung ứng cho các dự án như kiến nghị của UBND tỉnh Đồng Nai là cần thiết và đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, Bộ trưởng Bộ NN&MT cho ý kiến thống nhất. 

Tuy nhiên, UBND TPHCM và Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam - ACV (với vai trò cơ quan chủ quản) chưa có văn bản chính thức báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề xuất đưa các dự án này vào danh mục được áp dụng cơ chế đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.

Cho phép triển khai song song việc cấp phép khai thác mỏ đá

Đối với kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho các doanh nghiệp tiếp tục khai thác đá xây dựng đến 31/12/2025 tại khu vực đã hoàn thành thoả thuận bồi thường giải phóng mặt bằng với người dân nhưng chưa hoàn thành thủ tục thuê đất sử dụng vào mục đích khai thác khoáng sản để cung ứng cho các dự án giao thông trọng điểm

Nội dung kiến nghị này của UBND tỉnh Đồng Nai thuộc thẩm quyền hướng dẫn của Bộ NN&MT. Tuy nhiên tại cuộc họp với tỉnh Đồng Nai vào ngày 13 và 14/2/2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã thống nhất chủ trương cho phép: "UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo triển khai song song việc cấp phép cho Nhà thầu khai thác đất tại mỏ đất và hoàn thiện thủ tục liên quan theo quy định nhưng phải có cam kết về thời hạn hoàn thành các thủ tục". Để đảm bảo đủ vật liệu đá cung ứng cho các dự án, đáp ứng tiến độ, Bộ Xây dựng thống nhất với kiến nghị của UBND tỉnh Đồng Nai về việc cho phép triển khai song song việc cấp phép khai thác mỏ đá.

Giảm áp lực cung ứng nguồn đá cho tỉnh Đồng Nai

Về nội dung kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng tìm nguồn vật liệu xây dựng từ tỉnh khác để phục vụ thi công các công trình trọng điểm khác do nhu cầu đăng ký vật liệu đá với tỉnh là 10,1 triệu m3, vượt năng lực sản xuất khai thác của 23 mỏ đá (9,6 triệu m3).

Trên cơ sở báo cáo của các chủ đầu tư, Bộ Xây dựng đã tổng hợp nhu cầu vật liệu đá của các dự án giao thông trọng điểm khu vực phía Nam, theo đó, các chủ đầu tư đăng ký với tỉnh Đồng Nai khoảng 11 triệu m3 đá; Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi tỉnh Đồng Nai; tỉnh Đồng Nai đã phân khai đá tại các mỏ cho các dự án 9,1 triệu m3.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, trên địa bàn tỉnh có 23 mỏ đá xây dựng với tổng công suất khai thác theo thiết kế là 19,8 triệu m3/năm, như vậy vẫn còn trữ lượng đủ để cung ứng cho các dự án khác đã đăng ký.

Để giảm áp lực cung ứng nguồn đá cho tỉnh Đồng Nai, Bộ Xây dựng cũng đã có văn bản đề nghị các chủ đầu tư đăng ký cụ thể nhu cầu vật liệu với các địa phương có nguồn đá xây dựng để cung ứng cho các dự án. Đến nay, tỉnh Bình Dương, Kiên Giang đã hoàn thành thủ tục cấp phép các mỏ đá và cung ứng cho các dự án, tỉnh An Giang đang hoàn tất các thủ tục tăng trữ lượng mỏ đá Antraco (trên 2 triệu m3).

Kiểm tra, kiểm soát việc khai thác vật liệu đá

Để đảm bảo nguồn vật liệu cung ứng cho các dự án, Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai khẩn trương tháo gỡ các khó khăn vướng mắc để có thể khai thác toàn bộ các mỏ đá với trữ lượng 9,1 triệu m3 đã phân bổ cho các dự án.

Đồng thời, Đồng Nai cần tiếp tục hoàn thiện thủ tục cấp phép, gia hạn, nâng công suất khai thác các mỏ đá theo công suất khai thác theo thiết kế 19,8 triệu m3/năm như báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai để cung ứng cho các dự án trọng điểm đang và sắp triển khai tại khu vực phía Nam.

Đồng Nai cần chủ động kiểm tra, kiểm soát việc khai thác vật liệu đá trên địa bàn của các chủ đầu tư, nhà thầu. Trường hợp các đơn vị không khai thác vật liệu được phân bổ, cần có giải pháp điều tiết, điều phối linh hoạt cho các dự án trọng điểm khác có yêu cầu hoàn thành năm 2025 có nhu cầu sử dụng đá, không để xảy ra tình trạng còn nguồn vật liệu tại các mỏ nhưng không thể cấp cho các dự án trọng điểm khác.

Đối với UBND Thành phố Hồ Chí Minh, Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam, Bộ Xây dựng đề nghị nghiên cứu, có văn bản chính thức gửi các Bộ Tài chính, NN&MT, Xây dựng đề xuất bổ sung dự án sân bay Long Thành và Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh vào danh mục các dự án được áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trước ngày 31/3/2025.

Chỉ đạo chủ đầu tư, các nhà thầu huy động vật liệu đá theo đúng khả năng đã được UBND tỉnh Đồng Nai phân bổ; trường hợp không sử dụng nguồn vật liệu đá tại mỏ được phân bổ, cần kịp thời kiến nghị tỉnh Đồng Nai điều phối sang cho dự án khác có nhu cầu; chịu hoàn toàn trách nhiệm trong việc không huy động đúng khối lượng được UBND tỉnh Đồng Nai phân bổ.

Bộ NN&MT tiếp tục hướng dẫn UBND tỉnh Đồng Nai tháo gỡ các khó khăn vướng mắc về thủ tục cấp phép khai thác mỏ vật liệu.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ NN&MT, Xây dựng báo cáo Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết để bổ sung dự án sân bay Long Thành và Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh vào danh mục được áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.

Phan Trang