Kiên quyết xử lý các vi phạm quy định về chống khai thác hải sản trái phép

Bài học đắt giá cho các chủ tàu

Ông Nguyễn Hữu Thế, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, cho biết hiện toàn Tỉnh có 4.108 tàu cá, trong đó có 664 tàu chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên khai thác thủy sản tại vùng khơi, đã lắp đặt 636 thiết bị giám sát hành trình (đạt 96%), số tàu còn lại chủ yếu là các tàu không đủ khả năng sản xuất, chờ xử lý do nợ ngân hàng.

Từ năm 2019 đến nay, không có tàu cá nào của tỉnh Phú Yên vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác thủy sản và bị bắt giữ, xử lý. Để đạt được kết quả này, tỉnh Phú Yên đã quán triệt thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thường xuyên phổ biến, tuyên truyền Luật Thủy sản, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật đến mọi tổ chức, cá nhân, chủ phương tiện, thuyền trưởng, thuyền viên đi trên tàu cá. 

Ông Đào Quang Minh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Phú Yên cho biết thêm, để ngăn chặn tàu cá của địa phương vi phạm vùng biển nước ngoài, tỉnh Phú Yên đã đầu tư đầy đủ máy móc, thiết bị cần thiết cho nhiệm vụ chống khai thác IUU tại Chi cục Thủy sản, ban quản lý cảng cá, 4 văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại 4 cảng cá chỉ định. 

Đồng thời chia sẻ quyền truy cập hệ thống giám sát tàu cá, xây dựng quy chế phối hợp giữa các lực lượng, phân công cán bộ thường xuyên giám sát tàu cá qua hệ thống giám sát hành trình tại Chi cục Thủy sản, tại 4 văn phòng đại diện và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, các đồn biên phòng.

"Chúng tôi cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá tại cảng và trên vùng biển thuộc thẩm quyền quản lý; yêu cầu các thuyền trưởng, chủ tàu cá ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài", ông Minh chia sẻ.

Theo Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Phú Yên, thông qua hệ thống giám sát tàu cá, từ tháng 3/2020 đến nay, tỉnh Phú Yên đã giám sát, cảnh báo tàu cá mất kết nối giám sát hành trình trên biển 939 trường hợp, trong đó có 83 trường hợp mất kết nối trên 10 ngày; phát hiện 17 tàu vượt ranh giới cho phép trên biển. Các trường hợp này được cơ quan quản lý cảnh báo khi ở trên biển và thành lập tổ xác minh làm việc, nhắc nhở hoặc xử lý nếu có vi phạm khi tàu về bờ. Các văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại các cảng cá chỉ định đã phối hợp xử lý 53 trường hợp tàu cá vi phạm.

Những tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài từ năm 2010 đến năm 2018, Tỉnh lập hồ sơ xử lý nghiêm. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh ra quyết định xử phạt nhiều tàu với mức phạt tiền 70 triệu đồng/trường hợp, đồng thời áp dụng hình phạt bổ sung cấm chuyển nhượng tàu, không cho hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước, giao chính quyền huyện, xã tổ chức kiểm điểm tại khu phố nhằm giáo dục các chủ tàu cá, thuyền trưởng không tái phạm. 

Lập danh sách các tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU, theo dõi, giám sát thường xuyên, gửi danh sách cho bộ đội biên phòng và chính quyền địa phương phối hợp tuyên truyền, nhắc nhở, giáo dục để ngăn ngừa vi phạm vùng biển nước ngoài.

"Từ năm 2010 đến năm 2018, tỉnh Phú Yên có một số tàu cá và thuyền viên vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Đây là bài học đắt giá, qua đó các chủ tàu, thuyền trưởng và thuyền viên nhận thức rõ sự nguy hại khi xâm phạm vùng biển nước ngoài để khai thác thủy sản, ảnh hưởng lâu dài đến cuộc sống gia đình và quan hệ ngoại giao của Việt Nam. Những trường hợp bị nước ngoài xử lý cũng là một trong những yếu tố tác động đến ý thức của các chủ tàu, làm cho ngư dân Phú Yên chấp hành luật pháp ngày càng tốt hơn", Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Phú Yên nói.

Đưa hoạt động khai thác vào nền nếp, khai thác đúng vùng

Theo thống kê của Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Định, toàn tỉnh có hơn 1.200 tàu cá nhỏ từ 6 m đến dưới 15 m, hoạt động vùng ven bờ và vùng lộng. Trong năm 2022, Chi cục Thủy sản Tỉnh xây dựng kế hoạch phối hợp với các địa phương ven biển rà soát, hướng dẫn cấp giấy phép khai thác thủy sản. 

Qua rà soát, các ngành chức năng đã cấp giấy phép khai thác thủy sản cho 283 chủ tàu; thống kê được 170 tàu cá không còn hoạt động ở Bình Định, thực hiện xóa tên nhóm tàu này trong sổ đăng ký tàu cá quốc gia và đưa ra khỏi hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase). Dự kiến từ ngày 30/9-30/10, Chi cục Thủy sản sẽ triển khai đợt rà soát thứ hai đối với 963 chủ tàu cá để tiếp tục hướng dẫn các thủ tục liên quan.

Ông Nguyễn Công Bình, Phó Chi Cục trưởng phụ trách Chi cục Thủy sản Bình Định, cho hay, việc rà soát, thống kê và thực hiện cấp giấy phép cho tàu cá nhỏ theo phân cấp quản lý nhằm đưa hoạt động khai thác thủy sản vào nền nếp, khai thác đúng vùng, phù hợp với điều kiện và đặc thù trong công tác quản lý, khôi phục nguồn lợi thủy sản.

Chi cục Thủy sản sẽ tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát xử lý các tàu cá không thực hiện đúng quy định về đăng ký, đăng kiểm và cấp giấy phép khai thác thủy sản. Đặc biệt chú trọng các tàu cá hoạt động và về neo đậu ở các bãi ngang, trong đầm, luồng lạch, nơi có ít sự kiểm tra, kiểm soát của các lực lượng chức năng.

"Để đưa công tác quản lý tàu cá nhỏ đi vào nền nếp, Chi cục kiến nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển tăng cường chỉ đạo UBND các xã, phường ven biển phối hợp với Chi cục tiến hành rà soát, hướng dẫn chủ tàu thực hiện thủ tục cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định và coi đây là nhiệm vụ hàng đầu trong việc thực hiện các giải pháp cấp bách chống khai thác IUU", ông Bình cho hay.

Tăng cường lực lượng hỗ trợ tàu cá khai thác hải sản trên các vùng biển chồng lấn

Ông Nguyễn Như Đào, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Khánh Hòa, cho biết nhằm góp phần gỡ thẻ vàng của EC, tỉnh đã thực hiện rất quyết liệt các biện pháp về IUU, từ năm 2018 đến năm 2020, không có tàu cá trong tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài và bị bắt giữ.

"Tuy nhiên, từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh có 4 tàu bị nước ngoài bắt giữ, dù tàu đang đánh bắt tại vùng biển Việt Nam và phía Chi cục Thủy sản có bằng chứng chứng minh vị trí tọa độ tàu cá đánh bắt bị bắt giữ. Để giải quyết vấn đề này, chúng tôi mong muốn Chính phủ, bộ, ngành liên quan cần sớm làm rõ ranh giới vùng biển chồng lấn các nước để ngư dân yên tâm bám biển", ông Nguyễn Như Đào kiến nghị.

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Nguyễn Hữu Thế cũng kiến nghị các lực lượng chấp pháp của Việt Nam bên cạnh việc kiểm tra, giám sát, ngăn chặn các tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, cần tăng cường lực lượng hỗ trợ các tàu cá khai thác hải sản trên các vùng biển xa, nhất là các vùng chồng lấn, vùng chưa phân định ranh giới giữa Việt Nam với các nước để ngư dân yên tâm bám biển khai thác hải sản.

Ngoài ra, cần xem xét bổ sung một số hành vi vi phạm hành chính vào Nghị định số 42/2019NĐ-CP ngày 16/5/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản,  như hành vi "gửi, nhận thiết bị giám sát hành trình, thiết bị nhắn tin tàu cá khác", đồng thời tăng mức phạt tiền hành vi "tháo thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá mà không có sự giám sát của đơn vị cung cấp, lắp đặt thiết bị".

"Trong thời gian tới, tỉnh Phú Yên sẽ tiếp tục "mạnh tay" hơn nữa các biện pháp bảo đảm đánh bắt trên biển đúng quy định của pháp luật,  yêu cầu lực lượng biên phòng kiên quyết không làm thủ tục xuất bến đối với tàu cá vi phạm các quy định pháp luật và chưa được Ban quản lý cảng cá ký chứng thực xác nhận sổ danh bạ thuyền viên. 

Xử lý nghiêm các tàu cá không lắp đặt VMS; không ghi nộp nhật ký khai thác thủy sản, báo cáo khai thác theo quy định; không thông báo khi tàu cập, rời cảng trước 01 giờ cho Ban quản lý cảng cá... để sớm gỡ thẻ vàng của EC, mang lại quyền lợi cho ngư dân ta", Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Nguyễn Hữu Thế khẳng định.

Minh Trang-Nhật Anh

Còn nữa