Tổng Bí thư Tô Lâm: Ngoại giao thắp sáng niềm tin về một thế giới hòa bình, hợp tác và phát triển

Sáng 25/8, Bộ Ngoại giao long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Ngoại giao Việt Nam (28/8/1945-28/8/2025).

Tham dự lễ kỷ niệm có Tổng Bí thư Tô Lâm; nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Nguyễn Hòa Bình, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an.

Về phía Bộ Ngoại giao, tham dự lễ kỷ niệm có các đồng chí: Bùi Thanh Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao; Nguyễn Dy Niên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao; Phạm Gia Khiêm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao; Nguyễn Thị Bình, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam; cùng các đồng chí nguyên lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Ban Đối ngoại Trung ương, Đảng ủy Ngoài nước.

Cùng tham dự còn có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng và lãnh đạo Bộ Ngoại giao; các đại sứ, trưởng cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam.

Trong diễn văn tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, trong những ngày thu lịch sử của hào khí Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, ngành Ngoại giao Việt Nam kỷ niệm một dấu mốc đặc biệt: 80 năm thành lập. Đây không chỉ là dịp để ôn lại chặng đường đã qua, mà còn để tưởng nhớ và tri ân, đồng thời tiếp thêm niềm tin, khát vọng và trách nhiệm trên con đường phía trước.

Nhắc lại thời điểm tròn 80 năm trước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thành lập Chính phủ Cách mạng lâm thời và trực tiếp đảm nhiệm cương vị Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định: "Từ phút khởi đầu ấy, ngành Ngoại giao Việt Nam đã mang sứ mệnh cao cả - là 'binh chủng hợp thành của cách mạng Việt Nam' trên mặt trận không tiếng súng, bảo vệ độc lập, chủ quyền, gắn kết dân tộc ta với bạn bè năm châu vì lý tưởng hòa bình, công lý và nhân văn".

Ngoại giao 80 năm qua là hành trình của bản lĩnh, trí tuệ và lòng trung thành son sắt với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân; là những buổi đàm phán căng thẳng trong khói lửa chiến tranh; là những bước đi dũng cảm phá thế bao vây, cô lập, mở rộng cánh cửa hội nhập; là sự có mặt đúng lúc, đúng chỗ trong từng thời điểm lịch sử quan trọng.

Từ Hiệp định sơ bộ 6/3, Tạm ước 14/9, Hiệp định Genève 1954 cho đến Hiệp định Paris 1973 - mỗi văn kiện, mỗi dòng chữ đều thấm đẫm mồ hôi, trí tuệ và cả máu của bao thế hệ cán bộ ngoại giao. Đó là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh mềm, tầm nhìn chiến lược và nỗ lực không ngừng nghỉ của ngoại giao Việt Nam; là những mốc son chói lọi, là biểu tượng cho bản lĩnh và trí tuệ của con người Việt Nam.

Bước vào thời kỳ Đổi mới, ngoại giao tiếp tục tiên phong mở đường, góp phần đưa đất nước thoát khỏi thế bị bao vây, cấm vận, bình thường hóa quan hệ với các nước, mở rộng cục diện đối ngoại bằng đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, giúp khẳng định vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Từ một quốc gia còn đứng bên lề các dòng chảy toàn cầu, chúng ta đã vươn mình mạnh mẽ, trở thành đối tác tin cậy, thành viên tích cực và có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, được thử thách, trui rèn trong thực tiễn vào những thời điểm đất nước phải đối mặt với muôn ngàn khó khăn, chặng đường 80 năm qua đã chứng kiến sự trưởng thành và những nỗ lực vượt bậc của nền ngoại giao cách mạng Việt Nam. Ngành ngoại giao đã lập nên nhiều thành tựu có ý nghĩa lịch sử, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhờ đó, ngành ngoại giao vinh dự được Nhà nước 2 lần trao tặng Huân chương Sao vàng, một lần trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh và nhiều huân chương, danh hiệu cao quý khác.

"80 năm – không chỉ là những con số, mà là bao cuộc đời cống hiến, là dấu ấn của hàng ngàn cán bộ ngoại giao, từ lão thành đến lớp trẻ hôm nay – nhiều người chấp nhận khó khăn thử thách, xa quê hương, gia đình, để giữ vững lợi ích quốc gia - dân tộc, vì hình ảnh, uy tín của Việt Nam", Phó Thủ tướng, Bộ trưởng nói.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn bày tỏ sự tưởng nhớ và tri ân Chủ tịch Hồ Chí Minh, lòng biết ơn sâu sắc tới các thế hệ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự tri ân các thế hệ cán bộ ngoại giao đi trước, lực lượng cán bộ ngoại giao đương nhiệm, các ban, bộ, ngành và địa phương cũng như bạn bè, đối tác quốc tế đã luôn đồng hành cùng ngành ngoại giao của Việt Nam để có một nền ngoại giao chủ động, nhân văn, nghĩa tình và trách nhiệm.

Ngày nay, trong một thế giới biến động nhanh, phức tạp và đầy bất định, những chuyển biến mang tính thời đại đặt ra yêu cầu cấp thiết về tư duy đổi mới, hành động quyết liệt và tầm nhìn chiến lược, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh: "Trách nhiệm trước Tổ quốc, trước lịch sử, trước nhân dân thôi thúc chúng ta phải viết tiếp những trang sử vàng bằng bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng lớn. Chúng ta phải không ngừng nỗ lực để ngoại giao tiếp tục là ngọn lửa mở đường, là chất keo kết nối lợi ích quốc gia – dân tộc với xu thế thời đại, là điểm tựa vững chắc cho phát triển, là tấm gương sáng về bản lĩnh và cống hiến".

Tiếp nối truyền thống vẻ vang của các thế hệ đi trước, thay mặt thế hệ cán bộ ngoại giao ngày nay, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn hứa với Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, nhân dân và đồng chí Tổng Bí thư sẽ quyết tâm làm hết sức mình, vượt qua mọi khó khăn, để tiếp tục phát huy lịch sử hào hùng của nền ngoại giao Việt Nam hiện đại, góp phần thực hiện hai mục tiêu 100 năm của đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, của dân tộc.

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định nền ngoại giao Việt Nam dưới sự dẫn dắt trực tiếp của Chủ tịch Hồ Chí Minh với tư cách là Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên của nước Việt Nam độc lập, tự do đã mang trong mình sứ mệnh kép: Bảo vệ nền độc lập non trẻ vừa giành được và mở cánh cửa quan hệ hợp tác với bạn bè khắp 5 châu.

Cùng với quốc phòng và an ninh, Đảng và Bác Hồ hết sức coi trọng vai trò trọng yếu của ngoại giao. Người khẳng định: "Sau vấn đề phòng thủ, ngoại giao là một vấn đề cần yếu cho một nước độc lập".

Trải qua những biến động của thời cuộc, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, ngoại giao Việt Nam đã không ngừng vươn mình, khẳng định bản lĩnh một dân tộc yêu chuộng hoà bình, khát vọng phát triển, bản lĩnh và khôn khéo trong ứng xử đối ngoại.

"Hôm nay, khi đứng trong cộng đồng quốc tế với tư thế mới, chúng ta có quyền tự hào rằng: Ngoại giao Việt Nam không chỉ phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, mà còn góp phần thắp sáng niềm tin về một thế giới hoà bình, hợp tác và phát triển", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, ngoại giao Việt Nam đang đứng trước sứ mệnh lịch sử, đó là phải giữ vững môi trường hoà bình, ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện thành công các đột phá lớn của đất nước, đặc biệt là 2 mục tiêu 100 năm, góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên thịnh vượng.

Trong bối cảnh đó, Tổng Bí thư yêu cầu cần tiếp tục xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp, mang đậm bản sắc Việt Nam.

Ngoại giao cần bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế; giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và môi trường hoà bình, ổn định để phát triển đất nước.

Tổng Bí thư yêu cầu đẩy mạnh ngoại giao toàn diện phục vụ phát triển, trọng tâm là ngoại giao kinh tế, ngoại giao công nghệ; chủ động thu hút nguồn lực chất lượng cao (vốn đầu tư chiến lược, công nghệ lõi, nhân lực tinh hoa); tiếp tục khai mở thị trường, nâng cấp - ký kết các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, chất lượng cao; kết nối các sáng kiến hạ tầng - logistics - chuỗi cung ứng - tài chính xanh; nâng cao vị trí của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Cùng với đó, nâng tầm đóng góp của Việt Nam cho nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu, nền văn minh nhân loại, cho hoà bình, hợp tác, phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Ngoại giao cần chủ động, tích cực, đề xuất sáng kiến tại các diễn đàn đa phương có ý nghĩa chiến lược; vươn lên đảm nhiệm vai trò nòng cốt, dẫn dắt tại các diễn đàn, tổ chức đa phương có tầm quan trọng chiến lược, phù hợp với yêu cầu, khả năng và điều kiện cụ thể; tăng cường điểm đồng, thu hẹp khác biệt, đẩy mạnh và nâng tầm hoạt động đa phương; chủ động, tích cực cùng các nước đóng góp xây dựng trật tự chính trị, kinh tế thế giới công bằng, bình đẳng, dựa trên Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế.

Bên cạnh đó, ngoại giao cần phát huy vai trò tiên phong, sẵn sàng đi đầu trong những lĩnh vực ưu tiên, thuộc lợi ích thiết thực của đất nước, đặc biệt là ứng phó với biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh nguồn nước, chuyển giao công nghệ.

Ngoại giao cũng cần tham gia chủ động, có trách nhiệm vào việc giải quyết các vấn đề chung của khu vực, thế giới; hài hoà giữa lợi ích quốc gia - dân tộc với nghĩa vụ quốc tế; tăng cường đóng góp của Việt Nam vào các hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên Hợp Quốc, cứu trợ nhân đạo…

Tổng Bí thư yêu cầu đổi mới mạnh mẽ công tác ngoại giao văn hoá, thông tin đối ngoại, góp phần nâng tầm, củng cố sức mạnh mềm của đất nước, quảng bá hình ảnh, bản sắc và giá trị Việt Nam, làm phong phú thêm cho nền văn minh nhân loại.

Trong một thế giới đang biến động sâu sắc, khó dự báo, Tổng Bí thư yêu cầu ngành ngoại giao phải thực sự là tai, mắt, là chỗ dựa tin cậy về tham mưu định hướng chiến lược của Đảng và Nhà nước về đối ngoại; phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ ngành, địa phương, không ngừng nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu chiến lược, không để Tổ quốc bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Để làm được điều đó, Tổng Bí thư cho rằng cần tăng cường đầu tư cho công tác nghiên cứu, đổi mới tư duy và cách tiếp cận về văn hoá tham mưu theo hướng thẳng thắn, trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích quốc gia - dân tộc.

Cùng với đó, xây dựng hệ sinh thái nghiên cứu đối ngoại thông qua việc kết nối các trung tâm nghiên cứu mạnh trong và ngoài nước, học giả kiều bào, doanh nghiệp; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, nhất là trí tuệ nhân tạo trong công tác nghiên cứu, tham mưu; phát triển trung tâm phân tích dữ liệu chiến lược; hoàn thiện cơ chế cảnh báo sớm, kịch bản hoá rủi ro địa - kinh tế - công nghệ; đề xuất phương án ứng phó kịp thời, khả thi.

Ngành ngoại giao cần tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ ngoại giao "vừa hồng, vừa chuyên", đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong kỷ nguyên mới; làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ về lý luận chính trị, chuyên môn pháp lý quốc tế, ngôn ngữ - văn hoá đối tác, kỹ năng ngoại giao đa phương, ngoại giao số, ngoại giao công chúng.

Tổng Bí thư cho rằng học tập suốt đời, không ngừng nghỉ là phương châm chỉ đạo trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động của ngành ngoại giao; thu hút, trọng dụng nhân tài; tạo môi trường để cán bộ trẻ rèn mình qua việc khó, việc mới; dành đủ nguồn lực cho đối ngoại tương xứng với thế và lực mới của đất nước để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần để cán bộ ngoại giao yên tâm cống hiến.

Đồng thời, ngành ngoại giao cần siết chặt kỷ luật, kỷ cương, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; lãng phí; chú trọng xây dựng các cấp uỷ, tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh trong toàn ngành.

Tổng Bí thư đề nghị ngành ngoại giao tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành và địa phương, nhất là quốc phòng, an ninh, tạo "thế chân kiềng" vững chắc bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Tổng Bí thư Tô Lâm tin tưởng chắc chắn rằng ngoại giao Việt Nam - với bản lĩnh, trí tuệ, khí phách và cốt cách của con người Việt Nam - sẽ tiếp tục là lực lượng tiên phong, nòng cốt với các trọng trách vinh quang: Tạo lập và gìn giữ môi trường hoà bình, ổn định, tiên phong kết nối hợp tác, khơi mở và thu hút nguồn lực phát triển, không ngừng nâng cao vị thế đất nước.

Nhân dịp này, thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ cảm ơn chân thành tới bạn bè quốc tế đã luôn kề vai, sát cánh ủng hộ Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước trước đây cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa ngày nay.

Thay mặt Đảng và Nhà nước, Tổng Bí thư trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho đồng chí nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình và trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Bộ Ngoại giao./.

Hải Minh