Lần đầu tiên Việt Nam tầm soát viêm gan D theo chuẩn quốc tế, hướng tới nghiên cứu thuốc phát minh điều trị

Viêm gan siêu vi D (HDV) là loại virus nguy hiểm, chỉ tấn công những người đã nhiễm viêm gan siêu vi B. Khi hai loại virus này "đi chung", tốc độ tiến triển xơ gan và ung thư gan tăng nhanh gấp 2 - 3 lần. Hiện, Việt Nam có khoảng 10 triệu người bị viêm gan siêu vi B, tuy nhiên hầu hết người bệnh chưa từng được tầm soát viêm gan siêu vi D.

Nghiên cứu HEP-D là 1 trong 4 dự án quan trọng mà Viện Nghiên cứu Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Vi sinh và chống dịch Stanford đã ký kết hợp tác từ năm 2023, trong chuyến thăm cấp nhà nước của hai Chính phủ Việt Nam - Hoa Kỳ. 

Nghiên cứu triển khai tại BVĐK Tâm Anh Hà Nội, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, Bệnh viện Bạch Mai

Đây là nghiên cứu đầu tiên với quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam về viêm gan D. Nghiên cứu sẽ được triển khai đa trung tâm tại BVĐK Tâm Anh Hà Nội, BVĐK Tâm Anh TP.HCM và Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 11/2025 đến tháng 7/2026, nhằm giúp những người đồng mắc viêm gan B - D thêm cơ hội phát hiện sớm, chủ động phòng ngừa diễn tiến nhanh tới xơ gan, ung thư gan.

Từ ngày 25/11, 3 bệnh viện trên sẽ bắt đầu thu tuyển bệnh nhân. Các bác sĩ sẽ đánh giá sự phù hợp và tư vấn người bệnh tham gia nghiên cứu. Với dự án này, Viện Nghiên cứu Tâm Anh tài trợ toàn bộ cho gần 2.500 ca xét nghiệm đầu tiên nhằm động viên người bệnh viêm gan B thực hiện xét nghiệm đánh giá nguy cơ đồng nhiễm, từ đó có các chiến lược, kế hoạch kiểm soát viêm gan hiệu quả, an toàn và duy trì sức khỏe lâu dài cho bản thân và sự an toàn cho cộng đồng.

BS Phương Lễ Trí, Giám đốc Điều hành Viện Nghiên cứu Tâm Anh, cho biết, xét nghiệm viêm gan D hiện nay đòi hỏi kỹ thuật phức tạp hơn các xét nghiệm viêm gan B thông thường. Do đó, ngay sau khi ký kết hợp tác với Viện Nghiên cứu Vi sinh và chống dịch Stanford, Viện Nghiên cứu Tâm Anh và Hệ thống BVĐK Tâm Anh đã đầu tư đồng bộ hệ thống trang thiết bị xét nghiệm viêm gan siêu vi D chuyên dụng hiện đại trị giá hàng chục tỷ đồng.

Để nghiên cứu HEP-D theo chuẩn quốc tế, Viện Nghiên cứu Vi sinh và chống dịch Stanford (Hoa Kỳ) đã tiếp nhận và trực tiếp đào tạo về kỹ thuật xét nghiệm viêm gan siêu vi D theo "tiêu chuẩn Stanford" cho đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên của Trung tâm Xét nghiệm BVĐK Tâm Anh, Viện Nghiên cứu Tâm Anh. 

Trong đó, trọng tâm là kỹ thuật Q-MAC, sử dụng hệ thống máy của BioDot và Odyssey DLx của LI‑COR (Hoa Kỳ). Xét nghiệm này dựa trên kỹ thuật bắt giữ kháng thể trên vi mảng định lượng, phát hiện kháng thể Ig-G (immunoglobulin G) kháng virus viêm gan D. Q-MAC đã được sử dụng bởi nhóm Nghiên cứu của Stanford, giúp xác định tỷ lệ lưu hành viêm gan D trong một quần thể có tỷ lệ ung thư biểu mô tế bào gan cao bất thường.

"Nghiên cứu HEP-D do Viện Nghiên cứu Tâm Anh triển khai sẽ thu nhận bệnh nhân từ 16 tuổi trở lên đã được chẩn đoán viêm gan B mạn tính. Người tham gia chỉ cần đến thăm khám một lần duy nhất và được làm xét nghiệm máu để phát hiện có nhiễm virus viêm gan D hay không", BS Phương Lễ Trí cho biết. 

Ngoài miễn phí chi phí xét nghiệm, người tham gia được hỗ trợ một phần chi phí đi lại và có thể rút lui bất kỳ lúc nào mà không ảnh hưởng đến quá trình khám và điều trị thông thường của họ.

Nghiên cứu HEP-D cũng là cơ hội để Việt Nam chuẩn hóa quy trình tầm soát viêm gan D, nâng cao năng lực chẩn đoán bệnh gan theo chuẩn toàn cầu và tiến tới chuẩn bị tiếp nhận thuốc phát minh điều trị viêm gan D khi được phê duyệt.

Nghiên cứu HEP-D được triển khai đa trung tâm tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Bệnh viện Bạch Mai. Tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, người bệnh tham gia nghiên cứu sẽ được bác sĩ Trung tâm Viêm gan và Gan nhiễm mỡ tư vấn và tiến hành các bước sàng lọc viêm gan D. Để biết thêm thông tin về nghiên cứu này và đăng ký tham gia, độc giả vui lòng liên hệ hotline: 0287 102 6789 (TP.HCM) và 0247 106 6858 (Hà Nội) hoặc qua email cskh@tahospital.vn.

HM