Lấp ‘khoảng trống’ chính sách nhìn từ Nghị định 66/2025/NĐ-CP - Bài 1: Bổ sung chính sách cho trẻ em nhà trẻ

Bao phủ các cấp học

Điểm mới đáng chú ý nhất của Nghị định số 66/2025/NĐ-CP là đã bổ sung trẻ em nhà trẻ bán trú (từ 03 tháng tuổi đến 03 tuổi) vào diện được thụ hưởng chính sách hỗ trợ học tập từ nguồn ngân sách nhà nước. Sự bổ sung này không chỉ góp phần phổ cập giáo dục mầm non ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi mà còn bảo đảm công bằng trong thụ hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước.

Thực tế, từ nhiều năm nay, các chính sách hỗ trợ phát triển giáo dục dân tộc đã tiếp cận đến hầu hết học sinh các cấp học và sinh viên, nghiên cứu sinh người DTTS. Tuy nhiên, trẻ em nhà trẻ bán trú vẫn còn nằm ngoài diện thụ hưởng các chính sách hỗ trợ học tập được xây dựng, ban hành trong những năm qua.

Gần đây nhất, trong Nghị định 105/2020/NĐ-CP ngày 08/9/2020 quy định chính sách phát triển giáo dục mầm non có chính sách hỗ trợ ăn trưa cho trẻ em mẫu giáo (từ 03 tuổi đến 06 tuổi). Theo đánh giá của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), các chính sách quy định tại Nghị định số 105/2020/NĐ-CP đã tiếp tục góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi, đặc biệt là công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 05 tuổi.

Chỉ trong 02 năm học đầu thực hiện (năm học 2020 – 2021 và 2021 – 2022), theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, cả nước đã có 995.821 lượt trẻ em mẫu giáo được hỗ trợ ăn trưa với kinh phí hơn 1.170 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhóm trẻ em nhà trẻ bán trú không thuộc diện thụ hưởng chính sách.

Trong Tờ trình số 1573/TTr-BGDĐT ngày 25/10/2024 trình Chính phủ hồ sơ dự thảo Nghị định quy định chính sách cho trẻ em nhà trẻ, học sinh, học viên ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo và cơ sở giáo dục có trẻ em nhà trẻ, học sinh hưởng chính sách (nay là Nghị định số 66/2025/NĐ-CP), Bộ GD&ĐT cũng đã nhìn nhận, nhóm trẻ em nhà trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non tại vùng đồng bào DTTS và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn chưa được hưởng bất kỳ chính sách hỗ trợ giáo dục nào. Điều này chưa bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục.

Tại những kỳ họp của Quốc hội khóa XV gần đây, Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội (nay là Ủy ban Dân nguyện và Giám sát) đã tổng hợp ý kiến của cử tri ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước (Hà Tĩnh, Nghệ An, Bắc Kạn,...) về chính sách hỗ trợ trẻ em nhà trẻ để gửi Bộ GD&ĐT. Gần đây nhất, sau kỳ họp thứ 6, Ban Dân nguyện của Quốc hội đã chuyển kiến nghị này của cử tri tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP. Huế) tại Công văn số 70/BDN ngày 05/2/2024. Cử tri mong muốn Chính phủ xem xét sớm mở rộng đối tượng hỗ trợ ở độ tuổi nhà trẻ nhằm tạo điều kiện thu hút trẻ đến trường, bảo đảm tốt công tác giáo dục mầm non.

Tâm tư của cử tri cả nước đã được giải tỏa khi Chính phủ ban hành Nghị định số 66/2025/NĐ-CP, đưa nhóm trẻ em nhà trẻ vào diện thụ hưởng chính sách hỗ trợ học tập. Cùng với việc Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ Mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước, bắt đầu từ năm học 2025 – 2026. Đây là tin vui cho hàng triệu gia đình ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có con em độ tuổi nhà trẻ. Nghị định này cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong nỗ lực hỗ trợ phát triển toàn diện giáo dục dân tộc.

Chăm sóc trẻ từ năm đầu đời

Theo Nghị định 66/2025/NĐ-CP, trẻ em nhà trẻ bán trú sẽ được hỗ trợ 360.000 đồng/tháng/trẻ tiền ăn trưa (không quá 9 tháng/năm học). Ngoài ra, cơ sở giáo dục mầm non có trẻ em nhà trẻ bán trú được hưởng 700.000 đồng/tháng/nhóm trẻ em nhà trẻ (không quá 9 tháng/năm học) để quản lý buổi trưa đối với nhóm trẻ em nhà trẻ.

Như vậy, định mức hỗ trợ ăn trưa cho trẻ em nhà trẻ tại Nghị định 66/2025/NĐ-CP tăng gấp đôi so với Nghị định số 105/2020/NĐ-CP (nhóm trẻ mầm non từ 03 – 06 tuổi được hỗ trợ 160.000 đồng/tháng/trẻ). Việc tăng định mức hỗ trợ tiền ăn trưa cho trẻ em nhà trẻ cho thấy tầm nhìn của việc hoạch định chính sách nhằm phát triển con người ngay từ những năm đầu đời.

Theo TS.BS Phan Bích Nga, Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế), 1.000 ngày đầu đời là giai đoạn vàng để chăm sóc trẻ về mặt dinh dưỡng, tinh thần, trẻ sẽ có nền tảng sức khỏe tốt nhất, bảo đảm tương lai trưởng thành khỏe mạnh, dễ phát triển. Ngược lại, trẻ trong 1.000 ngày đầu đời không được chăm sóc tốt, dinh dưỡng thiếu hụt thì dễ thấp còi, nhẹ cân, kém phát triển trí tuệ, ảnh hưởng rất lớn đến tương lai của trẻ.

Cũng cần thấy rằng, do điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, việc chăm sóc trẻ em trong "giai đoạn vàng" của nhiều gia đình DTTS vẫn còn rất hạn chế. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em DTTS cao hơn mức bình quân chung của cả nước.

Báo cáo của Viện Dinh dưỡng quốc gia cho thấy, tỉ lệ thể thấp còi ở trẻ em người DTTS là 31,4%, cao gấp 2 lần so với nhóm trẻ em người Kinh (15,0%); tỉ lệ trẻ em là người DTTS nhẹ cân cũng lớn hơn gấp 2,5 lần (21% so với 8,5%) so với trẻ em là người Kinh.

Chính sách hỗ trợ ăn trưa cho trẻ em nhà trẻ bán trú tại Nghị định số 66/2025/NĐ-CP không chỉ góp phần chăm sóc trẻ ngay từ đầu đời, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục mà còn phù hợp với các quy định của Luật Giáo dục và Luật Trẻ em hiện hành. Trong đó, Luật Trẻ em có quy định rõ Nhà nước có chính sách bảo đảm chăm sóc trẻ em (Điều 43) và bảo đảm về giáo dục cho trẻ em (Điều 44) cũng như quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng để phát triển toàn diện (Điều 15).

Còn Luật Giáo dục 2019 cũng quy định rõ, Nhà nước có chính sách đầu tư phát triển giáo dục mầm non; ưu tiên phát triển giáo dục mầm non ở miền núi, hải đảo, vùng đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, địa bàn có khu công nghiệp (Khoản 1, Điều 27). Khoản 2, Điều 85 của bộ luật này cũng quy định, Nhà nước có chính sách trợ cấp và miễn, giảm học phí cho người học là đối tượng được hưởng chính sách xã hội, người DTTS ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, trẻ mồ côi, trẻ em không nơi nương tựa, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo và hộ cận nghèo.

Sơn Hào

(còn tiếp) - Bài 2: Mở rộng đối tượng thụ hưởng