Năm 2018: Dừng BOT nếu không áp dụng thu phí không dừng

Đây là khẳng định của Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể tại buổi tổng kết Tổng cục Đường bộ Việt Nam chiều ngày 2/1.

Báo cáo của Tổng cục Đường bộ cho biết, Tổng cục đang thực hiện chức năng cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong giai đoạn kinh doanh, khai thác và chuyển giao đối với 53 dự án BOT trên 1.739 km Quốc lộ với tổng mức đầu tư là 157.208 tỷ đồng.

Ngay sau khi được Bộ GTVT giao thực hiện giải quyết bất cập các trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ tại các dự án BOT, Tổng cục đã rà soát đàm phán, tính toán dự kiến mức giảm giá.

Cụ thể, trong tổng số 54 dự án đang thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức BOT, hiện có 41 dự án đã tổ chức đàm phán, 13 dự án không tổ chức đàm phán do phương án tài chính không khả thi, mức giá thấp. Bộ GTVT đã có văn bản chấp thuận và thực hiện giảm giá 12 dự án

Đối với việc triển khai lắp đặt thu phí tự động không dừng, Tổng cục cũng đã tổ chức đàm phán 27 trạm thu giá thuộc các dự án trên Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên để ký hợp đồng cung cấp dịch vụ thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng cho 27/27 trạm.

Hiện nay, đơn vị triển khai thu phí điện tử không dừng đã phối hợp với nhà đầu tư BOT vận hành thương mại 15/27 trạm thu giá, đang lắp đặt dự kiến vận hành trong tháng 1/2018 là 12/27 trạm.

Tuy nhiên, một thực tế mà lãnh đạo Tổng cục Đường bộ nhìn nhận đó là tiến độ triển khai các trạm thu phí ETC chưa đạt được như mong muốn. Nguyên nhân là do nhiều nhà đầu tư BOT không có sự phối hợp tốt để ký hợp đồng ETC. Mặt khác, do hiện chỉ có Công ty cổ phần VETC (TASCO) cung cấp dịch vụ, tạo sự độc quyền nên nhà đầu tư có phần e ngại.

Nhiều dự án Tổng cục đứng ra đàm phán nhưng nhà đầu tư không làm như: trạm Cam Thịnh (7 lần đàm phán) Cần Thơ-Phụng Hiệp (5 lần đàm phán) và đến tháng 5/2017 mới ký kết với Công ty cổ phần VETC (TASCO)-nhà đầu tư cung cấp dự án thu phí ETC. Đặc biệt, có 6 trạm BOT nhà đầu tư tự lắp đặt thu ETC mà không theo hệ thống của Bộ dẫn đến phải điều chỉnh thiết kế nên tiến độ triển khai cũng bị ảnh hưởng chậm trễ.

Bên cạnh đó, Tổng cục kiến nghị Bộ Giao thông vận tải bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật để có cơ chế giám sát hệ thống thu phí và chế tài xử lý nếu nhà đầu tư không tuân thủ các quy định; đẩy nhanh tiến độ thỏa thuận quyết toán vốn đầu tư đối với các hợp đồng dự án; đẩy nhanh tiến độ áp dụng công nghệ thu phí ETC tại các trạm thu giá.

Thừa nhận những bức xúc của người dân trong thời gian vừa qua là có cơ sở, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng: “Người dân đang rất trông chờ thu phí tự động để đảm bảo công bằng khi có thiết bị giám sát và người dân được giám sát. Bà con nhìn thấy tận mắt một xe đi qua thu được bao nhiêu, một ngày thu được bao tiền. Trong khi các nước như Trung Quốc, Singapore có rất nhiều trạm thu phí có tự động quét mà ta lại chần chừ không làm".

Do đó, Bộ trưởng yêu cầu Tổng cục Đường bộ phải phối hợp với Vụ Tài chính, Ban quản lý dự án phải quyết toán dự án BOT. Những dự án BOT cũ đang hoạt động mà 1 năm tới không quyết toán, không áp dụng được công nghệ thu phí không dừng thì sẽ dừng thu.