Năm giải pháp hiệu quả tăng cường đáp ứng y tế trong phòng, chống ma túy

Sáng 9/10, tại Hội nghị triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho biết, Dự án 6: "Tăng cường đáp ứng y tế trong phòng, chống ma túy" – một dự án thành phần thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030.

Dự án 6 tập trung giải quyết các khoảng trống và thách thức mới phát sinh về phòng, chống ma túy đặc biệt trong bối cảnh gia tăng đáng kể của ma túy tổng hợp.

Nhằm mục đích triển khai hiệu quả Dự án 6 "Tăng cường công tác y tế trong phòng chống ma túy", Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà kiến nghị tập trung vào các giải pháp chính sau:

Thứ nhất, tiếp tục củng cố, phát triển nguồn nhân lực y tế tham gia công tác phòng, chống ma túy. Trong bối cảnh nguồn nhân lực của ngành y tế càng ngày càng hạn chế, đội ngũ nhân lực mỏng, những người mới không kịp được đào tạo về chuyên môn và chế độ đãi ngộ còn thấp, việc ban hành những chính sách nhằm thu hút, giữ chân đội ngũ cán bộ cũng như ban hành chế độ đãi ngộ thỏa đáng cho đội ngũ cán bộ y tế tham gia công tác phòng, chống ma túy đặc biệt là tuyến xã/phường là vấn đề cấp thiết cần lưu ý trong giai đoạn này.

Bên cạnh đó, tổ chức đào tạo chuyên sâu về y học nghiện chất cho đội ngũ bác sĩ nòng cốt nhằm phát triển và nâng cao năng lực chuyên môn nhằm đáp ứng với việc triển khai các biện pháp can thiệp y tế mới đặc biệt trong bối cảnh ngày càng gia tăng các loại ma túy tổng hợp và việc sử dụng đa ma túy ngày càng phổ biến.

Thứ hai, tăng cường công tác truyền thông, thay đổi hành vi nhằm giảm kỳ thị: Đẩy mạnh truyền thông đa phương tiện về vai trò của điều trị nghiện, các dịch vụ y tế cung cấp cho người nghiện và người sử dụng trái phép chất ma túy trong cộng đồng, khuyến khích người nghiện tự giác tiếp cận các dịch vụ phù hợp. Tăng cường công tác truyền thông đến người nhà, gia đình người nghiện và xã hội nhằm giảm kỳ thị và giúp người sau cai nghiện tái hóa nhập cộng đồng.

Thứ ba, bảo đảm nguồn lực tài chính cho công tác phòng, chống ma túy trong ngành y tế: Đề nghị các cấp, ban, ngành Trung ương tăng cường đầu tư thỏa đáng cho công tác điều trị nghiện, đặc biệt là điều trị Methadone và các nghiên cứu, thí điểm phương pháp điều trị mới.

Thứ tư, tăng cường phối hợp liên ngành (y tế - công an) và trước đây là cả ngành Lao động, Thương binh và Xã hội thì giờ đây là phối hợp với các cơ quan chính trị, xã hội tại địa phương trong việc triển khai các biện pháp can thiệp y tế, điều trị nghiện ma túy để đảm bảo tính hiệu quả của những liệu pháp này.

"Cuối cùng là tiếp tục thực hiện liên thông dữ liệu trên hệ thống Công nghệ thông tin để dữ liệu về người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy được chia sẻ kịp thời, chính xác, phục vụ đồng thời cho cả công tác quản lý an ninh, trật tự và can thiệp điều trị", Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà nhấn mạnh.

Đồng bộ các giải pháp phòng, chống ma túy trong học đường

Cũng tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho biết, sau khi Bộ trưởng Bộ Công an ký ban hành Quyết định số 7619/QĐ-BCA ngày 08/9/2025 phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030, căn cứ các nhiệm vụ được giao Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng Kế hoạch triển Tiểu dự án 03 "Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên giai đoạn 2025-2030".

Mục tiêu chung của Tiểu dự án 03 là nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng và trách nhiệm của người học về phòng ngừa, ngăn chặn tệ nạn ma túy trong các cơ sở giáo dục.

Bên cạnh đó, sử dụng đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn ma túy tác động vào người học và ngăn chặn ma túy xâm nhập vào học đường, góp phần làm giảm số người nghiện, sử dụng ma túy trong cả nước.

Để triển khai hiệu quả Tiểu dự án 03, tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên giai đoạn 2025-2030, Thứ trưởng Bộ Giáo dục – Đào tạo cho biết, trọng tâm là đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục

Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ xây dựng bộ tài liệu giáo dục phòng, chống ma túy phù hợp từng cấp học, gắn với đặc điểm tâm lý, lứa tuổi học sinh, sinh viên; đồng thời thiết kế các bài giảng điện tử, video tương tác và tài liệu truyền thông sinh động. Nội dung phòng chống ma túy cũng sẽ được lồng ghép trong chương trình chính khóa, hoạt động trải nghiệm và giáo dục kỹ năng sống, giúp người học dễ tiếp cận và thực hành.

Các đợt tập huấn chuyên sâu sẽ được tổ chức cho giáo viên, cán bộ quản lý, cán bộ Đoàn – Hội, câu lạc bộ "Tuổi trẻ phòng, chống ma túy". Mục tiêu đến năm 2030, 100% cán bộ, nhà giáo làm công tác giáo dục phòng chống ma túy được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng tuyên truyền, xử lý tình huống và hướng dẫn học sinh, sinh viên phòng ngừa ma túy hiệu quả.

Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với các cơ quan báo chí, đài truyền hình, mạng xã hội triển khai các chuyên trang, phóng sự, cuộc thi tìm hiểu pháp luật, diễn đàn và chiến dịch truyền thông hằng năm về phòng, chống ma túy. Song song đó, các cơ sở giáo dục sẽ phát động phong trào "Trường học nói không với ma túy", biểu dương những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác này.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an; các bộ, ngành và địa phương kiểm tra, đôn đốc định kỳ; đồng thời chỉ đạo các Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng kế hoạch hành động phù hợp với thực tế từng địa phương, bảo đảm triển khai thống nhất và hiệu quả. Các cơ sở giáo dục có trách nhiệm nắm bắt, xử lý kịp thời các thông tin liên quan đến tệ nạn ma túy, giúp học sinh, sinh viên được bảo vệ toàn diện.

Với những giải pháp đồng bộ, ngành Giáo dục đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% học sinh – sinh viên được tiếp cận kiến thức và kỹ năng phòng chống ma túy, góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh, tạo nền tảng vững chắc cho công tác phòng, chống ma túy trong toàn xã hội.

Thùy Chi