Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn viện trợ

Đó là ý kiến của Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Cao Viết Sinh tại Diễn đàn Hiệu quả viện trợ (AEF) lần thứ 5 tổ chức chiều 30/5, tại Hà Nội.

Tăng cường định lượng hiệu quả vốn viện trợ

Theo ông Hoàng Viết Khang, Vụ trưởng Vụ Kinh tế đối ngoại, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong bối cảnh quốc tế không thuận lợi, các nhà tài trợ đã thay đổi các hình thức hợp tác, có nhà tài trợ tăng thêm nguồn vốn ưu đãi, có nhà tài trợ điều chỉnh giảm viện trợ cho Việt Nam.

Về nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ giai đoạn 2011-2015 được dự kiến vốn cam kết khoảng 32-34 tỷ USD, vốn giải ngân khoảng 14-16 tỷ USD (tương đương khoảng 6% tổng đầu tư xã hội), trong đó khoảng 50% vốn giải ngân từ các chương trình và dự án đã ký trong giai đoạn 2006-2010 chuyển sang.

Như vậy, bình quân hàng năm trong thời kỳ 2011-2015 vốn ODA và vốn vay ưu đãi giải ngân sẽ đạt khoảng 2,8-3,2 tỷ USD. Việc thực hiện cam kết và giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi nêu trên có ý nghĩa quan trọng để hỗ trợ thực hiện kế hoạch 5 năm phát triển kinh tế xã hội 2011-2015.

Tại diễn đàn, đại diện một số nhà tài trợ, các tổ chức phi chính phủ và doanh nghiệp, bày tỏ mong muốn có thêm các thông tin về vốn ODA cũng như có thêm các đánh giá có tính định lượng cao hơn.

Theo ông Nguyễn Quang Vinh- Giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam), cần chỉ rõ xem tỷ lệ các doanh nghiệp tư nhân được tham gia trong các dự án ODA, hiệu quả của các dự án, tăng cường sự giám sát hiệu quả sử dụng vốn và trách nhiệm giải trình của các cơ quan chức năng liên quan đến việc thu hút và sử dụng vốn ODA.

Tạo thêm cơ hội cho khu vực tư nhân

Ông Franz Jessen, Đại sứ - Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam nhấn mạnh vào việc phát huy vai trò của khu vực tư nhân trong triển khai các dự án ODA nhằm tạo công ăn việc làm, xóa đói giảm nghèo, phát triển quan hệ đối tác công-tư, tăng cường những cơ hội có giá trị một cách bình đẳng …

Về vấn đề này, ông Hoàng Viết Khang, cho rằng, việc nâng cao hiệu quả viện trợ cần phải có nỗ lực từ 2 phía, nước nhận viện trợ và chính các nhà tài trợ. Thực tế, thời gian qua, một số nước nhận viện trợ, bao gồm Việt Nam đã có nhiều nỗ lực, tuy nhiên, phía các nhà tài trợ vẫn chưa tạo nhiều hơn “tính tự chủ” cho nước được tài trợ.

Ví dụ, về vấn đề đấu thầu, thực tế trong nhiều dự án viện trợ, các doanh nghiệp Việt Nam ít khi được tham gia, do vướng mắc ngay từ điều kiện ban đầu của nhà tài trợ ( phải yêu cầu các doanh nghiệp có kinh nghiệm làm các dự án lớn…). Theo ông Khang, trong nhiều trường hợp các nhà tài trợ cũng không nên đặt quá nhiều điều kiện khiến các doanh nghiệp Việt Nam không thể tham gia được.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Kế hoạch và Đầu tư Cao Viết Sinh khẳng định Việt Nam đã tích cực hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan đến vấn đề vốn ODA. Cụ thể, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký Quyết định số 106/QĐ-TTg phê duyệt Đề án "Định hướng thu hút, quản lý và sử dụng nguồn vốn ODA và các khoản vốn vay ưu đãi khác của các nhà tài trợ thời kỳ 2011-2015".

Đó là văn bản cụ thể hóa chủ trương thu hút, quản lý và sử dụng nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi khác của các nhà tài trợ trong bối cảnh mới khi Việt Nam trở thành quốc gia đang phát triển có mức thu nhập trung bình thấp.

Đồng thời, các cơ quan chức năng đang tích cực triển khai thực hiện sửa đổi, bổ sung Nghị định 131, tạo nên khung pháp lý đơn giản, bảo đảm công khai minh bạch, phát huy hiệu quả nguồn vốn viện trợ vào đúng đối tượng. Chính phủ Việt Nam sẽ hợp tác chặt chẽ với các nhà tài trợ và dành mọi nỗ lực để phấn đấu thực hiện các mục tiêu và nhiệm vụ đảm bảo các nguyên tắc chỉ đạo.

Huy Thắng