Ngành tài chính đẩy mạnh chuyển đổi số, hỗ trợ hiệu quả cho người dân, doanh nghiệp

Theo Bộ Tài chính, liên tục 7 năm qua, Bộ Tài chính luôn dẫn đầu trong xếp hạng về chỉ số sẵn sàng cho phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông (chỉ số ICT Index). Về xếp hạng theo chỉ số đánh giá chuyển đổi số DTI, năm 2022, Bộ Tài chính đứng top 2 trong số các bộ, ngành cung cấp dịch vụ công.

Những kết quả tích cực trong chuyển đổi số của ngành Tài chính được người dân, doanh nghiệp giá cao. Đặc biệt, các lĩnh vực thuế, hải quan, luôn tiên phong trong thực hiện chuyển đổi số với các kết quả ấn tượng như: Hệ thống khai thuế điện tử đã được triển khai tại 63/63 tỉnh thành phố và 100% chi cục thuế trực thuộc; trên 99% doanh nghiệp sử dụng khai, nộp và hoàn thuế điện tử. Trong lĩnh vực hải quan, 250 thủ tục hành chính được thực hiện qua cơ chế một cửa quốc gia... 

Phân tích về chuyển đổi số trong lĩnh vực thuế, ông Đặng Ngọc Minh - Phó Tổng cục Trưởng Tổng cục Thuế cho biết, ngành luôn nỗ lực cải cách, hiện đại hóa công tác quản lý, từ việc hoàn thiện môi trường pháp lý đến phát triển hạ tầng, cung cấp các dịch vụ thuế điện tử theo hướng tích hợp, tập trung, đáp ứng yêu cầu về Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số.

Với phương châm lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm để phục vụ, ngành Thuế đã và đang triển khai nhiều dự án, nhiệm vụ ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thuế và chuyển đổi số một cách toàn diện.

Đại diện Tổng cục Hải quan cũng cho biết, ngành sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về hải quan hiện đại, đồng bộ, thống nhất, minh bạch, phù hợp với với các cam kết quốc tế, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Hệ thống quy trình thủ tục hải quan sẽ được tái thiết kế để làm cơ sở để xây dựng mô hình Hải quan số theo kiến trúc Chính phủ số, Hải quan thông minh với mức độ số hóa và tự động hóa ngày càng cao.

Đến năm 2025, hải quan phấn đấu 100% thủ tục hải quan được số hóa và thực hiện bằng phương thức điện tử; 95% các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan được chuyển sang dạng dữ liệu số (đến năm 2030 phấn đấu chỉ tiêu đạt 100%); 100% hồ sơ nghiệp vụ kiểm soát hải quan cơ bản được chuyển sang dữ liệu điện tử, tiến tới số hóa (đến năm 2030, 100% hồ sơ được số hóa);...

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cho biết, việc chuyển đổi số ngành thuế có điểm nổi bật nhất là triển khai thực hiện hóa đơn điện tử. Hóa đơn điện tử đã tiết kiệm chi phí cho xã hội về nhiều mặt.

Với ngành Hải quan, theo  bà Nguyễn Thị Cúc, Việt Nam đã phát triển tốt hệ thống kiểm tra kết nối Internet ứng dụng trong quá trình kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu.

Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam kỳ vọng trong thời gian tới mã số công dân sẽ được sử dụng trong việc thực hiện các thủ tục liên quan đến thuế và hải quan của công dân. Mã số công dân sẽ gắn suốt đời với công dân, dùng cho cả thuế, hải quan, bảo hiểm xã hội… Đó chính là số hóa, vừa có lợi cho người dân, xã hội, hướng tới Chính phủ điện tử.

Dưới góc độ hiệp hội doanh nghiệp, ông Nguyễn Bắc Hà, Trưởng ban Hội viên và Đào tạo VCCI cho biết, thực hiện "Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến nay công cuộc chuyển đổi số quốc gia đã đạt được những kết quả rất rõ nét. Với Bộ Tài chính, công cuộc chuyển đối số trong lĩnh vực thuế và hải quan đã đạt được những kết quả quan trọng ban đầu của quá trình này.

Tuy nhiên, đại diện VCCI cho biết, chuyển đổi số vẫn còn ở phía trước, đòi hỏi sự vận động, chuyển mình liên tục từ trên xuống dưới, sự trang bị cơ sở kỹ thuật đồng bộ cùng với nền tảng pháp lý căn bản tương ứng.

Còn TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng tư vấn tài chính tiền tệ quốc gia đánh giá, chiến lược cải cách và quản lý thuế, hải quan cũng đã được ban hành cụ thể với các nội dung bài bản. Nhìn chung chuyển đổi số các lĩnh vực thuế, hải quan đã để lại nhiều ấn tượng.

Thứ nhất là về hóa đơn điện tử, đã triển khai hơn 1 năm và đã thu hút sự quan tâm lớn của xã hội, đây là thành công rất lớn của ngành Thuế.

Ngành hải quan đã số hóa hải quan đến cấp độ 3 và 4. Vấn đề  là các cơ quan cần triển khai những bước tiếp theo như thế nào.

TS Cấn Văn Lực cho rằng, ngành thuế và hải quan làm tương đối tốt, nhưng cũng cần tự động hóa thêm hơn nữa, trong đó, vẫn phải giảm thiểu rủi ro do sai sót và tác nghiệp. Cuối cùng là công nghệ, cần chọn loại công nghệ nào và đầu tư vào công nghệ như thế nào cho phù hợp; đây là bài toán cần phải tính toán rất kỹ lưỡng, gắn với các câu chuyện về công nghệ và an ninh mạng.

Anh Minh