Những nước triển khai thuốc tiêm phòng HIV 'thần kỳ'

Triển khai thuốc tiêm phòng HIV - lenacapavir ở 10 nước

Lenacapavir, loại thuốc phòng ngừa HIV đầu tiên trên thế giới chỉ cần tiêm hai lần mỗi năm, sẽ được triển khai tại Zimbabwe – một trong 10 quốc gia được chọn cho đợt ra mắt ban đầu của thuốc tiêm này.

Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Harare cho biết trong một bài đăng trên X: "Chúng tôi rất vui mừng thông báo rằng Zimbabwe được chọn là một trong 10 quốc gia trên thế giới triển khai lenacapavir – một bước tiến đột phá trong cuộc chiến chống HIV."

Theo UNAIDS, chương trình của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS, Zimbabwe là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới, với khoảng 1,3 triệu người đang sống chung với HIV.

Đợt triển khai tại Zimbabwe sẽ hướng đến những người có nguy cơ nhiễm HIV cao, bao gồm trẻ em gái vị thành niên, cũng như phụ nữ mang thai và cho con bú.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ca ngợi lenacapavir là bước tiến trong việc bảo vệ những người có nguy cơ nhiễm HIV.

Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết: "Khi vắc-xin HIV vẫn còn chưa khả thi, lenacapavir là giải pháp tốt nhất tiếp theo: một thuốc kháng virus tác dụng kéo dài đã được chứng minh trong thử nghiệm có thể ngăn ngừa gần như toàn bộ các ca nhiễm HIV ở những người có nguy cơ."

UNAIDS cũng mô tả thuốc này là một bước ngoặt trong ứng phó HIV.

Phó Giám đốc UNAIDS Angeli Achrekar nói với DW: "Chúng tôi đang nói về một loại thuốc có thể được coi là 'thần kỳ'. Việc nó gần như đạt hiệu quả 100% trong ngăn chặn các ca nhiễm mới là điều đáng kinh ngạc, chưa từng có. Đây là giải pháp tốt nhất chúng ta có hiện nay trong ứng phó HIV. Chúng ta chưa có vắc-xin hay thuốc chữa trị, nhưng đây thực sự là điều phi thường."

Lenacapavir dự kiến sẽ được triển khai tại 120 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình vào năm 2027, và được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể khoảng 1,3 triệu ca nhiễm HIV/AIDS mới mỗi năm.

Thuốc hiện có giá 40 USD mỗi năm, trong khi ban đầu từng được dự kiến có giá khoảng 28.000 USD (24.197 euro) cho mỗi người mỗi năm.

Phác đồ phòng ngừa lenacapavir cũng yêu cầu liều uống khởi đầu khi bắt đầu điều trị: uống hai viên vào ngày tiêm đầu tiên và hai viên vào ngày kế tiếp.

Cùng với Zimbabwe, các quốc gia Kenya, Nigeria, Zambia, Uganda, Tanzania, Nam Phi, Eswatini và Botswana cũng nằm trong nhóm được chọn để triển khai lenacapavir vào tháng 1/2026.

Anh sẽ thử nghiệm thuốc tiêm phòng HIV mới

Tại Anh và xứ Wales, thuốc dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) dạng tiêm sẽ chính thức được phê duyệt. Cabotegravir (CAB-LA), loại thuốc kháng virus tác dụng kéo dài được tiêm mỗi hai tháng, sẽ trở thành lựa chọn thay thế cho việc uống thuốc hàng ngày, theo The Guardian đưa tin.

Viện Quốc gia về Sức khỏe và Chăm sóc Xuất sắc (NICE) của Vương quốc Anh đã khuyến nghị phương pháp này cho người lớn và thanh thiếu niên thuộc nhóm nguy cơ cao. Dự kiến, thuốc sẽ được cung cấp tại các cơ sở y tế khoảng ba tháng sau khi hướng dẫn chính thức được ban hành vào cuối năm nay.

Bộ trưởng Y tế Wes Streeting gọi quyết định này là một "bước ngoặt", mang lại hy vọng cho những người dễ bị tổn thương và là công cụ mạnh mẽ để đạt mục tiêu chấm dứt lây lan HIV ở Anh vào năm 2030.

Theo ước tính của NICE, phương pháp dự phòng mới này có thể giúp khoảng 1.000 người Anh mỗi năm — những người không thể sử dụng PrEP dạng uống vì lý do y tế hoặc cá nhân khác. Đến năm 2024, hơn 111.000 người ở Anh đã sử dụng PrEP, tăng 8% so với năm trước.

An Bình (Theo The Guardian và DW)