Nỗ lực giải tỏa công suất nguồn năng lượng tái tạo tại Ninh Thuận

Quá tải vì tăng trưởng nóng nguồn NLTT

Theo số liệu của Trung tâm Điều độ Hệ thống điện quốc gia hiện có 57 nhà máy năng lượng tái tạo đấu nối vào lưới điện truyền tải do Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) quản lý bao gồm 9 tỉnh khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên với gần 2.000 MW điện gió, hơn 5000 MW điện mặt trời. Cùng với đó còn có hơn 2600 MW điện mặt trời mái nhà, thủy điện nhỏ với tổng công suất khoảng 10.974 MW.

Trong đó, chỉ tính riêng tại tỉnh Ninh Thuận đã chiếm 18/57 nhà máy NLTT trong toàn khu vực. Trong số này có tới 14 nhà máy điện mặt trời và 4 nhà máy điện gió với tổng công suất 1900 MW.

Theo báo cáo truyền tải điện Ninh Thuận, trong năm 2022, sản lượng điện truyền tải của đơn vị này đạt 5,46 tỷ kWh, trong đó sản lượng giải tỏa công suất từ các nhà máy NLTT đấu nối trực tiếp lưới điện truyền tải trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận chiếm hơn 2,1 tỷ kWh.

Lãnh đạo truyền tải điện Ninh Thuận cho biết,dự báo trong năm 2023 điện thương phẩm giao xuống giảm vì NLTT vào nhiều, ban ngày là điện mặt trời và ban đêm là điện gió phát huy hiệu suất hoạt động.

Ông Nguyễn Phùng Dũng, Giám đốc Truyền tải điện Ninh Thuận cho biết: "Số lượng nhà máy NLTT nhiều đấu nối vào hệ thống lưới điện truyền tải do đơn vị quản lý qua các trạm 110, 220kV. Đáng chú ý, trên lưới điện truyền tải thường xuyên xảy ra tình trạng đầy tải, quá tải, điểm tiếp xúc phải kiểm soát đã gây áp lực rất lớn trong việc bảo đảm vận hành an toàn ổn định hệ thống".

Phân tích của các chuyên gia của Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia cho thấy, do tốc độ phát triển nhanh của các nguồn điện mặt trời trong thời gian ngắn đã làm cho một số đường dây 220 kV, máy biến áp 220 kV không chỉ tại tỉnh Ninh Thuận mà các tỉnh trong khu vực như Bình Thuận, Lâm Ðồng, Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Ðịnh, Gia Lai đều vận hành đầy tải.

Các Trung tâm Ðiều độ Hệ thống điện quốc gia (NLDC), Điều độ hệ thống Miền A2, A3 đang phải áp dụng biện pháp thay đổi kết dây, tách thanh cái, mở vòng lưới điện để điều hòa công suất, tận dụng cao nhất khả năng tải các đường dây 220 kV còn non tải.

Nỗ lực giải tỏa nguồn NLTT

Ông Nguyễn Phùng Dũng, Giám đốc Truyền tải điện Ninh Thuận cho biết: Trong năm 2022, với chủ động tính toán và phối hợp tốt giữa các nhà máy NLTT, truyền tải điện Ninh Thuận, PTC 3 và các đơn vị điều độ nên lưới điện truyền tải do truyền tải điện Ninh Thuận quản lý được vận hành an toàn, ổn định và không xảy ra sự cố nào.

Để có được kết quả này, truyền tải điện Ninh Thuận đã trực tiếp làm việc với từng nhà máy điện NLTT trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận đấu nối vào lưới điện truyền tải về công tác phối hợp đảm bảo vận hành an toàn cho các điểm đấu nối nói riêng và lưới điện truyền tải quốc gia nói chung.

Hằng năm, truyền tải điện Ninh Thuận phải bố trí lịch cắt điện các đường dây, máy biến áp, thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa lớn, sửa chữa thường xuyên, thí nghiệm định kỳ thiết bị.

Lãnh đạo truyền tải điện Ninh Thuận cho biết, với địa hình phức tạp, tiềm ẩn rất cao nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, nhất là làm việc trên cao vào ban đêm, phải tăng số nhân lực để bù lại hiệu suất công việc giảm; chất lượng công việc giảm vì không đủ ánh sáng để thực hiện bố trí sơ đồ, lắp đặt dụng cụ, di chuyển trên cao, khó quan sát, kiểm soát và phát hiện kịp thời khi có bất thường xảy ra.

Đó còn là vấn đề tăng chi phí quản lý vận hành do khảo sát hiện trường làm đêm, cần máy phát điện di động, hệ thống chiếu sáng tại các vị trí làm việc.

Việc thực hiện các biện pháp an toàn cũng có nhiều hạn chế trong quá trình giám sát thi công, giám sát các thiết bị chịu lực; kiểm soát an toàn tại các khoảng cột có giao chéo với đường dây trung thế, hạ thế và đường giao thông lúc trời tối.

Do thiết bị vận hành đầy tải dẫn đến phải tăng cường tần suất giám sát thiết bị trong trạm biến áp; đo nhiệt độ tiếp xúc lèo, mối nối và hành lang tuyến đường dây để kịp thời khắc phục, xử lý hiện tượng bất thường.

Anh Ngụy Văn Khải, Trưởng kíp Tổ công tác lưu động TBA 220 kV Ninh Phước chia sẻ: Do đặc thù của trạm 220 kV Ninh Phước các thiết bị thường xuyên vận hành ở chế độ đầy tải, quá tải nên các ca trực phải thường xuyên tăng cường theo dõi nhiệt độ các thiết bị, các điểm tiếp xúc, dao cách ly, máy cắt… Ngoài ra khu vực này rất nhiều chim nên trạm cũng lắp thêm các thiết bị đuổi chim.

"Mỗi khi có lịch cắt điện anh em trong tổ công tác lưu động cũng tăng cường vệ sinh bảo dưỡng thiết bị. Đối với phần nhị thứ tiến hành rà soát các mạch và các khoảng kẹp, kiểm tra lại dây có thể ảnh hưởng đến quá trình vận hành khi đóng điện", anh Khải cho biết.

Đối với đường dây đầy tải, truyền tải điện Ninh Thuận phải thực hiện đo, kiểm tra phát nhiệt hai lần/tháng. Đối với những điểm có nguy cơ phát nhiệt, tiến hành đo một lần/tuần; các MBA vận hành đầy tải tăng cường đo, kiểm tra phát nhiệt một lần/tháng, với những điểm có nguy cơ phát nhiệt, đo một lần/tuần trong ba ca liên tục để điều chỉnh công suất phát xử lý đầy tải, quá tải.

Theo truyền tải điện Ninh Thuận, hầu hết các nhà máy điện NLTT có thời gian lập hồ sơ thiết kế ngắn nên các bản vẽ thi công phần điện cũng còn một số bất cập, tuy nhiên, các chủ đầu tư đã phối hợp tốt với đơn vị và PTC3 để sửa đổi, hiệu chỉnh phù hợp lưới điện hiện hữu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật, tiến độ đóng điện và hòa lưới điện truyền tải, không để xảy ra sự cố.

Trong giai đoạn vận hành, thực hiện đầy đủ quy chế phối hợp quản lý vận hành giữa Truyền tải điện Ninh Thuận, PTC3 với các nhà máy NLTT như thông tin về tình trạng đầy, quá tải; bất thường, sự cố; thao tác cắt điện/cô lập/đóng điện đường dây; cách thức trao đổi thông tin phục vụ phối hợp quản lý vận hành và xử lý sự cố.

Ngoài việc trao đổi thông tin qua email, Truyền tải điện Ninh Thuận cũng tiến hành lập nhóm để trao đổi trực tiếp giữa kíp trực vận hành, lãnh đạo các nhà máy NLTT và lãnh đạo truyền tải điện để xử lý kịp thời các tình huống trong quá trình quản lý, vận hành.

Các thông tin liên quan tình trạng đầy, quá tải, thao tác cắt điện/cô lập/đóng điện đường dây, văn bản, phiếu đăng ký cắt điện, phiếu thao tác… được chuyển lên nhóm để kịp thời thông tin và phối hợp xử lý.

Cùng với đó, truyền tải điện Ninh Thuận cũng chủ động làm việc trực tiếp với từng nhà máy liên quan điểm đấu nối về xử lý bất cập, việc chấp hành các quy định kỹ thuật vận hành lưới điện của EVN, EVNNPT, PTC3; đánh giá công tác phối hợp vận hành giữa các bên trong thời gian qua, đề xuất phương hướng thời gian tới.

Đồng thời chủ động phối hợp hỗ trợ các nhà máy năng lượng tái tạo xử lý các bất thường ở các nhà máy NLTT thuộc địa bàn mà đơn vị quản lý.

Với những nỗ lực đó trong năm 2022 tất cả các nhà máy NLTT đấu nối vào lưới điện truyền tải do truyền tải điện Ninh Thuận quản lý đều vận hành an toàn, không xảy ra sự cố đã góp phần giải tỏa công suất tối đa cho các nhà máy điện NLTT.

Toàn Thắng