Nông nghiệp hữu cơ: Hướng đi bền vững cho Đồng bằng sông Cửu Long

Kết nối tri thức quốc tế vì nền nông nghiệp xanh

Hội thảo quy tụ hơn 200 chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp trong nước, quốc tế, cùng đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Tham dự sự kiện có TS. Roland Keil (Bộ Nghiên cứu, Công nghệ và Không gian CHLB Đức), PGS.TS. Lutz Weihermüller (Trung tâm Nghiên cứu Jülich, Đức) – Điều phối dự án OrganoRice, cùng GS.TS. Trần Ngọc Hải, Phó Hiệu trưởng ĐH Cần Thơ, lãnh đạo Trường Nông nghiệp và đông đảo giảng viên, sinh viên.

Các báo cáo tập trung vào nhiều chủ đề trọng tâm: phân bón hữu cơ, kiểm soát dịch hại, tưới tiêu bền vững, giống cây trồng, thị trường sản phẩm, truy xuất nguồn gốc, chính sách hỗ trợ và giá trị kinh tế trong sản xuất hữu cơ. Mục tiêu chính là chia sẻ kết quả nghiên cứu từ dự án OrganoRice triển khai tại An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, đồng thời tiếp thu ý kiến từ địa phương, nhà khoa học và nông dân để hoàn thiện và nhân rộng mô hình canh tác hiệu quả.

Theo Ban Tổ chức, hội thảo còn hướng đến việc tăng cường kết nối giữa giới học thuật – chính sách – doanh nghiệp, góp phần hiện thực hóa mục tiêu quốc gia về 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp đến năm 2030.

Phát biểu khai mạc, GS.TS. Trần Ngọc Hải khẳng định: Nông nghiệp hữu cơ không chỉ là một phương pháp canh tác, mà còn là một nghệ thuật và một tầm nhìn về sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Nó thể hiện trách nhiệm của chúng ta trong việc khôi phục độ phì nhiêu của đất, bảo vệ môi trường, gìn giữ đa dạng sinh học và nguồn tài nguyên thiên nhiên, đồng thời đảm bảo an toàn thực phẩm cho các thế hệ mai sau.

Ông nhấn mạnh, trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với thách thức biến đổi khí hậu, khan hiếm tài nguyên và áp lực thị trường, việc phát triển nông nghiệp hữu cơ trở nên cấp thiết và mang tầm chiến lược. Với gần 60 năm hình thành và phát triển, ĐHCT luôn tiên phong trong nghiên cứu, giáo dục và phục vụ cộng đồng, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp bền vững của vùng ĐBSCL.

Hội thảo năm nay không chỉ dừng lại ở việc trình bày kết quả nghiên cứu mà còn mở rộng thảo luận đa chiều về giải pháp kỹ thuật, chính sách và thị trường. Các chuyên gia tập trung phân tích phân bón hữu cơ, quản lý đất, đa dạng sinh học, đánh giá giống và cảnh quan sinh thái. Đồng thời, nhiều nội dung thực tiễn cũng được đưa ra thảo luận như quy trình bảo quản, truy xuất nguồn gốc, cấp chứng nhận sản phẩm hữu cơ – những yếu tố đang là “nút thắt” lớn nhất trong phát triển thị trường nông sản sạch.

Từ nghiên cứu đến hành động: Hướng tới 1 triệu ha lúa phát thải thấp

Dự án OrganoRice là một trong những nỗ lực hợp tác tiêu biểu giữa Việt Nam và CHLB Đức trong lĩnh vực nông nghiệp bền vững. Các kết quả thực nghiệm tại An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long cho thấy, việc ứng dụng công nghệ sinh học, phân bón hữu cơ và quản lý nước thông minh giúp giảm chi phí đầu vào, tăng năng suất và cải thiện chất lượng gạo xuất khẩu, đồng thời giảm phát thải khí nhà kính đáng kể.

Tại hội thảo, nhiều chuyên gia uy tín như PGS.TS. Châu Minh Khôi (Phó Hiệu trưởng Trường Nông nghiệp, ĐH Cần Thơ), GS. Wulf Amelung (ĐH Bonn, Đức), TS. Joachim H. Spangenberg (thành viên các ủy ban khoa học quốc tế) và TS. Lutz Weihermüller (Điều phối dự án OrganoRice) đã trình bày các nghiên cứu chuyên sâu và đề xuất chính sách thực tiễn cho khu vực.

Các đại biểu nhất trí rằng, phát triển nông nghiệp hữu cơ là con đường tất yếu để ĐBSCL vừa đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, vừa hướng đến tăng trưởng xanh và thích ứng biến đổi khí hậu.

Theo đó, các mô hình canh tác hữu cơ đang được triển khai tại ĐBSCL không chỉ mang lại nông sản an toàn, mà còn gia tăng giá trị xuất khẩu, mở rộng thị trường quốc tế và thúc đẩy chuỗi giá trị nông sản bền vững. Tuy nhiên, để mô hình này phát triển sâu rộng, cần sớm tháo gỡ rào cản về thị trường tiêu thụ, chế biến sau thu hoạch, chứng nhận và chính sách khuyến khích sản xuất.

Lan tỏa giá trị nông nghiệp hữu cơ – Hành trình của trách nhiệm và tri thức