Petrovietnam: Trụ cột năng lượng và hình mẫu doanh nghiệp quốc gia

Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Petrovietnam đã trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế. Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam, TS. Nguyễn Quốc Thập nhấn mạnh, Petrovietnam đảm đương vai trò trụ cột năng lượng quốc gia, lực lượng kinh tế chủ lực và biểu tượng bản lĩnh Việt Nam trên biển.

Nửa thế kỷ qua, Tập đoàn đã khai thác hơn 440 triệu tấn dầu, đưa vào bờ gần 200 tỷ m³ khí, vận hành ổn định các nhà máy Đạm Phú Mỹ, Đạm Cà Mau, duy trì nguồn thu bền vững cho ngân sách. Vai trò của Petrovietnam vượt ra ngoài kinh tế. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, Tập đoàn thực hiện sứ mệnh bảo đảm "5 An": an ninh năng lượng, kinh tế, lương thực, quốc phòng và chủ quyền biển, cùng với an sinh xã hội, trở thành động lực quan trọng cho phát triển đất nước..

Từ nền tảng đó, Petrovietnam tạo dựng "5 Nhất": Quy mô lớn nhất với tổng tài sản hợp nhất vượt 1 triệu tỷ đồng, vốn chủ sở hữu hơn 556 nghìn tỷ đồng; đóng góp ngân sách cao nhất, bình quân 160 nghìn tỷ đồng/năm, chiếm hơn 80% số nộp ngân sách của khối doanh nghiệp nhà nước; lợi nhuận cao nhất, giai đoạn 2020-2025 đạt 316 nghìn tỷ đồng (bình quân 2,2 tỷ USD/năm); doanh nghiệp duy nhất nhiều lần nhận các giải thưởng khoa học – công nghệ cao quý, gồm 6 Giải thưởng Hồ Chí Minh và 4 Giải thưởng Nhà nước.

Điều khiến ông Thập xúc động nhất chính là tinh thần của những người "đi tìm lửa": Kiên trì, kiên cường, say mê nghề nghiệp, làm chủ công nghệ và gắn bó tương trợ, những giá trị tạo nên bản sắc của người lao động dầu khí.

Ở góc độ giám sát chính sách kinh tế, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phạm Thúy Chinh đánh giá Petrovietnam giữ vị trí đặc biệt trong nhiều cấu phần của nền kinh tế, góp phần quan trọng cho tăng trưởng, ổn định vĩ mô và tạo việc làm. Chuỗi giá trị dầu khí liên kết chặt chẽ từ thăm dò đến phân phối bảo đảm nguồn cung chiến lược cho xăng dầu, khí, điện, đạm, giúp Việt Nam tránh các cú sốc năng lượng và đóng góp thiết thực cho kinh tế biển và nhiệm vụ quốc phòng trên biển.

Hệ sinh thái năng lượng – nền tảng tạo giá trị lan tỏa

Theo PGS.TS Nguyễn Thường Lạng (Đại học Kinh tế Quốc dân), để hiểu đúng vai trò của Petrovietnam, cần nhìn vào hệ sinh thái công nghiệp - năng lượng mà Tập đoàn kiến tạo. Công nghệ năng lượng là công nghệ chiến lược và Petrovietnam đã hình thành được cấu trúc liên kết hoàn chỉnh: Thăm dò - khai thác, lọc - hóa dầu, khí - điện - đạm, cùng dịch vụ dầu khí, chế tạo, vận tải biển. Hệ sinh thái này tạo giá trị lan tỏa lớn, hỗ trợ nhiều ngành kinh tế và dẫn dắt quá trình chuyển dịch sang năng lượng xanh.

Ở góc độ quản trị, chuyên gia Nguyễn Văn Phụng cho rằng thành công của Petrovietnam bắt nguồn từ kỷ luật tài chính, tư duy đầu tư dài hạn và phát triển con người. Các dòng tiền, đầu tư, thu - chi đều minh bạch, tiệm cận chuẩn mực quốc tế, trở thành một trong số ít doanh nghiệp lớn mà cơ quan thuế hoàn toàn yên tâm về số liệu thật. Những dự án dầu khí - điện - đạm, lọc hóa dầu có vòng đời dài, độ phức tạp cao đòi hỏi kỷ luật vận hành, quản trị rủi ro và đội ngũ nhân lực chất lượng cao.

Theo các chuyên gia tại Tọa đàm, Petrovietnam đứng trước yêu cầu lớn về chuyển dịch năng lượng, phát triển công nghệ cao, giảm phát thải và đáp ứng tiêu chuẩn ESG. Tập đoàn có tiềm lực để tiên phong trong năng lượng tái tạo, hydrogen, chế biến sâu, công nghiệp khí và hạ tầng LNG. Tuy nhiên, cần có cơ chế đặc thù tầm quốc gia để Petrovietnam phát huy tối đa nguồn lực và tiếp tục giữ vai trò trụ cột kinh tế - an ninh năng lượng.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phạm Thúy Chinh cho biết bà đánh giá cao tư duy quản trị biến động của Petrovietnam, thể hiện qua những tài liệu nghiên cứu chiến lược mới. Bà nhấn mạnh yêu cầu xây dựng khung pháp lý và chính sách thuế - tài chính ổn định, phù hợp với đặc thù đầu tư dài hạn của ngành năng lượng, đặc biệt với các dự án LNG, hydrogen hay lọc hóa dầu sâu.

Anh Thơ