Phát động sáng tác tác phẩm văn học, nghệ thuật 'Sống mãi với thời gian'

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đây là một sự kiện quan trọng của văn hóa, văn học nghệ thuật Việt Nam, hướng tới 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 85 năm Ngày Quốc khánh Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam-một hoạt động thiết thực để tiếp tục triển khai các Nghị quyết của Đảng về Văn hoá, Chiến lược phát triển ngành văn hóa Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045 và Kết luận của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021.

Trải qua suốt chiều dài lịch sử của dân tộc, văn học, nghệ thuật luôn mang theo sứ mệnh thiêng liêng, là vũ khí sắc bén góp phần vào sự nghiệp đấu tranh giữ gìn nền độc lập, đóng góp vào công việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Lịch sử còn vang mãi, như: "Nam quốc sơn hà Nam đế cư" của danh tướng Lý Thường Kiệt; "Hịch Tướng sĩ" của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn; "Bình Ngô Đại Cáo" của danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi. Trong thời đại mới, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: "Nay ở trong thơ nên có thép/Nhà thơ cũng phải biết xung phong"; và cố Tổng Bí thư Trường Chinh đã nêu cao vũ khí sắc bén của văn nghệ sĩ trong bài thơ "Là thi sĩ": "Mỗi vần thơ bom đạn phá cường quyền".

50 năm sau khi đất nước được thống nhất, văn học và nghệ thuật biểu diễn Việt Nam đã đạt được những kết quả quan trọng, 50 năm là dòng chảy văn học nghệ thuật miệt mài sáng tạo những bản hùng ca đất nước.

Các tác phẩm tiêu biểu ra đời trong giai đoạn này đã ghi lại một cách chân thực, sinh động hành trình gian khó nhưng đầy tự hào của dân tộc, từ: hàn gắn vết thương chiến tranh, phá thế bao vây, cấm vận đến thực hiện thành công công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế. Văn học, nghệ thuật chính là linh hồn của văn hóa, là một trong những động lực to lớn thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Chúng ta luôn khắc ghi lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu về vai trò tiên phong của văn nghệ sĩ: "Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy". Lời dạy của Bác chính là kim chỉ nam cho nền văn học, nghệ thuật cách mạng Việt Nam.

Vừa qua, tại Hội nghị Gặp mặt văn nghệ sĩ toàn quốc vào tháng 12/2024, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: "Đất nước ta đang đứng trước cánh cửa lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, vươn mình. Để đạt được mục tiêu lớn lao này, đòi hỏi sự nỗ lực bứt phá của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, trong đó đóng góp của nền văn học nghệ thuật, đội ngũ văn nghệ sĩ có vai trò đặc biệt quan trọng và đang đặt ra cấp bách.

Đảng, Nhà nước, nhân dân trông chờ và tin tưởng vào sự chuyển mình, vươn lên mạnh mẽ, đóng góp tích cực của đội ngũ văn nghệ sĩ trong giai đoạn cách mạng mới." Đây là tầm nhìn chiến lược, đặt văn hóa, văn nghệ vào vị trí trung tâm trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước trong kỷ nguyên mới. Nhiệm vụ của chúng ta là phải cụ thể hóa tư tưởng chỉ đạo ấy bằng những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, có sức lan tỏa rộng lớn.

Phó Thủ tướng chia sẻ, buổi lễ công bố 50 tác phẩm văn học, nghệ thuật biểu diễn Việt Nam tiêu biểu, xuất sắc hôm nay không chỉ là một sự kiện vinh danh, mà còn là hành động tri ân sâu sắc, từ trái tim đến trái tim, của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với các thế hệ văn nghệ sĩ, những người đã cống hiến, hiến dâng tài năng, trí tuệ và cả cuộc đời mình để "kết tinh hồn thiêng sông núi" vào từng nét chữ, từng nốt nhạc, từng vở diễn...

Đó là sự tri ân đối với những hy sinh thầm lặng, những sáng tạo không mệt mỏi đã bồi đắp nên bản lĩnh, khí phách, tâm hồn Việt Nam. Và hơn hết, đây là sự tri ân chân thành nhất tới hàng triệu nhân dân, độc giả, khán giả-những người đã giữ gìn, trao truyền và biến những tác phẩm này trở thành di sản chung, thực sự sống động trong đời sống tinh thần của dân tộc.

Đồng thời, cuộc phát động sáng tác các tác phẩm văn học, nghệ thuật "Sống mãi với thời gian" hôm nay là hành động thiết thực, thể hiện khát vọng lớn lao mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân đặt vào đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng kêu gọi đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức cả nước:

Thứ nhất, hãy là những người đi tìm kiếm và tôn vinh cái đẹp đích thực. Mỗi tác phẩm phải là kết tinh của tình yêu quê hương, đất nước, của sự thấu hiểu sâu sắc về con người và cuộc sống Việt Nam đương đại. Hãy dấn thân vào thực tiễn, khám phá những mô hình mới, những con người mới đang ngày đêm cống hiến cho công cuộc phát triển đất nước, đấu tranh chống tiêu cực, cái xấu.

Thứ hai, hãy sáng tạo ra các tác phẩm đạt tầm vóc tư tưởng và nghệ thuật mới. Các tác phẩm "Sống mãi với thời gian" phải đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật, mang tính nhân văn sâu sắc, có khả năng giáo dục, định hướng thẩm mỹ, phản ánh công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của đất nước, làm giàu thêm đời sống tinh thần của nhân dân và phù hợp với cuộc sống hôm nay. Mạnh dạn đổi mới phương pháp sáng tác, tìm tòi những hình thức thể hiện hiện đại, hấp dẫn nhưng luôn giữ vững cốt cách, bản sắc dân tộc.

Thứ ba, hãy phát huy trách nhiệm của "Những chiến sĩ văn hóa". Các nhà văn, các nghệ sĩ với trách nhiệm đối với nhân dân, với Đảng, với Tổ quốc và tương lai của Dân tộc, cần đóng góp nhiều hơn nữa vào việc xây dựng, giữ gìn và phát triển nền văn hoá Việt Nam, để văn hóa thực sự là "nền tảng tinh thần", "động lực phát triển", và "soi đường cho quốc dân đi". Phát huy mạnh mẽ vai trò là những người cổ vũ, động viên, dẫn dắt dư luận xã hội bằng những thông điệp tích cực, nhân văn, mang đậm tính chân-thiện-mỹ. Tích cực tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch bằng sức mạnh của văn hóa, nghệ thuật.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về văn hóa và văn học, nghệ thuật; phối hợp chặt chẽ với Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, các Hội văn học nghệ thuật chuyên ngành ở trung ương và địa phương; triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035; Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23- NQ/TW ngày 16 tháng 6 năm 2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về "tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới"; đồng thời, tập trung hoàn thiện, sớm trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Phó Thủ tướng tin tưởng với nhiệt huyết, tài năng và trách nhiệm cao cả, đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức sẽ tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang, tạo ra những tác phẩm có giá trị thực sự "Sống mãi với thời gian", làm rạng rỡ nền văn hóa Việt Nam.

Tại chương trình, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố bình chọn và trao chứng nhận cho 50 tác phẩm văn học, nghệ thuật biểu diễn Việt Nam tiêu biểu, xuất sắc sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2025).

Trong 50 tác phẩm tiêu biểu có: 14 tác phẩm văn học, 18 tác phẩm sân khấu, 12 tác phẩm âm nhạc, 6 tác phẩm kịch múa.

Nhân dịp này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã tổ chức Phát động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” giai đoạn 2026-2030.

Giang Thanh