Phê duyệt quy hoạch đất lúa với 3,8 triệu ha

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc báo cáo trước Quốc hội. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Sáng 16/11, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thay mặt Thủ tướng Chính phủ báo cáo Quốc hội về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII đến nay.

Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các chất vấn của đại biểu Quốc hội tập trung vào việc triển khai Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới và các đề án chuyên ngành cụ thể.

Triển khai Chương trình phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; áp dụng các quy trình sản xuất tốt đối với các loại cây trồng, vật nuôi, thủy sản chính; triển khai các đề án nâng cao giá trị gia tăng hàng nông lâm thủy sản. Tăng tỉ trọng sản phẩm qua chế biến, hạn chế xuất khẩu sản phẩm thô; xây dựng thương hiệu gạo và các sản phẩm nông nghiệp quốc gia. Tăng cường nghiên cứu và chuyển giao các giống có chất lượng, giá trị cao cho nông dân.

Đặc biệt, đến nay các cấp có thẩm quyền đã phê duyệt 6 quy hoạch nông nghiệp, 12 quy hoạch lâm nghiệp, 15 quy hoạch thủy lợi, 10 quy hoạch thủy sản... Phê duyệt quy hoạch sử dụng đất lúa đến năm 2020, duy trì 3,8 triệu ha đất trồng lúa; tăng cường quản lý, sử dụng linh hoạt, hiệu quả đất lúa, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, tăng thu nhập cho người dân.

Rà soát, công khai quy hoạch 3 loại rừng. Tăng cường quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất lâm nghiệp 5 năm (2011-2015) cấp quốc gia. Ban hành quy định về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các công ty nông lâm nghiệp. Trồng rừng thay thế diện tích rừng chuyển sang mục đích khác.

Về chương trình xây dựng nông thôn mới, để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn nông thôn hiện nay, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Chính phủ đã sửa đổi, bổ sung các tiêu chí, ban hành cơ chế chính sách, thực hiện nhiều giải pháp để huy động mọi nguồn lực xã hội cho xây dựng nông thôn mới. Trong giai đoạn 2011-2015, đã huy động được khoảng 852.000 tỉ đồng. Tính đến tháng 9/2015, cả nước đã có 1.132 xã (12,7%) và 09 huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Dự kiến hết năm 2015 sẽ có khoảng 1.500 xã đạt chuẩn nông thôn mới (16,8%), bình quân đạt 11,9 tiêu chí/xã (tăng 6,94 tiêu chí so với năm 2011).

Đến hết năm 2015, cơ bản hoàn thiện hệ thống các quy chuẩn, tiêu chuẩn vật tư nông nghiệp (phân bón, thức ăn chăn nuôi, giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản...). Hỗ trợ nông dân áp dụng các quy trình sản xuất tiên tiến, hình thành các chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn; tăng cường kiểm soát chất lượng nông sản nhập khẩu.

Đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách thu hút đầu tư xã hội cho phát triển nông nghiệp và cơ sở hạ tầng nông thôn. Vốn đầu tư từ NSNN và trái phiếu Chính phủ cho nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2011-2015 đạt trên 610.000 tỉ đồng, tăng 1,83 lần so với giai đoạn 2006-2010. Vốn đầu tư toàn xã hội cho sản xuất nông, lâm, thủy sản gấp 1,6 lần giai đoạn 2006-2010. Tín dụng cho nông nghiệp, nông thôn tăng 21%/năm, cao hơn tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế (18,5%). Hằng năm, còn chi thêm 7.000-8.000 tỉ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương để hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh.

Tăng trưởng nông nghiệp bình quân giai đoạn 2011-2015 đạt 3,1%/năm. Giá trị sản xuất, kim ngạch xuất khẩu, năng suất lao động đều tăng so với năm 2010.

Tuy nhiên, Chính phủ cũng thẳng thắn nhìn nhận việc thực hiện Đề án tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới chưa đạt yêu cầu. Đó là sản xuất nông nghiệp nhìn chung hiệu quả chưa cao, chưa xây dựng được nhiều thương hiệu mạnh, tiêu thụ nông sản và đời sống một bộ phận người dân nông thôn còn gặp nhiều khó khăn, quản lý quy hoạch phát triển nông nghiệp, vùng nguyên liệu còn nhiều vướng mắc, việc đổi mới, phát triển các mô hình tổ chức, liên kết sản xuất và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển dịch cơ cấu lao động còn chậm; năng suất lao động nông nghiệp còn thấp, quản lý nhà nước về vật tư nông nghiệp, phân bón, thuốc trừ sâu và bảo đảm vệ sinh an toàn trong sản xuất, chế biến nông sản còn bất cập, một số tiêu chí nông thôn mới còn chưa phù hợp; vốn đầu tư từ nguồn NSNN chưa đáp ứng được yêu cầu, thu hút đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn còn hạn chế.

Cơ bản hoàn thành cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân

Đối với lĩnh vực tài nguyên và môi trường, Báo cáo của Chính phủ cho thấy các nội dung giám sát chuyên đề và chất vấn tập trung vào quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản và bảo vệ môi trường.

Ban hành và triển khai các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2013. Phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 2011-2015 các cấp (100% cấp tỉnh, 96,82% cấp huyện, 84,75% cấp xã). Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai đạt 33,7% tổng số đơn vị cấp huyện; đã lập bản đồ địa chính trên 72,2% diện tích tự nhiên. Cơ bản hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo Nghị quyết của Quốc hội. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính về đất đai.

Đến nay, các cấp có thẩm quyền đã ban hành và triển khai các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ môi trường. Tích cực thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường, Đề án tổng thể bảo vệ môi trường làng nghề, các lưu vực sông lớn. Xây dựng và thực hiện quy trình vận hành liên hồ chứa đối với toàn bộ 11 lưu vực sông. Xử lý cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đạt 89,3%. Hoàn thiện hệ thống cảnh báo thiên tai trong cả nước. Điều chỉnh quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội gắn với ứng phó biến đổi khí hậu.

Chú trọng quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả đất đai, nguồn nước, rừng, khoáng sản, tài nguyên biển. Ban hành các quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Khoáng sản. Tăng cường công tác điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển, bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học; bảo vệ và phát triển rừng, tỷ lệ che phủ rừng năm 2015 đạt 40,73%. Tích cực thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Báo cáo của Chính phủ cho rằng, việc sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản một số nơi còn lãng phí, hiệu quả chưa cao.

Cụ thể, tình trạng vi phạm pháp luật đất đai còn nhiều, xử lý chưa nghiêm, gây thất thoát ngân sách. Ô nhiễm môi trường, nhất là tại làng nghề, khu, cụm công nghiệp, lưu vực sông cải thiện chậm. Chế tài xử lý vi phạm pháp luật về môi trường còn thiếu và chưa đủ mạnh. Tình trạng ngập lụt ở một số thành phố khắc phục còn chậm. Nguồn lực cho bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu còn hạn chế.

Lê Sơn