Quảng Ngãi cần quản lý chặt chẽ đội tàu, sản lượng khai thác thủy sản

Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi cho biết, tính đến tháng 9/2023, toàn tỉnh có hơn 4.290 tàu cá với tổng công suất gần 1,8 triệu CV. Trong đó tàu có chiều dài từ 15 m trở lên (khai thác xa bờ) trên 3.120 chiếc. Cơ cấu khai thác thủy sản chủ yếu gồm các nghề lưới kéo, lưới rê, lưới vây, câu, với lực lượng lao động khoảng 38.000 người. Sản lượng thủy sản khai thác 8 tháng đầu năm 2023 gần 204.000 tấn, giảm 0,8% so với cùng kỳ năm trước.

Tỉnh Quảng Ngãi hiện có 5 công trình cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá (Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa, Lý Sơn, Mỹ Á và Sa Huỳnh) đang sử dụng đã được UBND tỉnh công bố mở cảng và được Bộ NN&PTNT công bố cảng cá đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản.

Với sự chỉ đạo quyết liệt, thường xuyên và liên tục, những bất cập trong hoạt động khai thác thủy sản mà EC chỉ ra đã được tỉnh Quảng Ngãi tiến hành khắc phục khá hiệu quả. Đến thời điểm này, toàn tỉnh đã có 100% tàu cá đăng ký, tỉ lệ tàu cá đã thực hiện đánh dấu tàu cá trên 97%. Tổng số tàu cá đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản đạt tỉ lệ 83,38%.

Quảng Ngãi là địa phương có tỉ lệ tàu cá đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tương đối khá với 99,1% tàu có chiều dài 15 m trở lên bắt buộc phải lắp đặt. Hiện còn 26 tàu cá hoạt động trong tỉnh chưa thực hiện lắp đặt nhưng chủ yếu là tàu cá có công suất nhỏ, làm nghề khai thác cá nổi nhỏ, hoạt động gần bờ, đi về ở các bãi ngang ven biển...

Một trong những chuyển biến tích cực của ngành thủy sản tỉnh Quảng Ngãi là đã ngăn chặn khá triệt để tình trạng tàu cá vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài. Đây là kết quả của việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo chuyển biến trong việc thay đổi nhận thức và hành động của các cơ quan quản lý cũng như các đối tượng trực tiếp thực hiện các quy định về chống khai thác IUU.

Trong năm 2023, qua hệ thống giám sát tàu cá địa phương, đã phát hiện 177 tàu cá vượt ra khỏi sơ đồ trên phần mềm của hệ thống giám sát tàu cá và 274 tàu cá mất kết nối trên biển trên 10 ngày. Các cơ quan chức năng đã xử lý 34 trường hợp tàu cá mất kết nối trên biển trên 10 ngày, trong đó xử phạt vi phạm hành chính 13 trường hợp, xử lý 1 trường hợp tàu cá vượt ranh giới.

Ông Hồ Trọng Phương, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi cho hay, bên cạnh những kết quả đã đạt được thì ngành thủy sản của tỉnh cũng đang gặp phải những khó khăn nhất định. Theo đó, các cảng cá, cảng neo trú tàu thuyền trên địa bàn hiện nay chỉ mới đáp ứng được 1/3 nhu cầu neo đậu cho đội tàu của tỉnh. Công trình cảng đầu tư chưa hoàn chỉnh, chưa đồng bộ dẫn đến việc quản lý, sử dụng công trình cảng gặp nhiều khó khăn và chưa phát huy hết hiệu quả.

"Ngoài ra, hiện nay công tác quản lý tàu cá trên địa bàn tỉnh còn khó khăn. Nhiều tàu cá, ngư dân thường xuyên hoạt động ngoài tỉnh thời gian dài không về địa phương. Việc tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển chưa được thường xuyên nên một số hành vi vi phạm như hoạt động khai thác sai vùng khai thác, sai nghề, không có giấy phép khai thác thủy sản… khó phát hiện và xử lý", Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi cho biết.

Cần quản lý chặt chẽ đội tàu, sản lượng khai thác

Chiều ngày 14/9, đoàn công tác của Bộ NN&PTNT đã có buổi kiểm tra, làm việc với tỉnh Quảng Ngãi về công tác phòng chống khai thác IUU.

Theo ông Nguyễn Quang Hùng, Cục trưởng Cục Kiểm ngư, qua kiểm tra bước đầu, tỉnh Quảng Ngãi đạt được những kết quả rất tiến bộ so với trước đây. Đặc biệt là trong việc kiểm soát tàu cá ra vào cảng, kiểm tra sản lượng khai thác và công tác xác nhận, chứng nhận và thực thi pháp luật. Tuy nhiên, Quảng Ngãi là tỉnh có đội tàu cá từ 15 m trở lên rất lớn nên cần tăng cường công tác quản lý nghề cá tại cảng. Bố trí đủ nhân lực cán bộ tại cảng để giám sát tàu cá ra vào và kiểm tra sản lượng.

"Tỉnh cần tiếp tục tuyên truyền, vận động ngư dân khai thác hợp pháp, khai thác bằng các vật dụng thân thiện với môi trường, hạn chế tối đa các nghề cấm để đảm bảo nguồn lợi chung của biển, duy trì kinh tế bền vững; nghiên cứu giảm số lượng tàu cá, điều chỉnh cơ cấu tàu thuyền làm sao phù hợp với trữ lượng nguồn lợi thủy sản ngoài tự nhiên cũng như vùng biển Quảng Ngãi", ông Hùng đề xuất.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhận định, thời gian qua tỉnh Quảng Ngãi đã có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, các cấp ngành, địa phương nắm địa bàn, nắm ngư dân tương đối chắc nên hiện nay tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài không còn.

Tuy nhiên, phần quản lý, giám sát tàu cá của tỉnh còn những hạn chế nhất định, đặc biệt là những tàu đi ngoại tỉnh khai thác thì sự phối hợp giữa Quảng Ngãi và các tỉnh chưa thực hiện chặt chẽ. Cơ sở hạ tầng cảng cá chưa đáp ứng được yêu cầu dẫn đến các tàu đến các bãi ngang về bến cá gia đình còn tương đối nhiều, từ đó sản lượng khai thác quản lý được chưa cao, việc truy xuất nguồn gốc còn hạn chế…

Lưu Hương