Quy hoạch mới 9 hành lang vận tải thủy nội địa

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể chủ trì lễ công bố trực tuyến Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Ảnh: VGP/PT

Tóm lược về nội dung Quy hoạch, ông Bùi Thiên Thu, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam (Bộ GTVT) cho biết mục tiêu quy hoạch đến năm 2030: Khối lượng vận chuyển hàng hóa đạt khoảng 715 triệu tấn; đạt khoảng 397 triệu lượt khách. Về kết cấu hạ tầng, cải tạo nâng cấp các tuyến chính có mật độ vận tải cao, đáp ứng chạy tàu 24/24 giờ; phấn đấu tổng chiều dài các tuyến khai thác đồng bộ theo cấp kỹ thuật đạt khoảng 5.000 km.

Phát triển hệ thống cảng, bến thủy đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hóa và hành khách trên các hành lang vận tải thủy; từng bước hiện đại hóa các cảng chính, cảng chuyên dùng.Kênh hóa các đoạn sông qua đô thị lớn và chuyển đổi công năng cảng thủy xếp dỡ hàng hóa phù hợp với quá trình đô thị hóa. Hiện đại hóa hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa.

Quy hoạch 9 hành lang vận tải thủy gồm: 1 hành lang ven biển từ Quảng Ninh đến Kiên Giang (khu vực miền Trung thuộc hành lang ven biển), 4 hành lang khu vực miền Bắc (Quảng Ninh - Hải Phòng - Hà Nội, Quảng Ninh - Hải Phòng - Ninh Bình, Hà Nội - Nam Định - Ninh Bình và Hà Nội - Việt Trì - Lào Cai) và 4 hành lang khu vực miền Nam (TPHCM - Cần Thơ - Cà Mau, TPHCM - An Giang - Kiên Giang, Bà Rịa-Vũng Tàu - Tây Ninh - TPHCM và hành lang vận tải thủy kết nối với Campuchia qua sông Tiền, sông Hậu). Trên hành lang gồm các tuyến vận tải chính và một số tuyến vận tải nhánh.

Quy hoạch có 55 tuyến vận tải chính trên 140 sông, kênh với tổng chiều dài khoảng 7.300 km (trong đó khai thác đồng bộ theo cấp kỹ thuật đạt khoảng 5.000 km). Trong đó, miền Bắc có 18 tuyến chính trên 49 sông, kênh với tổng chiều dài khoảng 3.028 km; miền Trung có 11 tuyến chính trên 28 sông, kênh với tổng chiều dài khoảng 1.229 km và miền Nam có 26 tuyến chính trên 63 sông, kênh với tổng chiều dài khoảng 3.043 km. Trên các tuyến vận tải, đầu tư đồng bộ các kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa.

Nội dung quy hoạch cũng xác định tập trung phát triển 54 cụm cảng thủy hàng hóa, với tổng công suất khoảng 361 triệu tấn, được phân bố cân đối ở khu vực Bắc - Trung - Nam.

Về cảng hành khách, quy hoạch 39 cụm cảng hành khách chính với tổng công suất khoảng 53,4 triệu lượt khách. Trong đó, khu vực miền Bắc có 10 cụm cảng, tổng công suất khoảng 10,9 triệu lượt khách; miền Trung 14 cụm cảng, tổng công suất khoảng 2,5 triệu lượt khách và miền Nam có 15 cụm cảng, tổng công suất khoảng 40 triệu lượt khách.

Đường thủy được định hướng phát triển theo 9 hành lang và 55 tuyến vận tải chính. Ảnh minh họa

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết Quy hoạch nói trên là quy hoạch ngành quốc gia, do Bộ GTVT là cơ quan chủ quản, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam là cơ quan lập quy hoạch, Liên danh TEDI-TEDI-WECCO-CCTDI là tư vấn lập quy hoạch, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1829/QĐ-TTg. Đây là Quy hoạch thứ 4 trong tổng số 5 quy hoạch chuyên ngành GTVT và là quy hoạch thứ 4/37 Quy hoạch chuyên ngành Quốc gia được Chính phủ phê duyệt.

"Đây là lần đầu tiên quy hoạch kết cấu hạ tầng cả 5 phương thức vận tải được thực hiện đồng bộ, làm cơ sở phân bổ phù hợp thị phần vận tải, nâng cao tính đồng bộ, kết nối các phương thức và phân bổ hợp lý nguồn lực phát triển kết cấu hạ tầng của ngành. Đến nay, các quy hoạch đường bộ, hàng hải, đường sắt, đường thủy đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, sắp tới là lĩnh vực hàng không, sẽ là định hướng quan trọng để phát triển toàn diện GTVT", Bộ trưởng cho biết.

Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa đã hình thành các hành lang vận tải, các tuyến vận tải chính mang tính hệ thống, phù hợp và tận dụng được tối đa điều kiện tự nhiên, tiềm năng của mạng lưới sông kênh từng vùng, miền; phát huy ưu thế của vận tải sông pha biển (VR-SB); hình thành các cảng đầu mối có quy mô lớn có công nghệ bốc xếp hiện đại, tiến tới hình thành các Trung tâm logistics đường thủy nội địa và tham gia vận tải đa phương thức.

Quy hoạch cũng tăng cường, đẩy mạnh kết nối giữa đường thủy nội địa và đường bộ, cảng biển tạo sức mạnh cạnh tranh, nâng cao thị phần vận tải đường thủy nội địa, góp phần giảm chi phí logistics; xây dựng các khu bến cho phương tiện thủy nội địa tại các cảng biển đảm bảo kết nối đường thủy nội địa với các cảng biển cửa ngõ quốc tế khu vực Hải Phòng và Bà Rịa - Vũng Tàu và các cảng biển khác.

"Theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đường thủy nội địa phải được quan tâm đầu tư nhằm khai thác tối đa tiềm năng, cơ hội về lợi thế cạnh tranh của từng vùng và khu vực; bảo đảm tính tổng thể, tầm nhìn xa, chiến lược dài hạn; đầu tư phân kỳ hợp lý giữa các chuyên ngành, các khu vực; góp phần giảm chi phí logistics quốc gia; sử dụng hiệu quả nguồn lực nhà nước đồng thời huy động tối đa các nguồn lực xã hội để phát triển kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa theo hướng hiệu quả, từng bước hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Hành lang vận tải ven biển Bắc-Nam là hành lang vận tải hàng hóa quan trọng của đất nước. Bộ GTVT đang xây dựng kế hoạch cụ thể để phát triển hệ thống đường thủy nội địa bám sát theo quy hoạch. Trong đó, với phương châm đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, Bộ GTVT xây dựng kế hoạch đầu tư công nâng cấp các cầu, luồng tuyến... Đồng thời, tham mưu Chính phủ về các cơ chế, chính sách mới nhằm thu hút doanh nghiệp đầu tư xây dựng cảng thủy, mua sắm phương tiện thủy hiện đại, phương tiện bốc dỡ hàng hóa chuyên dùng. Đặc biệt, Bộ GTVT sẽ xây dựng cơ chế khuyến khích hình thành các doanh nghiệp, tập đoàn lớn hoạt động trong lĩnh vực vận tải thủy để khai thác có hiệu quả tiềm năng thế mạnh của phương thức vận tải này”, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết.