Sống lại những ngày lịch sử qua từng trang sách 'Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945'

Cuốn sách là kết tinh của tư liệu lịch sử chân thực, cảm xúc sống động và những suy ngẫm sâu sắc về một giai đoạn đặc biệt của cách mạng Việt Nam. Được biên soạn công phu từ các nguồn tài liệu như Văn kiện Đảng toàn tập, các bài báo trên Báo Cứu quốc, Báo Sự thật, Báo Độc lập,… và những hồi ức, diễn văn, thư tín từ các nhà cách mạng, nhà báo, trí thức và quần chúng nhân dân, cuốn sách mang đến một cái nhìn toàn diện, giàu cảm xúc và đậm chất sử thi về những ngày tháng lịch sử sục sôi của dân tộc.

Không chỉ tái hiện sinh động các diễn biến lớn của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, cuốn sách còn phân tích rõ những nguyên nhân thắng lợi và tầm vóc lịch sử của sự kiện này. Trong bối cảnh thời cơ chín muồi sau khi phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh, chính quyền thực dân phong kiến suy yếu, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, nhạy bén và sáng tạo của Đảng, cuộc Tổng khởi nghĩa đã diễn ra nhanh chóng, ít tổn thất, thể hiện sức mạnh đoàn kết toàn dân, ý chí độc lập mãnh liệt và trí tuệ sắc sảo của cách mạng Việt Nam. Như trong sách có ghi: "Nếu không có sự chuẩn bị kỹ càng, cụ thể về lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang và chiến khu, căn cứ địa thì cho dù điều kiện khách quan có thuận lợi đến mấy cũng không thể phát động toàn dân đứng lên giành chính quyền trên phạm vi cả nước trong một khoảng thời gian nhanh chóng như vậy". (Tr. 11)

Một trong những giá trị nổi bật của cuốn sách là cấu trúc nội dung được sắp xếp hệ thống, với hai chương lớn: Chương I - Những mốc son lịch sử và Chương II - Những năm tháng không thể nào quên. Trong đó, Chương I tập hợp những văn kiện cốt lõi gắn liền với cuộc Tổng khởi nghĩa và sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, như Lời hiệu triệu của Đảng Cộng sản Đông Dương, Thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa, Quân lệnh số 1 của Ủy ban Khởi nghĩa, Tuyên cáo thành lập Chính phủ lâm thời và đặc biệt là Tuyên ngôn độc lập bất hủ do Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo và đọc trước toàn dân ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình.

Chương II mang đậm tính chất hồi ức, ký ức và tự sự, với những bài viết của các nhân chứng lịch sử, nhà hoạt động cách mạng và văn nghệ sĩ như Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp, Trần Huy Liệu, Xuân Thủy, Tô Hoài, Hồng Hà, Như Phong… Những câu chuyện như "Những ngày Tháng Tám ở Hà Nội", "Chiếm thành Huế", "Phá ngục Ba Tơ", "Thái Nguyên trong ngày Tổng khởi nghĩa", "Trận Mỏ Cày", hay những hình ảnh cảm động trong các thư gửi thân nhân liệt sĩ… đều khắc họa một cách gần gũi và sinh động hình ảnh đất nước trong giờ phút bước sang kỷ nguyên độc lập. Từ cuộc mít tinh tại Nhà hát Lớn đến cảnh "cô gái Việt Nam trói sống giặc Nhật", từ những trận đánh lớn đến những hoạt động nhỏ bé như phát động phong trào học chữ, cứu đói… tất cả hiện lên chân thực, xúc động, như những mảnh ghép góp phần hoàn chỉnh bức tranh lịch sử oai hùng và giàu chất nhân văn.

Không chỉ dừng lại ở các sự kiện của năm 1945, cuốn sách còn kết nối mạch lịch sử cách mạng Việt Nam suốt 80 năm qua, từ hai cuộc kháng chiến trường kỳ đến công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ đổi mới. Qua đó, người đọc không chỉ nhận diện được những giá trị lịch sử đã tạo nên Cách mạng Tháng Tám, mà còn hiểu sâu sắc hơn tầm vóc, ý nghĩa thời đại của những thành tựu mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được.

"Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945" không chỉ là một cuốn sách, mà còn là một hành trình trở về với cội nguồn lý tưởng cách mạng. Mỗi trang sách là một lời nhắc nhở thế hệ hôm nay về sự hy sinh cao cả của cha ông, về trách nhiệm tiếp bước trên con đường độc lập - tự do - hạnh phúc. Cuốn sách là nguồn tư liệu quý giá cho công tác nghiên cứu, học tập lịch sử; đồng thời cũng là món quà tinh thần thiết thực nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Diệp Anh