Sự cố ứ đọng rác tại thành phố Vinh: Kiến nghị của người dân khu tái định cư đã hợp lý?

Sáng 26/6, trên nhiều tuyến phố chính của Thành phố Vinh như: Nguyễn Thị Minh Khai, Nguyễn Văn Cừ, Hồ Tùng Mậu, Nguyễn Phong Sắc, Đào Tấn... lại xảy ra tình trạng ứ đọng rác thải. Những xe rác nối đuôi nhau xếp hàng dài trên đường mà không được thu gom về bãi tập kết...

Nguyên nhân là vào khoảng 9h30 phút tối ngày 25/6, khoảng 20 người dân thuộc khu tái định cư ở xã Nghi Yên (Nghi Lộc) đã chặn không cho xe rác của Công ty TNHH Một thành viên Môi trường Đô thị Nghệ An đổ rác ở bãi rác thuộc Khu Liên hiệp xử lý chất thải rắn, đóng trên địa bàn xóm 4 xã Nghi Yên (Nghi Lộc). Ông Đặng Văn Bính- Phó Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên MTĐT Nghệ An cho biết: Đây là lần thứ 4 trong tháng 6 và lần thứ 17 trong năm 2011, người dân chặn không cho Công ty môi trường đô thị đổ rác vào bãi tập kết rác. Ở các lần trước (xảy ra vào các ngày 4/6, 8/6, 16/6) các bên liên quan đã thương lượng được với dân nhưng lần này thì người dân nhất quyết không cho xe vào đổ rác mặc dù lãnh đạo thành phố, lãnh đạo Công ty TNHH Một thành viên Môi trường đô thị cũng như lực lượng công an, biên phòng trên địa bàn đã giải thích và thuyết phục. Theo ông Nguyễn Quốc Thắng- Phó phòng Quản lý Đô thị Thành phố Vinh thì, nguyên nhân chủ yếu là do người dân có một số yêu cầu, kiến nghị như: Diện tích đất khai hoang chưa được đền bù hoặc chưa có trong danh sách đền bù chế độ hoa màu. Trong số 56 hộ ra sau ở khu tái định cư có 7 hộ yêu cầu được hỗ trợ giếng khoan như 41 hộ ra trước đó. Một số hộ dân nằm ở phía bên kia đường tàu thuộc khu tái định cư cũng yêu cầu được xây bể nước sạch có trị giá 5.000.000 đồng/ hộ như 41 hộ dân sống gần khu xử lý chất thải rắn. 13 hộ nằm ở ngoài bán kính 1000 m trong khu vực tái định cư và 4 hộ nằm ngoài khu vực tái định cư ở phía đông nam khu liên hiệp cũng đề nghị được hưởng chế độ độc hại như các hộ dân trong phạm vi bán kính 1000m. Một số hộ kiến nghị chưa được giải quyết về chế độ bảo hiểm y tế, một số hộ phía ngoài đòi hỏi hỗ trợ nước sạch đợt 3...

Theo ông Lê Quốc Hồng- Phó Chủ tịch UBND Thành phố Vinh, đòi hỏi của người dân là không hợp lý và ngày 19/6/2011, các bên liên quan gồm đại diện UBND Thành phố Vinh, UBND huyện Nghi Lộc, chính quyền xã Nghi Yên, Ban quản lý dự án chất thải rắn Nghệ An, Công ty TNHH Một thành viên Môi trường đô thị Nghệ An, Ban cán sự xóm 4 Nghi Yên đã có cuộc họp để giải thích rõ ràng về các kiến nghị của người dân. Theo đó, đối với vấn đề giếng khoan, trước đây UBND tỉnh có quyết định hỗ trợ người dân ở khu tái định cư mỗi hộ 1 giếng để phục vụ sinh hoạt và dự án đã triển khai xây dựng 41 giếng cho 41 hộ. Song chỉ có 4/41 giếng có chất lượng tạm đạt yêu cầu, còn lại đều bị nhiễm mặn nên các hộ dân đã yêu cầu bổ sung thêm bể nước mưa. Vì vậy, UBND tỉnh đã quyết định cấp cho mỗi gia đình một bể chứa nước mưa có dung tích 9m3. Do vậy, đối với những trường hợp bị cưỡng chế ra sau thời điểm trên và những hộ mới tách từ hộ gốc ban đầu đều không có giếng khoan. Đối với việc đền bù chế độ độc hại, theo Công văn số 224 ngày 20/1/2011 và Công văn bổ sung số 479 ngày 28/1/2011 của UBND tỉnh thì chỉ có các hộ dân nằm trong phạm vi ảnh hưởng bán kính 1000 m tính từ tim ô chôn lấp rác tại Khu Liên hiệp mới được hưởng chế độ hỗ trợ độc hại, những hộ còn lại không nằm trong qui định hỗ trợ. Riêng về phần đền bù hoa màu, hiện nay, UBND huyện Nghi Lộc đang tiến hành trích đo, qui chủ toàn bộ diện tích khu đất 15ha không sản xuất và 7ha đất hoa màu ( Khu đất ở phía bắc và phía nam đường vào Khu Liên hiệp) lập phương án giải quyết hỗ trợ trình UBND tỉnh phê duyệt. Trước đó, để giải quyết một số kiến nghị của người dân xóm 4 xã Nghi Yên (Nghi Lộc), UBND tỉnh cũng đã có Công văn số 2253UBND. XNCD ngày 4/05/2011, cho phép UBND Thành phố Vinh hỗ trợ thêm một vụ hoa màu nữa đối với 7 ha đất sản xuất hoa màu phía bắc đường vào Khu Liên hợp (khu vực nhà văn hóa xóm 4) cho người trực tiếp sản xuất trong 6 tháng cuối năm 2011. Đối với các hộ dân có nhà ở nằm sát Khu Liên hợp (vùng cửa Khe) được hưởng mức hỗ trợ như đối tượng có cự ly từ nhà ở đến tim ô chôn lấp dưới 200 m ( qui định tại Quyết định số 1292/QGD- UBND.CN ngày 20/4/2011 của UBND tỉnh) và hỗ trợ thêm 2 tháng nước sạch ( tổng cộng là 04 tháng nước sạch cho các hộ này do sự cố rò rỉ nước rích). Việc này đã có sự đồng tình của người dân và thống nhất số lượng được hưởng là 38 hộ. UBND tỉnh cũng cho phép UBND huyện Nghi Lộc khảo sát, lựa chọn địa điểm lập qui hoạch khu tái định cư, bố trí khoảng 60 hộ, trước hết là tái định cư cho các hộ gần sát bãi rác bị ô nhiễm. Về diện tích qui hoạch tối đa 500m2/lô (tương đương với diện tích đã giao cho các hộ tái định cư khi bồi thường giải phóng mặt bằng dự án Khu Liên hợp chất thải rắn). Riêng về bảo hiểm y tế, để đảm bảo 100% người dân được hưởng chế độ này, Thành phố Vinh đã yêu cầu chính quyền xã Nghi Yên lập danh sách các hộ dân tự bỏ tiền ra mua bảo hiểm trước khi được hỗ trợ để trả tiền cho dân. Còn việc một số hộ dân nằm ở phía bên kia đường tàu thuộc khu tái định cư cũng yêu cầu được xây bể nước sạch có trị giá 5.000.000 đồng/ hộ như 41 hộ dân sống gần khu xử lý chất thải rắn là không đúng, vì trước đó họ đã được hỗ trợ xây bể nước 9m3 trị giá 7 triệu đồng vào thời điểm năm 2006...

Quay lại sự cố người dân chặn không cho Công ty TNHH Một thành viên Môi trường đô thị Nghệ An đổ rác vào bãi rác tại Khu Liên hợp chất thải rắn Nghi Yên, Nghi Lộc, sau khi xảy ra sự việc, UBND TP.Vinh và các đơn vị liên quan đã tổ chức cuộc họp vào chiều 26/6/2011 để tìm giải pháp tháo gỡ các vướng mắc. Tại cuộc họp này, các bên liên quan đều cho rằng các yêu cầu của một số hộ dân khu tái định cư là chưa thỏa đáng và thống nhất chính quyền các cấp phải có sự phối hợp để giải thích, vận động, thuyết phục người dân, có văn bản trả lời rõ ràng, hợp lý những kiến nghị, khúc mắc; đồng thời có những giải pháp dứt điểm, xử lý nghiêm những hành vi cố tình vi phạm pháp luật để vừa đảm bảo quyền lợi của người dân vừa phù hợp với chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Khánh Ly
Nguồn: Báo Nghệ An (27/6/2011)