Tăng cường chủ động phát hiện bệnh lao trong tình hình dịch COVID-19

Trong 6 tháng cuối năm 2020, các địa phương cần tăng cường phát hiện chủ động, sử dụng tối đa xe X-quang kỹ thuật số, phối hợp điều trị lao tiềm ẩn. Ảnh: VGP/Hiền Minh

Tỉ lệ phát hiện bệnh nhân lao giảm 11%

PGS. TS Nguyễn Viết Nhung, Chủ nhiệm Chương trình chống lao Quốc gia cho biết, thế giới nhận định, thành quả chống lao đang bị giảm đáng kể. Trong 6 tháng qua, tỉ lệ phát hiện ca bệnh trên thế giới đang giảm tới 25% (so sánh với mức độ phát hiện trước khi xảy ra đại dịch COVID-19). Tổng số ca tử vong lao, HIV, sốt rét trên toàn thế giới ước tính là 2,4 triệu người, riêng tử vong vì lao đã chiếm 1,5 triệu ca. Nguyên nhân được chỉ ra rằng, vì việc giãn cách xã hội nên nhiều người mắc bệnh lao không tiếp cận được dịch vụ hỗ trợ, dẫn tới tử vong.

Tại Việt Nam, nước ta vẫn là quốc gia có gánh nặng bệnh lao cao, đứng thứ 11 trong 30 nước có số bệnh nhân mắc lao cao nhất trên toàn cầu, đồng thời đứng thứ 11 trong số 30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới (báo cáo của tổ chức WHO năm 2019).

Trong 6 tháng đầu năm 2020, số liệu phát hiện của Chương trình Chống lao quốc gia cũng có xu hướng giảm mạnh (11%) so với cùng kỳ năm 2019 do ảnh hưởng của dịch COVID-19.

Tổng số người được xét nghiệm X-pert MTB-Rif là 71.048, số bệnh nhân thu dung là 1.516, chỉ đạt 64,8% so với chỉ tiêu. Tỉ lệ điều trị thành công của lô bệnh nhân đăng ký điều trị quý I và quý II năm 2018 (đánh giá trên 1.468 bệnh nhân) đạt 70%, có phần cao hơn kết quả các lô bệnh nhân thu dung năm 2016, 2017 (ở mức 68%, 69%), tuy nhiên vẫn thấp hơn so với các năm 2014, 2015 (75%).

Tỉ lệ bỏ điều trị tiếp tục ở mức cao (15,3%) và luôn ở mức cao trong các năm gần đây.

Tỉ lệ điều trị khỏi bệnh nhân lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học mới và tái phát được duy trì ở mức cao (85,1%), đạt chỉ tiêu của WHO, tuy nhiên chưa đạt được mục tiêu Chương trình chống lao Quốc gia đã đề ra là hơn 90%.

Tăng cường phát hiện chủ động bệnh nhân lao

Cũng trong 6 tháng vừa qua, Chương trình phòng chống lao Quốc gia đã áp dụng nhiều biện pháp ứng phó với dịch COVID-19, đồng thời tăng cường phát hiện bệnh lao, tập huấn bảo vệ bệnh viện an toàn.

PGS. TS Nguyễn Viết Nhung cho biết, hiện nay, các tỉnh, thành phố đã và đang rất nỗ lực triển khai các hoạt động khi gỡ bỏ giai đoạn cách ly xã hội, với việc đạt 44,3% chỉ tiêu kế hoạch phát hiện cả năm (62,72/100.000 dân) và tỉ lệ phát hiện tất cả các bệnh nhân mới và tái phát 6 tháng đầu năm đạt 45,2% chỉ tiêu kế hoạch. Đây là những con số rất đáng khích lệ đối với Chương trình chống lao Quốc gia.

Để đạt được chỉ tiêu kế hoạch năm 2020 và hướng đến mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030, PGS. TS. Nguyễn Viết Nhung nhấn mạnh, trong 6 tháng cuối năm 2020, các địa phương cần tăng cường phát hiện chủ động, sử dụng tối đa xe X-quang kỹ thuật số, phối hợp điều trị lao tiềm ẩn.

Chương trình tiếp tục duy trì triển khai các hoạt động thường quy và các lĩnh vực chuyên môn ưu tiên như lao kháng thuốc, lao trẻ em, lao/HIV, đẩy mạnh triển khai các can thiệp tích cực như phát hiện chủ động bệnh nhân lao cho các nhóm nguy cơ, cộng đồng dân cư tại các khu vực khó tiếp cận, tăng cường sàng lọc chẩn đoán, điều trị lao tiềm ẩn cho người tiếp xúc và các đối tượng nguy cơ, mở rộng triển khai kiểm soát lây nhiễm lao.

Ngoài ra, chương trình tiếp tục nghiên cứu áp dụng các công nghệ mới, thuốc mới, tiếp cận mới trong công tác phòng chống lao tại Việt Nam.

Hiền Minh