Tăng cường trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương trong tiếp công dân, giải quyết KNTC

Cùng dự có Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong; Phó Chánh án TANDTC Phạm Quốc Hưng; Phó Viện trưởng VKSNDTC Hồ Đức Anh; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Cao Huy; đại diện cơ quan Bộ Công an, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ban Nội chính Trung ương, Kiểm toán Nhà nước…

Tăng cường trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương trong tiếp công dân, giải quyết KNTC

Thẩm tra sơ bộ Báo cáo của Chính phủ về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Báo cáo của Chính phủ đã tích hợp, cơ bản phản ánh đầy đủ kết quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo (KNTC) về hành chính của các cơ quan hành chính nhà nước và của Tòa án nhân dân (TAND), Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) các cấp, Kiểm toán nhà nước (KTNN) năm 2024, đánh giá khá toàn diện những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế và nguyên nhân; trên cơ sở đó, đề ra các giải pháp tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới.

Về tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với đánh giá của Chính phủ, đồng thời nhận thấy, một số hạn chế, bất cập, nguyên nhân là những vấn đề tồn tại nhiều năm, được nêu trong Báo cáo của Chính phủ các năm trước, đã được Ủy ban Pháp luật chỉ ra trong các báo cáo thẩm tra hằng năm cần sớm được khắc phục. 

Qua thảo luận, các thành viên UBTVQH đánh giá cao Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật khá đầy đủ, toàn diện; cơ bản thống nhất với các nhận định, đánh giá về kết quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2024, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và các giải pháp được nêu trong các báo cáo. Các ý kiến đề nghị làm rõ thêm nhiều thông tin, số liệu, tình hình kỷ luật, kỷ cương và tổng hợp trong Báo cáo trình Quốc hội.

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, khiếu nại, tố cáo đạt kết quả quan trọng. Kết quả này có được là nhờ sự quan tâm của các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các ngành, các cấp từ Trung ương đến địa phương, qua đó tạo được niềm tin của người dân đối với Đảng, Nhà nước, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh trong năm 2024. Bên cạnh đó, công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh, tạo được niềm tin cho nhân dân, cho nhà đầu tư ở nước ngoài đầu tư vào Việt Nam.

“Nổi bật là trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện ngày càng đi vào nền nếp, bài bản, thực hiện các kiến nghị của Quốc hội, UBTVQH, của Chính phủ xử lý giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo do các cơ quan của Quốc hội, Đoàn ĐBQH, ĐBQH chuyển đến có sự phối hợp, liên kết chặt chẽ, có tiếng nói rất mạnh”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, với tỉ lệ các vụ việc KNTC tăng 6% so với cùng kỳ năm 2023 cần lưu ý một số nội dung sau: quan tâm rà soát hoàn thiện pháp luật trên các lĩnh vực còn chậm; việc trực tiếp tiếp công dân của Thủ trưởng cơ quan hành chính các cấp chưa đảm bảo đủ số ngày theo quy định; công tác giải quyết các vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền năm nay đạt 84,4%, thấp hơn so với năm 2023.

Liên quan đến các tồn tại, hạn chế, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân chủ yếu các đoàn đông người đến các bộ ngành giảm nhưng đến Thanh tra Chính phủ lại tăng; phân tích rõ số liệu các vụ việc tồn đọng phức tạp, kéo dài, làm rõ tình trạng chậm xem xét, giải quyết hoặc trả lời không đầy đủ, đúng hạn đối với các đơn thư của công dân, các cơ quan của Quốc hội chuyển đến.

Lưu ý không chủ quan khi giải quyết các vấn đề tranh chấp đất đai, các vấn đề liên quan đến Luật Đất đai và các Luật khác có hiệu lực từ ngày 01/8/2024, tăng cường trách nhiệm, chủ động, phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai tổ chức thực hiện, quan trọng nhất là giám sát, kiểm tra các ngành, lĩnh vực có tình hình khiếu kiện phức tạp và các vụ việc tồn đọng, kéo dài. Ở địa phương, chỉ đạo UBND các cấp chịu trách nhiệm giải quyết việc khiếu kiện trên địa bàn, thấu tình đạt lý, trên cơ sở “phải - trái phân minh, nghĩa tình trọn vẹn.

Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, cần phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, nhân dân, cộng đồng chịu trách nhiệm trong việc tuyên truyền, xử lý hòa giải ở địa phương để tăng cường xử lý các vụ việc nổi cộm ở địa phương thông qua Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể để gần dân, sát dân, hiểu dân và xử lý công việc của dân.

Kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh, không để xảy ra KNTC phức tạp

Bên cạnh đó, các thành viên UBTVQH nhận thấy, tình trạng các cơ quan hành chính nhà nước chậm xem xét, giải quyết hoặc trả lời không đầy đủ, đúng hạn đối với đơn thư của công dân do các cơ quan Quốc hội chuyển đến là vấn đề tồn tại đã được các cơ quan của Quốc hội chỉ ra trong nhiều năm qua nhưng vẫn chưa khắc phục triệt để. Do đó, đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm trách nhiệm giải quyết và thông báo kịp thời kết quả giải quyết.

Về dự báo tình hình, năm 2025, dự báo tình hình vẫn tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp, có thể phát sinh nhiều KNTC về hành chính liên quan đến đất đai, môi trường, công tác nhân sự... Vì vậy, các thành viên UBTVQH đề nghị Chính phủ cần quan tâm, bám sát tình hình, quyết liệt chỉ đạo, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, khả thi, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan có liên quan để kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh, không để xảy ra tình trạng KNTC phức tạp.

Cho ý kiến về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp trong năm 2025, các ý kiến đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương và TAND, VKSND, KTNN xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, then chốt cần thực hiện trong năm 2025, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh và yêu cầu thực tế của công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC của cơ quan, ngành, địa phương mình.

Trong thời gian tới cần đầu tư, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kết nối liên thông từ trung ương đến cơ sở nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Cũng tại Phiên họp, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết sẽ nghiêm túc tiếp thu tối đa các ý kiến của UBTVQH, nhất là ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội về báo cáo công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại hành chính năm 2024 của Chính phủ để chỉnh lý, bổ sung, hoàn thiện Báo cáo của Chính phủ về nội dung này để trình Kỳ họp Quốc hội thứ 8 tới đây.

Đánh giá toàn diện, cụ thể hơn về kết quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính năm 2024

Kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, UBTVQH đánh giá cao Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước đã nghiêm túc thực hiện yêu cầu trong Nghị quyết của Quốc hội để xây dựng báo cáo về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2024 chuyển cho Thanh tra Chính phủ, giúp Chính phủ tổng hợp chung tình hình theo phạm vi quản lý của nhà nước.

LS