Thanh niên Việt Nam năng động, sáng tạo: Xây dựng chính phủ số, xã hội số

Ngày mai, 15/12, Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022-2027 sẽ chính thức khai mạc. Đại hội tập hợp 980 đại biểu ưu tú đại diện cho hơn 22 triệu đoàn viên, thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước hội tụ về Thủ đô Hà Nội, phát huy tinh thần nhiệt huyết, trách nhiệm, trí tuệ để làm nên một đại hội thành công, mở ra một thời kỳ mới phát triển đầy năng động, sáng tạo của thanh niên Việt Nam.

Và đặc biệt, công nghệ chuyển đổi số sẽ được áp dụng một cách triệt để tại đại hội lần này, với một tinh thần "đại hội không giấy tờ".

Tận dụng ưu thế của không gian mạng trên tất cả các mặt trận

Nhiệm kỳ 2017-2022 là nhiệm kỳ đại hội diễn ra trong điều kiện 1/2 thời gian cả đất nước và thế giới phải chống chọi với dịch bệnh COVID-19. Tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ cả nước cũng trong bối cảnh chung như vậy. Bối cảnh đó đặt ra rất nhiều thách thức, những cũng là cơ hội để tổ chức Đoàn đổi mới mạnh mẽ hơn nữa nội dung và phương thức hoạt động để phù hợp với điều kiện dịch bệnh, phù hợp với nhu cầu mới của thanh thiếu nhi, nhất là việc tận dụng ưu thế của không gian mạng, của chuyển đổi số trên tất cả các mặt trận của Đoàn.

Với tinh thần "Tuổi trẻ Việt Nam tiên phong, bản lĩnh, đoàn kết, sáng tạo, phát triển", Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Nguyễn Tường Lâm khẳng định, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ qua đã có những chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả quan trọng và toàn diện, đóng góp xứng đáng vào sự phát triển chung của đất nước.

Đó là khi công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, hun đúc lòng yêu nước, đạo đức, lối sống, truyền thống văn hóa dân tộc cho thanh thiếu nhi gắn với việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước về công tác chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục thanh niên với nhiều cách làm mới, sáng tạo hấp dẫn, từng bước trở thành việc làm và thói quen thường xuyên của các cấp bộ đoàn và phần lớn cán bộ, đoàn viên thanh niên.

Bước đầu thiết lập được phương thức mới trong giáo dục, tập hợp thanh thiếu nhi không gian mạng, nhất là mạng xã hội với quy mô, số lượng, tần suất, chất lượng ngày càng cao.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, tổ chức Đoàn các cấp đã tích cực triển khai nhiều giải pháp định hướng, giáo dục thanh niên giữ vững bản lĩnh cách mạng, có ý thức nhạy bén chính trị, tích cực đấu tranh ngăn chặn, phản bác những thông tin và luận điệu sai trái, tăng sức đề kháng cho thanh niên trước những biểu hiện tiêu cực, mặt trái của xã hội và sự chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch, nhất là trên mạng xã hội, tránh tình trạng "nhạt Đảng", "khô Đoàn", "xa rời chính trị".

Bên cạnh đó, việc triển khai 3 phong trào hành đồng cách mạng và 3 chương trình hành với thanh niên được đổi mới mạnh mẽ theo hướng: Lấy thanh niên làm chủ thể, tự khởi xướng, tự tổ chức hoạt động cho mình; tổ chức Đoàn chỉ định hướng, làm điểm, làm mẫu, không làm thay thanh niên. Chính vì thế, các công trình, phần việc thanh niên, các ý tưởng sáng tạo do thanh niên làm chủ ngày càng xuất hiện nhiều hơn, đem lại nhiều giá trị thực chất, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước. Đồng thời đáp ứng ngày càng tốt, hơn chăm lo tốt hơn nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên. Đặc biệt, trong tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, hình ảnh màu áo xanh thanh niên trên tuyến đầu chống dịch đã khẳng định rõ nét tinh thần "đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên".

Công tác tham mưu cho Đảng, Nhà nước ban hành các chủ trương, đường lối và chính sách pháp luật Nhà nước để phát triển thanh niên luôn được tổ chức Đoàn đặc biệt quan tâm, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã chủ trì và tham vấn nhiều vấn đề quan trọng để Quốc hội ban hành Luật Thanh niên năm 2020; Chính phủ ban hành Chiến lược phát triển thanh niên giai đoạn 2021-2030 và nhiều nghị định, chương trình, đề án án khác đã tạo hành lang pháp lý, cơ chế, môi trường để giáo dục, nâng cao năng lực chuyển đổi số, hoạt động tình nguyện, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo… cho thanh niên.

Đặc biệt, mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên ngày càng được củng cố và mở rộng đi vào chiều sâu; việc kết nối, tập hợp trí thức trẻ Việt Nam ở nước ngoài thông qua diễn đàn tri thức trẻ toàn cầu hằng năm là điểm nhấn rất nổi bật của nhiệm kỳ qua. Việc tập hợp, kết nối, hỗ trợ thanh niên vùng sâu, vùng xa, thanh niên yếu thế, thanh niên dân tộc ít người, thanh niên tín đồ tôn giáo được quan tâm, chăm lo nhiều hơn.

Đội ngũ cán bộ đoàn được chuẩn hóa, năng lực công tác và bản lĩnh chính trị được nâng lên, là nguồn cán bộ kế cận tin cậy của Đảng, chính quyền và đoàn thể ở các cấp. Nhiều nhân tố mới, điển hình tiên tiến trong thanh niên được phát hiện, tôn vinh, góp phần tạo dựng hình ảnh đẹp về lớp thanh niên Việt Nam thời kỳ mới.

Chuyển đổi số sẽ được áp dụng một cách triệt để

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022-2027 là ngày hội lớn sự kiện chính trị quan trọng không chỉ của thanh niên mà toàn xã hội. "Công nghệ chuyển đổi số sẽ được áp dụng một cách triệt để tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, với tinh thần đại hội không giấy tờ", Bí thư Nguyễn Tường Lâm cho biết.

Theo đó, mỗi đại biểu sẽ phát được một tab để tương tác qua ứng dụng của đại hội do VNPT sản xuất. Đại hội chỉ có một khâu duy nhất dùng giấy là phiếu bầu. Khâu kiểm phiếu cũng được thực hiện bằng máy; phần mềm kiểm phiếu do Học viện kỹ thuật quân sự sản xuất.

Bên cạnh đó, một điểm mới tại đại hội là không gian triển lãm sẽ được kết hợp giữa vật liệu truyền thống là cây tre và ứng dụng các công cụ kỹ thuật số. Tại triển lãm sẽ ra mắt Bảo tàng tuổi trẻ số.

Theo anh Nguyễn Tường Lâm, thanh niên mỗi thời kỳ có thị hiếu và cách tiếp cận khác nhau, ở thời kỳ hiện nay, không gian mạng là môi trường chủ yếu mà thanh niên tiếp cận và tham gia thường xuyên; nhu cầu tiếp cận thông tin của thanh niên cũng có thay đổi; nắm được nhu cầu và xu hướng như vậy, thời gian qua và nhiệm kỳ tới, tổ chức Đoàn tiếp tục xác định không gian mạng là nơi Đoàn phải tiếp cận và cung cấp nhiều thông tin trên môi trường này bên cạnh các phương thức truyền thống.

Theo đó, Đoàn đã xây dựng hệ thống các trang mạng xã hội từ Trung ương tới cấp cơ sở; có sự chỉ đạo đồng loạt lan tỏa thông tin với các vấn đề quan trọng, thông tin được thanh niên quan tâm. Các trang mạng xã hội của Đoàn có lượng tương tác lớn, các bài đăng có sự chia sẻ rất tích cực. Điều đó cho thấy, thông tin trên không gian mạng dành cho thanh niên đã đạt được những hiệu quả đáng khích lệ.

Cùng với đó, Trung ương Đoàn tiếp tục nâng cao, hoàn thiện ứng dụng Thanh niên Việt Nam, đến nay đã có hơn 3 triệu tài khoản người dùng đăng ký. Đây sẽ là ứng dụng cung cấp thông tin chủ đạo của tổ chức Đoàn tới các cấp bộ đoàn và đoàn viên, thanh niên. Các cuộc thi trực tuyến cũng sẽ được tổ chức trên ứng dụng, công tác quản lý đoàn viên cũng được số hóa trên ứng dụng.

Vừa qua, Trung ương Đoàn đã tham mưu và được Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên không gian mạng. Thông qua chương trình, tổ chức Đoàn sẽ triển khai đồng bộ sự chuyển dịch, đổi mới và ứng dụng chuyển đổi số trong công tác giáo dục của Đoàn, có sự vào cuộc của các cấp, các ngành từ trung ương tới cơ sở.

Đây được coi là những giải pháp quan trọng về công tác giáo dục của Đoàn góp phần bồi đắp lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên trong thời gian tới tránh tình trạng "nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị" như chỉ đạo của Tổng Bí thư, khơi dậy khát vọng cống hiến trong thanh niên.

Thúc đẩy thanh niên tham gia xây dựng chính phủ số, xã hội số

2017-2022 là một nhiệm kỳ rất khó khăn của tổ chức Đoàn, đại dịch COVID-19 xuất hiện làm thay đổi mọi đời sống, sinh hoạt của các tầng lớp nhân dân và các cơ quan, đơn vị, trong đó có tổ chức Đoàn các cấp. Tuy nhiên, theo Bí thư Nguyễn Tường Lâm, cũng chính từ những khó khăn đó, tổ chức Đoàn đã chuyển đổi rất nhanh chóng phương thức hoạt động, có nhiều hình thức đoàn kết, tập hợp thanh niên mới, ứng dụng chuyển đổi số vào trong công tác Đoàn, các cấp bộ đoàn đã tổ chức nhiều hoạt động trực tuyến rất hiệu quả, thu hút hàng chục triệu lượt thanh thiếu nhi tham gia.

Trong bối cảnh khó khăn của đại dịch, hoạt động "Tuổi trẻ sáng tạo" có điều kiện để phát triển, có nhiều ý tưởng sáng tạo, công trình mới được các bạn thanh niên suy nghĩ, sáng tạo và đưa vào vận hành.

Các mục tiêu lớn trong nhiệm kỳ 2022-2027, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đã thảo luận cũng chính là mục tiêu đồng điệu với các mục tiêu lớn mà toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang quyết tâm thực hiện theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII, đó là phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển vào giữa thế kỷ 21.

Để thực hiện được các mục đã đề ra, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đề ra 10 đề án, chương trình sẽ thực hiện trong nhiệm kỳ, trong đó toàn đoàn sẽ triển khai đề án "Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên Việt Nam giai đoạn 2022-2030".

Những điểm quan trọng của Đề án này là: Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tâm thế và phát huy thanh niên tham gia tích cực vào quá trình chuyển đổi số quốc gia. Nâng cao năng lực công nghệ, thông tin cho đội ngũ cán bộ Đoàn các cấp. Tuyên truyền, phổ cập kỹ năng số, kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng cho thanh niên. Tăng cường đào tạo kỹ năng tra cứu thông tin về giải pháp khoa học công nghệ, tra cứu thông tin về sở hữu công nghiệp phục vụ cho quá trình nghiên cứu và sản xuất kinh doanh. Tổ chức các giải thưởng, cuộc thi về công nghệ, ứng dụng chuyển đổi số của đoàn viên, thanh niên

Cùng với đó, tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, đa dạng hóa các hoạt động tạo môi trường sáng tạo cho thanh thiếu nhi. Đẩy mạnh phong trào thi đua lao động sáng tạo, nâng cao trình độ ứng dụng chuyển đổi số cho thanh thiếu niên. Phát triển các câu lạc bộ, các cuộc thi, ngày hội, sinh hoạt đội, nhóm về công nghệ số, chuyển đổi số; tổ chức các chương trình, diễn đàn… thực hành, công nghệ số trong thanh thiếu nhi. Nâng cao năng lực số cho thanh niên; tuyên truyền, phổ cập kỹ năng số, kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng cho thanh niên; chuyển đổi số trong hoạt động của Đoàn, hội, Đội.

Tổ chức Đoàn cũng sẽ thực hiện các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tâm thế và phát huy thanh niên tham gia tích cực vào quá trình chuyển đổi số quốc gia. Nâng cao năng lực công nghệ, thông tin cho đội ngũ cán bộ Đoàn các cấp và tuyên truyền, phổ cập kỹ năng số, kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng cho thanh niên.

Phương Liên