Thanh toán điện tử bứt phá, giao dịch qua QR tăng hơn 150%

Tổng số giao dịch tăng hơn 43% về số lượng và hơn 24% về giá trị

Theo báo cáo của NHNN, trong 9 tháng đầu năm 2025, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) duy trì đà tăng trưởng mạnh. So với cùng kỳ năm 2024, tổng số giao dịch tăng 43,32% về số lượng và 24,23% về giá trị.

Đáng chú ý, giao dịch qua kênh Internet tăng 51,20% về số lượng và 37,17% về giá trị; kênh điện thoại di động tăng 37,37% về số lượng và 21,79% về giá trị. Đặc biệt, giao dịch qua QR Code tăng tới 61,63% về số lượng và 150,67% về giá trị, phản ánh xu hướng thanh toán nhanh và tiện lợi ngày càng phổ biến.

Các hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng tăng 4,56% về số lượng và 46,87% về giá trị; trong khi hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử tăng 19,14% về số lượng và 5,87% về giá trị.

Trái lại, giao dịch qua ATM giảm 16,77% về số lượng và 5,74% về giá trị, cho thấy nhu cầu rút tiền mặt đang giảm rõ rệt khi người dân dần chuyển sang các phương thức thanh toán điện tử hiện đại.

Tính đến cuối tháng 9/2025, có hơn 10,89 triệu tài khoản Mobile-Money được đăng ký và sử dụng, trong đó khoảng 7,5 triệu tài khoản thuộc khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa (chiếm 70%). Tổng số giao dịch qua tài khoản Mobile-Money đạt hơn 290,43 triệu lượt với tổng giá trị khoảng 8.511 tỷ đồng.

Hiện nay, 53 tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán (TGTT) được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp phép hoạt động, trong đó có 49 tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử.

Ngân hàng đẩy mạnh chuyển đổi số, kết nối dữ liệu dân cư

Cùng với sự phát triển của thanh toán điện tử, NHNN tiếp tục khuyến khích các tổ chức tín dụng (TCTD) đẩy mạnh chuyển đổi số, hợp tác liên ngành để hình thành và mở rộng hệ sinh thái số. Các ngân hàng tập trung cung cấp sản phẩm, dịch vụ lấy khách hàng làm trung tâm, hướng đến trải nghiệm giao dịch liền mạch và cá nhân hóa.

Nhiều ngân hàng đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (machine learning) và dữ liệu lớn (big data) trong phân tích hành vi khách hàng, đánh giá nhu cầu và tự động hóa quy trình nghiệp vụ, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động.

Hiện hầu hết dịch vụ ngân hàng cơ bản đã được thực hiện trên kênh số, trong đó nhiều ngân hàng đạt tỷ lệ tới 95% giao dịch qua nền tảng trực tuyến. Hệ sinh thái số được kết nối với nhiều lĩnh vực trong nền kinh tế như điện, nước, viễn thông, y tế, giáo dục, thương mại điện tử, du lịch và dịch vụ công, mang lại trải nghiệm thanh toán liền mạch, an toàn và tiết kiệm cho người dùng.

Liên quan đến triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử, ngành ngân hàng đã phối hợp với Bộ Công an mở rộng xác thực khách hàng bằng thẻ căn cước công dân (CCCD) gắn chip và ứng dụng VNeID.

Đến ngày 10/10/2025, hơn 132,4 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân và 1,4 triệu hồ sơ tổ chức đã được đối chiếu sinh trắc học. Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia (CIC) đã hoàn thành 6 đợt làm sạch dữ liệu với khoảng 57 triệu lượt hồ sơ.

Hiện có 57 TCTD và 39 tổ chức TGTT triển khai ứng dụng CCCD gắn chip trên điện thoại, 63 TCTD ứng dụng CCCD tại quầy, 32 TCTD và 15 TGTT triển khai VNeID (19 đơn vị chính thức). Ngoài ra, 28 ngân hàng và 4 TGTT đã liên kết tài khoản an sinh xã hội (ASXH) với tài khoản ngân hàng qua VNeID, phục vụ chi trả tự động cho người dân.

Tại hội thảo "Thanh toán không dùng tiền mặt: Hướng tới tiện ích, an toàn và kết nối toàn diện" vừa qua, ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho hay: Cùng với mở rộng dịch vụ, an ninh và bảo mật luôn được coi là trụ cột chiến lược. Tỷ lệ đầu tư cho an toàn thông tin hiện chiếm trên 16% tổng kinh phí công nghệ của các ngân hàng, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của ngành.

Công tác phối hợp giữa NHNN và A05 (Bộ Công an) được tăng cường nhằm ngăn chặn tội phạm mạng, gian lận số. Cùng với đó, các ngân hàng triển khai hệ thống cảnh báo gian lận, truy vết dòng tiền bằng công nghệ Big Data và AI, giúp xử lý nhanh và hiệu quả hơn.

"Đặc biệt, hệ thống chia sẻ dữ liệu các tài khoản, thẻ và ví điện tử nghi ngờ gian lận đã xử lý gần 600.000 tài khoản, hỗ trợ cảnh báo hơn 440.000 giao dịch đáng ngờ, giúp ngăn chặn khoảng 1.600 tỷ đồng có nguy cơ thất thoát…

Anh Minh