Tháp Bà Ponagar Khánh Hòa nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

Tháp Bà Ponagar có niên đại xây dựng từ khoảng thế kỷ thứ VIII đến thế kỷ XIII, là một quần thể kiến trúc Chăm cổ đặc sắc gắn với tín ngưỡng thờ Mẫu Thiên Y A Na; được xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia năm 1979. Nơi đây không chỉ bảo tồn nhiều giá trị lịch sử, nghệ thuật điêu khắc đặc sắc, mà còn là trung tâm sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng Chăm - Việt. Năm 2012, Lễ hội Tháp Bà Ponagar được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Trải qua thăng trầm lịch sử, di tích Tháp Bà Ponagar ngày càng được quan tâm đầu tư, bảo tồn bài bản, phát huy rõ nét vai trò là trung tâm tín ngưỡng thờ Mẫu tiêu biểu không chỉ của Khánh Hòa mà còn của cả khu vực Nam Trung Bộ. Tháp Bà còn diễn ra các chương trình biểu diễn định kỳ như "Linh thiêng xứ Trầm", "Trăng soi dáng Tháp", góp phần làm phong phú đời sống văn hóa tại di tích, mang đến cho người dân và du khách những trải nghiệm giàu bản sắc truyền thống.

Bên cạnh đó, Thánh Mẫu Thiên Y A Na, vị thần được thờ phụng tại Tháp Bà Ponagar, còn là thủy tổ nghề Trầm, được những người làm Trầm hương tôn kính và tri ân qua nhiều thế hệ. Gắn với tín ngưỡng này, nghề Trầm hương ở Khánh Hòa phát triển mạnh mẽ, tạo ra nhiều sản phẩm OCOP đa dạng, đặc trưng, góp phần tạo nên bản sắc độc đáo của "Xứ Trầm hương".

Với những giá trị lịch sử, văn hóa đặc biệt, Tháp Bà Ponagar chính thức được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 152/QĐ-TTg ngày 17/1/2025 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, "Tri thức khai thác và chế biến Trầm hương Khánh Hòa" cũng được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 1651/QĐ-BVHTTDL ngày 3/6/2025 của Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Trần Quốc Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong thời gian tới đây tiếp tục nghiên cứu, tham mưu, đề xuất cho UBND tỉnh các nội dung, giải pháp cụ thể nhằm góp phần bảo tồn và phát huy có hiệu quả hơn nữa các giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu, đặc sắc của tỉnh Khánh Hòa gắn với Di tích quốc gia đặc biệt Tháp Bà Ponagar, Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia "Tri thức khai thác và chế biến Trầm hương Khánh Hòa".

Ông Triệu Thế Hùng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội, cho hay trong bối cảnh hội nhập, việc bảo tồn bản sắc văn hóa gắn với phát triển bền vững là yêu cầu cấp thiết. Tỉnh Khánh Hòa cần tiếp tục phát huy giá trị Tháp Bà Ponagar, hài hòa giữa bảo tồn di tích, cảnh quan và văn hóa bản địa. "Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội cam kết đồng hành cùng địa phương; tập trung hoàn thiện hệ thống pháp luật, đổi mới cơ chế, chính sách về văn hóa phù hợp với đặc thù của đất nước; phát triển công nghiệp văn hóa, đưa di sản trở thành nguồn lực phục vụ phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao đời sống nhân dân", ông Triệu Thế Hùng khẳng định.

Tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Chính phủ, ông Triệu Thế Hùng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội và Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành và đã trao Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Tháp Bà Ponagar và tặng hoa chúc mừng đến lãnh đạo UBND tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Ông Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia và ông Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa (thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), trao Bằng chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Tri thức khai thác và chế biến Trầm hương Khánh Hòa và tặng hoa chúc mừng đến lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Trầm hương Khánh Hòa.

Minh Trang