Thêm công cụ để triển khai thương mại lâm sản bền vững

Tại hội thảo, ông Bùi Chính Nghĩa, Phó Tổng cục trưởng, Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) cho biết dù tốc độ tăng trưởng hằng năm ổn định ở mức 2 con số và tạo được dấu ấn lớn trong năm 2021 nhưng sang năm 2022, ngành chế biến gỗ Việt Nam vẫn đối diện với khá nhiều thử thách.

Cùng với dịch bệnh, căng thẳng chính trị leo thang gây trở ngại thêm cho chuỗi cung ứng vốn đã có nhiều trở ngại từ trước, giá logistic lẫn giá nguyên vật liệu đều tăng cao khiến chi phí đầu vào của doanh nghiệp biến động mạnh.

Bên cạnh đó, lạm phát ở các thị trường xuất khẩu chủ lực cũng đang khiến đơn hàng bắt đầu giảm, thêm vào đó, những cáo buộc gian lận xuất xứ, nguồn gốc nguyên liệu… cũng đang trở thành mối đe doạ cho sự phát triển toàn ngành.

Để ứng phó với các thách thức này, theo ông Nghĩa, doanh nghiệp trong nước cần tuân thủ triệt để các quy định của thị trường quốc tế, vững vàng nội lực và củng cố thêm lợi thế cạnh tranh… để giữ vững vị trí xuất khẩu nội thất thứ 2 thế giới.

Theo số liệu từ Tổng cục Lâm nghiệp, năm 2022, toàn ngành đang nỗ lực phấn đấu đạt tỉ lệ che phủ rừng toàn quốc ở mức 42,02%; trồng rừng đạt 244.000 ha, trồng cây phân tán đạt 121,6 triệu cây.

Tổng sản lượng khai thác gỗ đạt 31,5 triệu m³, trong đó, khai thác từ rừng trồng tập trung là 21 triệu m³; khai thác cây trồng phân tán, cây vườn nhà 5,5 triệu m³; diện tích rừng được cấp chứng chỉ đạt 90.000 ha.

Đó là những lý do Tổng cục Lâm nghiệp liên tục triển khai các đợt tập huấn, tuyên truyền và kêu gọi doanh nghiệp hưởng ứng tiến trình thực thi lâm luật, quản trị rừng, thương mại gỗ và sản phẩm gỗ (VPA) và Hệ thống đảm bảo gỗ hợp pháp (VNTLAS) ở Việt Nam suốt thời gian qua. 

Theo ông Nghĩa, trong bối cảnh nguyên liệu nhập khẩu đang khan hiếm và giá cả leo thang hiện nay, một trong những lợi thế mà doanh nghiệp trong ngành có thể tận dụng, là trữ lượng rừng trồng trong nước đã bước vào giai đoạn có thể khai thác.

Đại diện cho phía doanh nghiệp, ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch HAWA cũng cho rằng việc thực thi các quy định phát triển lâm sản bền vững là yêu cầu sống còn, không chỉ riêng ngành chế biến gỗ Việt Nam mà của cả thế giới.

Ông Phương cũng nhấn mạnh hiện nay HAWA đang đồng hành với Chính phủ và doanh nghiệp đẩy mạnh số hoá quá trình thực thi VPA/FLEGT với nền tảng HAWA DDS.

HAWA DDS là dự án nhằm xoá bỏ vướng mắc trong quá trình chứng minh nguồn gốc hợp pháp gỗ rừng trồng, bước chuẩn bị hết sức cần thiết để có thể đưa gỗ, sản phẩm gỗ trong nước sang thị trường quốc tế, nhất là thị trường EU. 

Từ tháng 5/2018, HAWA đã triển khai dự án HAWA DDS với mục tiêu xây dựng một nền tảng cung cấp các công cụ giúp doanh nghiệp truy xuất và giải trình nguồn gốc gỗ nguyên liệu hợp pháp, phù hợp với các cam kết trong Hiệp định Đối tác tự nguyện giữa Việt Nam và EU về thực thi Luật Lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại lâm sản (VPA/FLEGT).

Nhằm bảo đảm đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn, quy định đáp ứng các quy chuẩn quốc tế, FAO đã lựa chọn Nepcon, một tổ chức uy tín đã tham gia xây dựng bộ tiêu chuẩn FSC của thế giới để phát triển bộ tiêu chuẩn HAWA DDS.

Sau 3 năm với nhiều điểu chỉnh, cập nhật, tháng 5/2021, Bộ tiêu chuẩn HAWA DDS đã chính thức hoàn thành và tương thích hoàn toàn với nền tảng công nghệ thông tin về truy xuất và giải trình nguồn gốc gỗ HAWA DDS 1.0.

HAWA DDS 1.0 tích hợp nhiều tính năng hữu ích hỗ trợ khai báo và lưu trữ hồ sơ rừng, hồ sơ mua bán cây đứng, hồ sơ đăng ký khai thác, lưu thông giúp cho việc tra xét, truy xuất và xác minh nguồn gốc gỗ trở nên dễ dàng, nhanh chóng và đơn giản.

 Nhờ vậy, chỉ cần truy cập nền tảng HAWA DDS, người dùng, từ chủ rừng đến nhà khai thác, doanh nghiệp thương mại, nhà sản xuất, nhà mua hàng đều có thể tìm kiếm thông tin, quản lý lẫn chứng minh, nguồn gốc nguyên liệu một cách rõ ràng mà không phụ thuộc quá nhiều vào hệ thống giấy tờ, thủ tục lưu trữ, tra xét thủ công như trước đây.

Tham khảo thêm

Đỗ Hương