Thông qua Luật Viên chức (sửa đổi): Viên chức được góp vốn và tham gia điều hành doanh nghiệp

Chiều 10/12, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Viên chức (sửa đổi) với tỉ lệ 92,39% đại biểu có mặt tán thành.

Luật Viên chức (sửa đổi) gồm 6 chương 43 điều. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2026.

Một trong những nội dung đáng chú ý của Luật là việc mở rộng đáng kể quyền của viên chức thực hiện hoạt động nghề nghiệp và hoạt động kinh doanh.

Theo quy định mới, viên chức được ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác, nếu pháp luật chuyên ngành không cấm và việc làm thêm không tạo xung đột lợi ích.

Việc ký hợp đồng ngoài đơn vị sự nghiệp công lập cũng không được trái với các thỏa thuận trong hợp đồng làm việc hiện tại và không vi phạm quy định về đạo đức nghề nghiệp.

Trường hợp hợp đồng làm việc chưa đề cập rõ quyền này, viên chức phải xin ý kiến đồng ý bằng văn bản của người đứng đầu đơn vị. Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập muốn ký hợp đồng ngoài giờ phải có văn bản chấp thuận của cơ quan cấp trên trực tiếp.

Luật cũng cho phép viên chức hành nghề với tư cách cá nhân, miễn là pháp luật về ngành, lĩnh vực không cấm. Khi hành nghề, viên chức phải tuân thủ quy định về phòng, chống xung đột lợi ích, không lợi dụng thông tin, điều kiện làm việc trong đơn vị để trục lợi và không trái đạo đức nghề nghiệp.

Viên chức được góp vốn và tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, hợp tác xã, bệnh viện, cơ sở giáo dục hoặc tổ chức khoa học ngoài công lập, trừ trường hợp pháp luật về phòng, chống tham nhũng, pháp luật về doanh nghiệp hoặc pháp luật về ngành, lĩnh vực có quy định khác.

Trước khi tiến hành biểu quyết, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi).

Về các nội dung chính được tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình nêu rõ, Chính phủ đã chỉnh lý một số nội dung liên quan để chuyển đổi phương thức quản lý viên chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí việc làm là căn cứ chính để thực hiện tuyển dụng, bố trí, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện chế độ, chính sách đối với viên chức.

Dự thảo Luật cũng đã chỉnh lý quy định về nghĩa vụ, quyền của viên chức trong hoạt động nghề nghiệp ở bên ngoài đơn vị sự nghiệp công lập bảo đảm chặt chẽ. Viên chức có trách nhiệm hoàn thành nhiệm vụ được giao tại đơn vị sự nghiệp công lập, tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý ngành, lĩnh vực và không xung đột lợi ích theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng.

Đồng thời, dự thảo Luật cũng hoàn thiện quy định về ký hợp đồng lao động và hợp đồng dịch vụ, bổ sung quy định chấm dứt hợp đồng, đơn phương chấm dứt hợp đồng tại Điều 22 để bảo đảm đồng bộ với Bộ luật Lao động.

Theo Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình, dự thảo chỉnh lý các quy định về đánh giá, xếp loại chất lượng bảo đảm đồng bộ với Quy định số 366-QĐ/TW ngày 30/8/2025 của Bộ Chính trị và Luật Cán bộ, công chức; giao Chính phủ quy định Khung tiêu chí đánh giá làm cơ sở để các đơn vị sự nghiệp công lập xây dựng Quy chế đánh giá đối với viên chức thuộc phạm vi quản lý.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng chỉnh lý quy định về biệt phái, từ chức, miễn nhiệm, cho thôi giữ chức vụ bảo đảm đồng bộ với Quy định số 377-QĐ/TW ngày 8/10/2025 của Bộ Chính trị mới được ban hành.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình nêu rõ, Luật Viên chức (sửa đổi) là bước cụ thể hóa quan trọng các Nghị quyết của Bộ Chính trị về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, giáo dục đào tạo, y tế và các quy định mới về công tác cán bộ nhằm thực hiện cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức gắn với vị trí việc làm; tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số; nâng cao hiệu quả hoạt động đánh giá dựa trên sản phẩm, kết quả công việc; tạo cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư; thu hút, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao để nâng cao hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập, góp phần phát triển kinh tế-xã hội và phục vụ nhân dân trong giai đoạn mới.

Thu Giang