Thủ tướng chứng kiến ký thỏa thuận chống khai thác gỗ bất hợp pháp Việt Nam-EU

Lễ ký kết Hiệp định. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc; Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã chứng kiến lễ ký kết Hiệp định này.

Ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Việt Nam và ông Sebastian Kurz, Thủ tướng Áo, hiện đang đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu và bà Federica Mogherini, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu, đại diện cấp cao của EU về đối ngoại và an ninh của EU cùng ký Hiệp định VPA/FLEGT. Hiệp định sẽ có hiệu lực sau khi được phê chuẩn theo quy định pháp luật của mỗi bên.

“Hôm nay là ngày đánh dấu sự khởi đầu của một quan hệ đối tác quan trọng mà thông qua đó, Việt Nam và EU sẽ cùng hợp tác để giải quyết tình trạng khai thác gỗ bất hợp pháp và các hệ quả nguy hại của tình trạng này”, bà Federica Mogherini, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu, đại diện cấp cao của EU về đối ngoại và an ninh của EU nói.

Theo bà Mogherini, EU hoan nghênh tiến bộ mà Việt Nam đã đạt được nhằm chuẩn bị cho việt thực thi VPA/FLEGT và các bước đầu tiên trong việc tăng cường kiểm soát gỗ nhập khẩu. Tuy nhiên, cần phải làm nhiều hơn thế nữa. EU sẽ duy trì liên hệ chặt chẽ với phía Việt Nam để hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng và triển khai trên thực tế và hy vọng sẽ đạt được những kết quả cụ thể. 

“Thương mại gỗ và sản phẩm gỗ hợp pháp, bền vững phù hợp với các mục tiêu phát triển và nỗ lực của Việt Nam nhằm bảo vệ rừng và hạn chế biến đổi khí hậu”, ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết.

Việt Nam là nước có ngành công nghiệp chế biến gỗ phát triển mạnh, tăng trưởng theo cấp số nhân trong thập kỷ qua, đóng vai trò quan trọng trong thị trường toàn cầu. Các nhà lãnh đạo, cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức phi chính phủ của Việt Nam đều ủng hộ Hiệp định VPA/FLEGT và tiếp tục tham gia vào quá trình hoàn thiện chính sách ngành lâm nghiệp. Việt Nam đảm bảo rằng gỗ khai thác bất hợp pháp không được đưa vào thị trường Việt Nam và sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để giải quyết vấn đề này thông qua việc thực thi pháp luật hiệu quả, ông Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.

Để thực hiện Hiệp định, Việt Nam sẽ xây dựng hệ thống đảm bảo gỗ hợp pháp (VNTLAS) toàn diện và tin cậy nhằm đảm bảo gỗ nhập khẩu và sản phẩm gỗ có nguồn gốc hợp pháp thông qua hệ thống xác minh đối với gỗ trong nước và gỗ nhập khẩu được khai thác và kinh doanh tuân thủ quy định pháp luật của nước khai thác.

Các cam kết của Hiệp định VPA/FLEGT đã được quy định trong Luật Lâm nghiệp Việt Nam sẽ có hiệu lực từ tháng 1/1/2019. Luật mới này nghiêm cấm việc nhập khẩu gỗ được sản xuất bất hợp pháp vào Việt Nam. Chính phủ Việt Nam cũng đang xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có xem xét các quy định của Hiệp định VPA để thực thi luật, bao gồm quy định về thực hiện trách nhiệm giải trình của các nhà nhập khẩu và các chế tài xử phạt đầy đủ, phù hợp và có tính răn đe theo quy định của Hiệp định VPA/FLEGT.

Ủy ban Thực thi chung Việt Nam-EU sẽ giám sát việc áp dụng trên thực tế các điều khoản của Hiệp định VPA/FLEGT, một quá trình có thể sẽ kéo dài trong vài năm.

Hiệp định Đối tác tự nguyện về FLEGT là hiện định thương mại song phương cam kết rằng EU và nước đối tác chỉ kinh doanh các sản phẩm gỗ được xác minh hợp pháp bằng cách thực hiện cơ chế cấp phép FLEGT.

Cốt lõi của Hiệp định VPA/FLEGT giữa Việt Nam và EU là định nghĩa Hệ thống đảm bảo gỗ hợp pháp Việt Nam (VNTLAS), khi đi vào vận hành, sẽ bảo đảm gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam xuất khẩu sang EU có nguồn gốc hợp pháp được xác minh, bất kể gỗ được khai thác trong nước hay nhập khẩu vào Việt Nam.

Trong khi việc cấp phép FLEGT chỉ áp dụng cụ thể cho thị trường EU thì Hệ thống VNTLAS sẽ là hệ thống quốc gia được áp dụng cho cả thị trường trong nước và thị trường xuất khẩu.

Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Việt Nam là 1 trong 15 quốc gia đang thực hiện hoặc đang đàm phán Hiệp định VPA/FLEGT với EU. Vào ngày 15/11/2016, Indonesia là quốc gia đầu tiên cấp giấy phép FLEGT.

Việt Nam có vị trí trung tâm trong thương mại sản phẩm gỗ toàn cầu. Một mặt, Việt Nam nhập khẩu gỗ từ 80 nước, bao gồm các nước châu Phi, châu Á và Nam Mỹ. Mặt khác, Việt Nam xuất khẩu sản phẩm gỗ sang 120 nước, bao gồm tất cả các thị trường chính.

Đức Tuân